Εφημερίδα της ανεξάρτητης Αριστεράς

Χάρης Σμυρνιώτης: Δημόσια έρευνα και υπηρεσίες βορά στους ιδιώτες


Συνέντευξη στον Δημήτρη Σταμούλη

Η κυβέρνηση με το Μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα αποφάσισε να κλείσει μια σειρά δημόσιους φορείς στο όνομα της ορθολογικής αναδιάρθρωσης του Δημοσίου. Αυτή είναι πραγματικά η επιδίωξή της;
– Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί στην τρόικα να «εξορθολογίσει» 75 φορείς του Δημοσίου με στόχο η μισθοδοσία με μειωθεί από τα 2,5 δισ. στα 675 εκατ. ευρώ. Οι φορείς που οδηγούνται σε κατάργηση είναι το Ινστιτούτο Γεωλογικών Μεταλλευτικών Ερευνών, ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημόσιου Υλικού, ο ΕΟΜΜΕΧ και το Εθνικό Ίδρυμα Νεότητας, ενώ συγχωνεύονται οι κατασκευαστικοί φορείς ΟΣΚ (κατασκευάζει σχολεία), Θέμις (κατασκευάζει φυλακές) και ΔΕΠΑΝΟΜ (κατασκευάζει νοσοκομεία), το Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας, η Δήμητρα (οργανισμός γεωργικής εκπαίδευσης και επιμόρφωσης) και ο Οργανισμός Πιστοποίησης και Επίβλεψης Γεωργικών Προϊόντων, η Κτηματική Εταιρεία Δημοσίου, τα Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα και η ΕΡΤ.

Η μορφή συρρίκνωσης ποικίλλει, ανάλογα με την ιδιομορφία των φορέων και των οργανισμών, αλλά ο στόχος είναι κοινός: H δημοσιονομική μείωση μέσω της περιστολής μισθών και η παράδοση στην αγορά των δραστηριοτήτων αυτών των φορέων είτε για να κερδίσουν οι ιδιώτες στους οποίους θα παραχωρηθούν, είτε για να μεταφερθούν στο λαό τα οικονομικά βάρη κάποιων λιγότερων επικερδών λειτουργιών. Όλοι αυτοί οι δημόσιοι οργανισμοί και φορείς παρήγαγαν χρήσιμο κοινωνικό έργο στους τομείς της ενημέρωσης, της έρευνας, των υπηρεσιών και της οικονομικής διαχείρισης. Άρα η κατάργησή τους θα έχει δραματικές επιπτώσεις τόσο στον τομέα της ανάπτυξης όσο και στην ίδια την κοινωνία.

Η παράδοση όλων αυτών των τομέων στο ιδιωτικό κεφάλαιο τι θα σημάνει για την ίδια την κοινωνία;
– Η κατάργηση του ΙΓΜΕ ή του ΕΘΙΑΓΕ θα οδηγήσει σε ξεπούλημα του ορυκτού πλούτου, με αδιαφανείς διαδικασίες, σε εμπορευματοποίηση του νερού και σε αγροτική έρευνα που θα τείνει να προσαρμόζεται ολοένα και περισσότερο στις απαιτήσεις και στις ανάγκες των πολυεθνικών εταιρειών στην αγορά των τροφίμων. Η συγχώνευση των κατασκευαστικών φορέων θα αποφέρει μεγαλύτερα κέρδη στους μεγαλοεργολάβους, με κύριο εργαλείο τις συμπράξεις του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα (ΣΔΙΤ). Ενώ οι παρεμβάσεις που αφορούν στον τομέα της ενημέρωσης, θα σημάνουν ακόμα μεγαλύτερη ασυδοσία των μεγαλοεκδοτών και καναλαρχών και περαιτέρω χειραγώγηση της κοινής γνώμης.

Το περιβόητο «φαστ τρακ» τι ρόλο έχει παίξει σε αυτές τις εξελίξεις;
– Σύμφωνα με τη λογική της «φαστ τρακ» εξυπηρέτησης των επενδυτών, ένας δημόσιος φορέας, όπως για παράδειγμα το ΙΓΜΕ, που ασχολείται με την έρευνα του ορυκτού πλούτου και τον έλεγχο των μεταλλευτικών παραχωρήσεων, την έρευνα των ενεργειακών πρώτων υλών και του υπόγειου υδατικού δυναμικού της χώρας, τη μελέτη των γεωτεχνικών προβλημάτων και περιβαλλοντικών επιπτώσεων, δεν είναι επιθυμητός. Το ΙΓΜΕ κρίθηκε, ως βάρος για τα δημοσιονομικά της χώρας και όχι ως εργαλείο ανάπτυξης και προωθείται η ουσιαστική διάλυσή του.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο υπουργός Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Γ. Παπακωνσταντίνου, θεωρεί πως βασική αιτία για την κατάργηση του ΙΓΜΕ είναι «η μη ευελιξία του στα επενδυτικά σχέδια». Τι εννοεί; Ας δούμε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: Στην περίπτωση των κοιτασμάτων ζεολίθων στη Βόρεια Ελλάδα που παραχωρήθηκαν σε ιδιώτες, η πρώην και η νυν διοίκηση του ΙΓΜΕ είχαν σοβαρές ενστάσεις για το νομικό πεδίο αλλά και την οικονομικοτεχνική ανάλυση της επένδυσης. Η πρωτοβουλία του Γραμματέα της Περιφέρειας Μακεδονίας - Θράκης για παραχώρηση των κοιτασμάτων αυτών σε ιδιώτες, αναιρέθηκε από τον ίδιο τον υφυπουργό Περιβάλλοντος ως μη σύννομη. Το ΙΓΜΕ συχνά διατυπώνει επιστημονικές απόψεις και εκπονεί μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε μεγάλα έργα, όπως π.χ. στα κοιτάσματα χρυσού της Χαλκιδικής (TVX Gold) και δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις που σε θέματα που σχετίζονταν με τη δημόσια υγεία (υπόγεια ύδατα, περιβάλλον κ.ά.) μέσω των μελετών του, είχε προειδοποιήσει το λαό των περιοχών για τις επιπτώσεις.

Ποια είναι η μοίρα που επιφυλάσσουν για τους εργαζόμενους όλων αυτών των φορέων;
– Οι απόψεις των καθ’ ύλην αρμόδιων υπουργών είναι ενίοτε αντιφατικές, σκόπιμα καθησυχαστικές, όμως σε κάθε περίπτωση εντάσσονται στη λογική του άρθρο 37, παράγραφος 7 του Eφαρμοστικού νόμου του Mεσοπρόθεσμου προγράμματος. Δηλαδή, το προσωπικό όλων των φορέων που συνολικά υπολογίζονται σε πάνω από 8.000 άτομα, χαρακτηρίζεται πλεονάζον και την τύχη του θα τη διαχειριστεί το ΑΣΕΠ. Είναι πολύ πιθανή η εκδοχή της απόλυσης ενός σημαντικού μέρους ή ακόμα και όλου του προσωπικού σε πολλούς φορείς, εάν δεν αξιολογηθεί ή «κριθεί» παραγωγικό, με τους όρους που αυτό ορίζεται από την κυβέρνηση. Εκτιμούμε ότι πολλοί εργαζόμενοι θα απολυθούν και όχημα για την απόλυσή τους θα είναι η περίφημη «εργασιακή εφεδρεία». Όσοι εργαζόμενοι ενδεχομένως απομείνουν στους φορείς ή μεταταγούν σε άλλους, είναι σαφές ότι θα χάσουν τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματά τους και ότι η ζωή τους θα χειροτερεύσει δραματικά.

ΑΝΑΓΚΑΙΟΣ Ο ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ «ΑΠΟ ΤΑ ΚΑΤΩ»

Ποιο είναι το πλαίσιο των αιτημάτων σας όσον αφορά στη διάλυση του κοινωνικού έργου των οργανισμών αλλά και τα εργασιακά σας δικαιώματα;
– Το Συντονιστικό που συγκροτήθηκε από ομοσπονδίες και σωματεία των ΙΓΜΕ, ΟΣΚ, ΟΔΔΥ, ΟΠΕΓΕΠ, Δήμητρα, ΕΙΝ, ΕΘΙΑΓΕ και ΕΡΤ έχει ως αιτήματά του: Να σταματήσει τώρα η διαδικασία εξπρές με την οποία επιχειρεί η κυβέρνηση να περάσει νομοσχέδιο μέσα στον Αύγουστο, με το οποίο θα διαλύει Δημόσιους Οργανισμούς και φορείς χωρίς καν να εκτιμήσει το έργο που προσφέρουν και θα απολύσει χιλιάδες εργαζόμενους στο όνομα του Μεσοπρόθεσμου προγράμματος και του ΔΝΤ. Καμία κατάργηση ή συρρίκνωση δημόσιων κοινωφελών οργανισμών και φορέων. Διασφάλιση και αναβάθμιση του δημόσιου χαρακτήρα, της λειτουργίας και του έργου τους. Καμία άμεση η έμμεση απόλυση εργαζόμενου. Μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους με πλήρη δικαιώματα. Κάτω τα χέρια από τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, τους μισθούς, τις συντάξεις, τα ασφαλιστικά, τα δικαιώματά μας συνολικότερα. Την κρίση να πληρώσουν τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα και οι πολιτικοί τους υποστηρικτές που την προκάλεσαν.

Είναι ώριμος ο συντονισμός του αγώνα των εργαζόμενων των φορέων που κλείνουν ή θα επικρατήσουν αυταπάτες περί συντεχνιακής «διάσωσης»; Με τις ΔΕΚΟ που ξεπουλιούνται βλέπετε κοινό μέτωπο;
– Ο συντονισμός στον οποίο προχωρήσαμε κρίθηκε αναγκαίος γιατί τα υπερκείμενα συνδικαλιστικά όργανα όπως οι ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ, όχι μόνο δεν εκπληρώνουν τον αυτονόητο συντονιστικό τους ρόλο, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις, όπως π.χ. στις ΔΕΚΟ, εκτονώνουν και τη δικαιολογημένη εργατική και κοινωνική οργή και υπονομεύουν τους αγώνες. Με αυτή την έννοια, όχι μόνο με τις ΔΕΚΟ, αλλά και με κάθε φορέα που ξεπουλιέται θα πρέπει να αναπτυχθεί κοινό μέτωπο αγώνων και αντίστασης, με ενιαίο τρόπο να υπερασπιστούμε τον κοινωνικό ρόλο τους στο λαό, και εντέλει να συμβάλλουμε κι εμείς στην πολιτική καταδίκη και την ανατροπή αυτής της βάρβαρης πολιτικής.

Άλλοι πρόσφατοι αγώνες (π.χ. ΓΕΝΟΠ) δεν απέτρεψαν το μοιραίο. Εσείς είστε αισιόδοξοι, ελπίζετε ότι θα νικήσετε;
– Πράγματι, το τελευταίο διάστημα δόθηκαν σημαντικοί αγώνες όπως της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ αλλά τελικά δεν είχαν το αποτέλεσμα στο οποίο στόχευαν. Εμείς από τη μεριά μας, δηλώνουμε ότι χαμένοι είναι οι αγώνες που δεν γίνονται και με αυτή την έννοια το συντονιστικό που δημιουργήθηκε αισιοδοξεί ότι μπορεί να αποτρέψει πολλές από τις σχεδιαζόμενες κυβερνητικές επιλογές.