Εξοντωτικά μέτρα λιτότητας και περικοπών ανακοινώνονται σε όλες τις χώρες που πέφτουν θύματα κερδοσκοπικών επιθέσεων και υποβαθμίσεων της πιστοληπτικής τους αξιολόγησης, από τους τρεις γνωστούς αμερικανικούς οίκους. Οι ιδιωτικοποιήσεις είναι «σανίδα σωτηρίας» στη βαθιά ύφεση που τεχνητά δημιουργείται από κυβερνήσεις και ΕΕ, σε μια προσπάθεια να καταστρατηγηθούν εργατικά δικαιώματα και κατακτήσεις.
Λεωνίδας Βατικιώτης
Αιχμή του δόρατος οι οίκοι αξιολόγησης
Όλα στο «κόκκινο», ακόμη και καταμεσής του Αυγούστου, όταν εκ παραδόσεως η θερινή ραστώνη δίνει προτεραιότητα στα πιο αγνά πάθη. Πού να δοξαστεί σε τέτοια κοσμοχαλασιά ο Θεός, όπως τον ορίζει η Μαργκερίτ Γιουρσενάρ: «Η σάρκα που κουνιέται, αυτά τα γυμνά κορμιά για τα οποία δεν υπάρχουν ούτε η φτώχεια ούτε τα πλούτη, αυτός ο μεγάλος χείμαρρος της ζωής που σέρνει μαζί του επίσης το θάνατο και κυλάει σαν αίμα αγγέλου». Παν’ αυτά... Τρία σχεδόν χρόνια, παρά ένα μήνα, μετά την κατάρρευση της αμερικανικής τράπεζας Λίμαν Μπράδερς, τα δαιμόνια που απελευθερώθηκαν δεν λένε να κοπάσουν σαρώνοντας με ολοένα και μεγαλύτερη βιαιότητα ό,τι ήταν γνωστό και οικείο, ό,τι θεωρούταν προφανές και αυτονόητο.
Η υποβάθμιση της αμερικανικής οικονομίας από τον οίκο αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας Στάνταρντ Eντ Πουρς αποτελεί σημείο τομής. Όχι πως αγνοούσαμε τα τρωτά σημεία της αμερικανικής οικονομίας και το αστρονομικό δημόσιο χρέος της που υπερβαίνει τα 14,2 τρισ. δολάρια. Ή την εξάρτηση της «αυτοκρατορίας» από την Κίνα που χρηματοδοτεί αδιαλείπτως τα ελλείμματά της (με τα οποία πληρώνονται οι εισαγωγές από την Κίνα) διατηρώντας αυτή τη στιγμή αμερικανικά ομόλογα αξίας άνω του 1 τρισ. δολαρίων. Όλα αυτά ήταν γνωστά εδώ και χρόνια, πολύ πριν σκάσει η φούσκα των υποβαθμισμένων στεγαστικών δανείων που μετέτρεψε την κτηματική αγορά των ΗΠΑ σε ναρκοπέδιο. Η επίσημη αιτιολογία όμως που πρόβαλλε ο οίκος αξιολόγησης δεν αφορούσε το ύψος του αμερικανικού δημόσιου χρέους, αλλά την απουσία ενός σχεδίου που θα μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα και θα επαναφέρει το δημόσιο χρέος σε ανεκτά επίπεδα. Καλά το καταλάβατε: Οι οίκοι αξιολόγησης υπαγορεύουν και αξιολογούν την πολιτική των ΗΠΑ. Η Ουάσινγκτον δηλαδή καταδικάσθηκε επειδή, παρά τις περικοπές που θα γίνουν στα δημόσια έσοδα ύψους 2,4 δισ. δολ., με δικομματική μάλιστα συναίνεση, συνεχίζει να ασκεί επεκτατική, «χαλαρή» δηλαδή νομισματική πολιτική, στο πλαίσιο μιας πιο πραγματιστικής προσέγγισης (σε σύγκριση με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για παράδειγμα) που δεν συμβαδίζει όμως με τη σύγχρονη (μονοθεϊστική) ορθοδοξία: Άγριες περικοπές παντού, μειώσεις μισθών και συντάξεων, λιτότητα διαρκείας, ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων. Αυτό είναι το σύγχρονο οικονομικό Eυαγγέλιο.
Καθοριστικό ρόλο στην εφαρμογή αυτών των εξοντωτικών μέτρων διαδραματίζουν οι οίκοι αξιολόγησης και οι κάθε λογής κερδοσκοπικοί μηχανισμοί, που μετατρέπουν σε «ασανσέρ» τις τιμές των μετοχών και τους γενικούς δείκτες των χρηματιστηρίων. Ο αναντικατάστατος ρόλος τους έγκειται στο ότι εμφανίζονται σαν μια ανεξέλεγκτη απειλή, είναι το φόβητρο που χρησιμοποιείται για να αναθεωρηθούν οι οικονομικές πολιτικές που εφαρμόζει κάθε κυβέρνηση. Γι’ αυτό το λόγο οι οίκοι αξιολόγησης, παρά την αυστηρή κριτική που έχουν δεχτεί λόγω των εγκληματικών ευθυνών τους στην κρίση των στεγαστικών δανείων, όταν είχαν βραβεύσει με την ανώτερη δυνατή βαθμολογία τις τράπεζες που στη συνέχεια κατέρρευσαν, συνεχίζουν το έργο τους. Ασκώντας ένα τόσο πολύτιμο έργο, ακόμη κι αν δεν υπήρχαν, θα έπρεπε να εφευρεθούν. Είναι ο από μηχανής θεός της επιστροφής στον εργασιακό Μεσαίωνα. Ο Θεός της κοινωνικής βαρβαρότητας.
Στην από ’δω μεριά του Ατλαντικού οι ανατροπές που σημειώθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα δεν παρέσυραν μόνο δύο μεμονωμένες χώρες, την Κύπρο και την Ιταλία, αλλά άγγιξαν και τον πυρήνα της ευρωζώνης, με τη Γαλλία συγκεκριμένα να απειλείται πως θα ακολουθήσει τις ΗΠΑ στην υποβάθμιση της πιστοληπτικής της θέσης, εγκαταλείποντας κι αυτή το κλαμπ της ανώτερης βαθμολογίας.
Κι εδώ σημασία δεν έχει ο ήχος του συναγερμού αλλά τα μέτρα πυρόσβεσης.
Η υποβάθμιση της Κύπρου κατά δύο μονάδες, που την οδήγησε δύο σκαλοπάτια πριν την κατηγορία των σκουπιδιών, ήταν προκλητική και αδικαιολόγητη. Αρκεί να δούμε ότι το δημόσιο χρέος της ως ποσοστό του ΑΕΠ βρίσκεται στο 60%, κινείται δηλαδή στα όρια του Μάαστριχτ και είναι πιο χαμηλά ακόμη κι απ’ αυτό της Γερμανίας, που ξεπερνάει το 74%. Κανένας λόγος ανησυχίας δεν συντρέχει επομένως για την Κύπρο. Παρόλ’ αυτά, η υποβάθμισή της οδήγησε την «αριστερή» κυβέρνηση του Δημήτρη Χριστόφια να φέρει στη Βουλή όχι ένα, ούτε δύο, αλλά επτά νομοσχέδια που ως κοινό παρανομαστή έχουν την επιβολή πρωτοφανούς λιτότητας για τα μέτρα της Κύπρου. Ειδικότερα: Aύξηση του ΦΠΑ κατά δύο μονάδες στο 17%, μηδενικές αυξήσεις στους δημοσίους υπαλλήλους την επόμενη τριετία, μείωση μισθών για τους νεοπροσλαμβανόμενους στο δημόσιο τομέα, μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων κατά 5.000 άτομα την επόμενη πενταετία και πολλά ακόμη.
Στην Ιταλία τα ίδια και χειρότερα. Με αφορμή την άνοδο των επιτοκίων δανεισμού στα ιταλικά ομόλογα, η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι ψήφισε (σαν... έτοιμη από καιρό) και θα εφαρμόσει άμεσα την «μητέρα όλων των μεταρρυθμίσεων», όπως έχει χαρακτηριστεί στην αγορά εργασίας. Ειδικότερα, την κατάργηση του άρθρου 18 της εργατικής νομοθεσίας που επιβάλλει μια σειρά περιορισμών στις απολύσεις εργαζομένων σε επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω από 15 άτομα προσωπικό. Μεγάλη σημασία όμως εδώ έχουν και οι χειρισμοί της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που οδήγησαν τον «καβαλιέρε» να αφήσει τα προκαταρκτικά μπούνγκα-μπούνγκα με τις 17χρονες και να περάσει στο «ψητό» της λιτότητας. Ειδικότερα, ενώ η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αποφάσισε κατά πλειοψηφία από την Πέμπτη 4 Αυγούστου να προβεί στην αγορά κρατικών ομολόγων της Ιταλίας και της Ισπανίας αν χρειαστεί από τη δευτερογενή αγορά, ώστε να εκτονώσει τις ανοδικές πιέσεις στα επιτόκια, την επόμενη μέρα, Παρασκευή 5 Αυγούστου, δεν εφάρμοσε την απόφαση, παρότι συνέτρεχαν λόγοι και με το παραπάνω μάλιστα: Tα επιτόκια και των δύο χωρών έφτασαν το 6,5%, επίπεδα δηλαδή που παρέπεμπαν στην εποοχή της λιρέτας και της πεσέτας. Η απόφαση εφαρμόστηκε την εβδομάδα που μας πέρασε, αφού η κρίση ήταν πια εκτός ελέγχου. Το τι μεσολάβησε το μάθαμε τη Δευτέρα από την ιταλική εφημερίδα Κοριέρε ντε λα Σέρα που αποκάλυψε μυστική επιστολή της ΕΚΤ προς τη Ρώμη, στην οποία περιγράφονταν τα αντιλαϊκά μέτρα που πρέπει να ψηφίσει, με ιδιαίτερη έμφαση στην ιδιωτικοποίηση δημοτικών επιχειρήσεων και τις εργασιακές σχέσεις. Η επιστολή υπογραφόταν από τον νυν πρόεδρο της ΕΚΤ, Ζαν Κλοντ Τρισέ και τον επόμενο πρόεδρο της, Iταλό, Μάριο Ντράγκι, που θα αναλάβει καθήκοντα από τον Οκτώβρη. Αξίζει να αναφέρουμε ότι ο επόμενος πρόεδρος της ΕΚΤ διετέλεσε αντιπρόεδρος στο παρελθόν της αμερικανικής Γκόλντμαν Σακς, η οποία αποτελώντας «θερμοκήπιο» για στελέχη των κεντρικών και ιδιωτικών τραπεζών όλο και περισσότερο θυμίζει τη σχολή των κούτβηδων στη Μόσχα, η αποφοίτηση από την οποία αποτελούσε αυστηρή προϋπόθεση για την ανάδειξη σε αξιώματα στο εσωτερικό και της κάθε χώρας... Επιστρέφοντας στα δικά μας, η Φρανκφούρτη λοιπόν άφηνε τη φωτιά να καίει και να εξαπλώνεται εκβιάζοντας έτσι την κυβέρνηση Μπερλουσκόνι να επιταχύνει την αντιλαϊκή μεταρρύθμιση.
Μέχρι που η φωτιά έφθασε και στο Παρίσι, αναγκάζοντας τον Νικολά Σαρκοζί να εγκαταλείψει τη γαλλική Ριβιέρα όπου παραθέριζε και να επιστρέψει στην «πόλη του φωτός». Τα συγκεκριμένα μέτρα που θα εφαρμοστούν, υποτίθεται για να μειωθεί το έλλειμμα και να συνεχίσει η Γαλλία να βρίσκεται στον πυρήνα της ευρωζώνης χωρίς να υποβιβαστεί στο Μεντ Κλαμπ όπου πραγματικά ανήκει, θα γίνουν γνωστά μεθαύριο, Τρίτη 16 Αυγούστου. Το μόνο σίγουρο είναι πως ο γάλλος πρόεδρος θα αναγγείλει συνταγματική αναθεώρηση για να ενσωματωθεί στον καταστατικό χάρτη της Γαλλίας άρθρο που θα απαγορεύει τα ελλείμματα και θα επιβάλλει ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς. Κι εδώ δεν είναι η παραδοσιακή έχθρα με την Αγγλία που υποκινεί την πρωτοβουλία να τεθεί εκτός νόμου ο ιδεολογικός πατέρας των ελλειμμάτων, Τζον Μέιναρντ Κέυνς, αλλά η άνευ όρων υποταγή του Νικολά Σαρκοζί στη Γερμανία, που ζήλεψε τη δόξα του Πετέν, ελπίζοντας έτσι ότι θα συνεχίσει να έχει την εύνοια του Βερολίνου παρά τα μαύρα χάλια των γαλλικών δημόσιων οικονομικών. Αντίστοιχη δέσμευση για συνταγματική αναθεώρηση με την οποία θα απαγορευθούν τα δημοσιονομικά ελλείμματα έδωσε και ο Μπερλουσκόνι.
Και στις τρεις παραπάνω περιπτώσεις λοιπόν –Κύπρο, Ιταλία και Γαλλία– οι οίκοι αξιολόγησης έβγαλαν τη βρόμικη δουλειά, προσέφεραν το άλλοθι για να εφαρμοστούν οι φιλοεργοδοτικές μεταρρυθμίσεις που ζητούσε επί χρόνια το κεφάλαιο. Πρόκειται όμως για μέτρα που όσο κι αν είναι αναγκαία, αποτελώντας μονόδρομο για την υπέρβαση της κρίσης από τη μεριά του κεφαλαίου και των κυβερνήσεών του άλλο τόσο είναι και αντιφατικά, καθώς προκαλούν μια σειρά παρενέργειες, ενίοτε εκρηκτικές.
Πρώτα και κύρια, φέρνουν συρρίκνωση των ρυθμών μεγέθυνσης του παραγόμενου προϊόντος και ύφεση. Από τις ΗΠΑ που αναθεώρησε επί το δυσμενέστερο τις περυσινές εκτιμήσεις για άνοδο του ΑΕΠ, μέχρι την ευρωζώνη, όλες ανεξαιρέτως οι χώρες –συμπεριλαμβανομένης και της Γερμανίας– εξήγγειλαν επιβράδυνση των ρυθμών αύξησης του ΑΕΠ. Το «πειραματόζωο Ελλάδα» κρατάει κι εδώ τα σκήπτρα, με πτώση του ΑΕΠ κατά το δεύτερο τρίμηνο κατά 6,9% σε σχέση με πέρυσι, όταν και πέρυσι το αντίστοιχο τρίμηνο είχε μειωθεί κατά 4%. Οι λόγοι της παράλυσης είναι προφανείς και θα ενταθούν μάλιστα, στα απόνερα του νέου κύματος λιτότητας. Η μείωση των κρατικών δαπανών είτε αφορούν επιδόματα ανεργίας και μισθούς (που θα δεχτούν την μεγαλύτερη συρρίκνωση) είτε αφορούν πολεμικές δαπάνες και επενδύσεις κεφαλαίου (που ούτε αυτές πρόκειται να γλιτώσουν) θα οδηγήσει σε συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος, μείωση της απασχόλησης, λουκέτα και ανεργία. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, πολλές φορές η πτώση των τιμών των μετοχών δεν συνιστά κερδοσκοπία, αλλά μάλλον ορθολογική αντίδραση. Τι κέρδη να πραγματοποιηθούν όταν σχεδόν σβήνουν οι μηχανές της οικονομίας, όπως για παράδειγμα έχει συμβεί στην Ελλάδα τον τελευταίο χρόνο; Ποια κέρδη να προεξοφλήσουν επομένως τα χρηματιστήρια;
Τη δική της βαρύτητα εδώ έχει μια ακτινογραφία των επιχειρήσεων στην Ελλάδα που πραγματοποιήθηκε από την ICAP, στη βάση των δημοσιευμένων ισολογισμών για τη χρήση του 2010, βάσει των οποίων η επιδείνωση είναι διάχυτη σε όλο το εύρος των οικονομικών δραστηριοτήτων και τα συνολικά αποτελέσματα κατέστησαν ζημιογόνα σε όλους τους κλάδους «γεγονός πρωτόγνωρο για πάρα πολλά έτη», όπως αναφέρεται. Τεράστια σημασία όμως έχει το κοινό γνώρισμα στις έξι κορυφαίες κερδοφόρες επιχειρήσεις: Όλες τους είναι τουλάχιστον κατά ένα μέρος ή ήταν δημόσιες επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα: ΟΠΑΠ (με κέρδη 893 εκ.), ΔΕΗ (726 εκ.), Κοσμοτέ (406), Ελληνικά Πετρέλαια (248 εκ.), Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών (158) και ΟΤΕ (152 εκ.). Δεν είναι εντυπωσιακό; Αντιστρέφοντας, χάριν αστεϊσμού, τη φιλολογία των νεοφιλελεύθερων όπως μονότονα επαναλαμβανόταν επί δεκαετίες, μπορούμε να πούμε ότι ο ιδιωτικός τομέας έχει αποτύχει στην τέχνη του επιχειρείν και επίσης η ιδιωτική πρωτοβουλία αποδεδειγμένα –βάσει οικονομικών αποτελεσμάτων– είναι ανίκανη να αναμιγνύεται στην οικονομική δραστηριότητα. Αντίθετα, ο δημόσιος τομέας, κι αυτό δεν λέγεται χάριν αστεϊσμού, αναδεικνύεται σε χρυσοτόκο όρνιθα στην εποχή της κρίσης. Κι αυτό δεν συμβαίνει τυχαία. Τα ληστρικά τιμολόγια που έχει επιβάλλει η κυβέρνηση και οι κατά βάση αναντικατάστατες υπηρεσίες που προσφέρουν οι δημόσιες επιχειρήσεις εγγυώνται ότι είναι εξαίρεση στον κανόνα των ζημιών.
Αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά των δημοσίων επιχειρήσεων τις μετατρέπουν, μέσω της ιδιωτικοποίησής τους, σε «σανίδα σωτηρίας» για τον καπιταλισμό, αντίδοτο στη συρρίκνωση των κερδών που φέρνει η πτώση των ρυθμών μεγέθυνσης. Πολύ περισσότερο σήμερα που η πτώση των τιμών των μετοχών οδηγεί την αξία τους στο ναδίρ. Τόσο χαμηλά, ώστε ακόμη και ο πρόεδρος της επιτροπής ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας, Γ. Κουκιάδης, δήλωσε ότι δεν πρέπει να «ξεπουληθούν έναντι ευτελούς τιμήματος», εκφράζοντας έτσι τις ανησυχίες (ακόμη και για ποινικές ευθύνες που μπορεί μελλοντικά να αναζητηθούν) από το κάθε άλλο παρά θεωρητικό ενδεχόμενο να πουληθούν έναντι πινακίου φακής. Το μέγεθος του εγκλήματος της ιδιωτικοποίησης φαίνεται αν αντιπαραβάλουμε τα κέρδη των πιο πάνω επιχειρήσεων με την κεφαλαιοποίησή τους, το γινόμενο δηλαδή του αριθμού των μετοχών επί της αξίας της κάθε μίας μετοχής. Έτσι, για παράδειγμα, η αξία της ΔΕΗ (1,3 δισ. ευρώ) με βάση τις τιμές των μετοχών στις 10 Αυγούστου, ισούται με τα κέρδη που αφήνει σε λιγότερα από δύο χρόνια! Να γιατί το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων του Μεσοπρόθεσμου, με στόχο τη συγκέντρωση 50 δισ. αποτελεί το μεγαλύτερο πλιάτσικο που έχει ποτέ συντελεστεί στο δημόσιο πλούτο της Ελλάδας, ένα επικών διαστάσεων φαγοπότι που θα πραγματοποιηθεί με τη συμμετοχή ελλήνων και ξένων καπιταλιστών και το οποίο πρέπει να αποτραπεί πάση θυσία.
Ακάλυπτες μένουν Ιταλία και Ισπανία
ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΔΥΝΑΜΙΤΙΖΕΙ ΤΗ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΖΩΝΗΣ
Η δεύτερη παράπλευρη απώλεια της συνειδητής απόφασης των ευρωπαϊκών αρχών να ενθαρρύνουν την «ελεγχόμενη κερδοσκοπία», έτσι ώστε να προχωρήσει άρον-άρον και με το μικρότερο κόστος το πανευρωπαϊκό αντεργατικό πραξικόπημα, σχετίζεται με τους κινδύνους που εγκυμονούνται για τη σταθερότητα της ευρωζώνης και της κάθε μίας οικονομίας ξεχωριστά. Οι αποφάσεις των ηγετών της ευρωζώνης της 21ης Ιουλίου προσφέρονται για πολλά συμπεράσματα, στο βαθμό που άφησαν ακάλυπτες όσες χώρες βρίσκονται στο χείλος του γκρεμού. Ειδικότερα η επιμονή της Γερμανίας να μην αυξηθούν τα κονδύλια του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) και να παραμείνουν στα 440 δισ. ευρώ (και πλέον στα 298 αν αφαιρεθούν όσα έχουν ήδη δοθεί) στερεί τις ευρωπαϊκές αρχές από τα αναγκαία μέσα για να παρέμβουν σε περίπτωση που απειληθεί στα σοβαρά η Ιταλία ή η Ισπανία, το δημόσιο χρέος των οποίων ανέρχεται σε 680 δισ. ευρώ και 1,9 τρισ. ευρώ αντίστοιχα.
Επίσης τυχόν υποβάθμιση της πιστοληπτικής θέσης της Γαλλίας (χώρια των άλλων συνεπειών που θα έχει στις τράπεζές της για παράδειγμα) θα θέσει σε δοκιμασία τη συμμετοχή της στο Ταμείο και ακόμη τη χρηματοδότηση του δεύτερου δανείου που συμφωνήθηκε για την Ελλάδα. Επιπλοκές έχουν ήδη αρχίσει να εμφανίζονται και γι’ αυτό ο Γιωργάκης κάπου μεταξύ Πάρου, Σκόπελου και Σκιάθου (όπου έφαγε το γιούχα του από τους παραθεριστές) σε ένα διάλειμμα των διακοπών του ζήτησε την ταχεία εφαρμογή των αποφάσεων της 21ης Iουλίου. Να πάρουμε δηλαδή τα λεφτά γρήγορα, πριν ξυπνήσουν οι κουτόφραγκοι Ισπανοί και Ιταλοί και καταλάβουν ότι δεν είναι δυνατόν να δανείζουν την Ελλάδα με επιτόκιο 2,5% και οι ίδιοι να δανείζονται από τις αγορές με επιτόκια 5% ή 6%... Την επιτάχυνση της εφαρμογής των αποφάσεων της 21ης Iουλίου ζήτησε επίσης και η Μέρκελ και αυτό αναμένεται να είναι, μεταξύ άλλων, το επίκεντρο της κοινής συνέντευξης Τύπου που θα παραχωρήσουν Μέρκελ και Σαρκοζί μεθαύριο Τρίτη, με απώτερο στόχο να βάλουν ένα φρένο στις επιθέσεις των κερδοσκόπων. Το αστείο όμως είναι ότι αυτές ακριβώς οι αποφάσεις, που η ταχεία εφαρμογή τους προβάλλεται ως ανάχωμα στις επιθέσεις, είναι που άναψαν το πράσινο φως για τις μέχρι σήμερα επιθέσεις. Γράφτηκε πως σε μια πρόσφατη σύνοδο κορυφής, ο Τρισέ έδειξε στους ευρωπαίους ηγέτες ένα γράφημα που απεικόνιζε την άνοδο των επιτοκίων μετά από κάθε σύνοδο κορυφής, η οποία υποτίθεται θα καθησύχαζε τις αγορές. Και κατάφερνε ακριβώς το αντίθετο...
Το ίδιο θα συμβεί και τώρα, προκαλώντας στην πράξη τον βαθύτερο διχασμό της ευρωζώνης.
ΕΕ ΚΑΙ ΔΝΤ
Οι «δύο μαύρες Συμπληγάδες»
ΑΥΘΑΙΡΕΤΗ Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΟΛΟΓΙΑ
Μέρκελ και Σαρκοζί στην κοινή συνέντευξη Τύπου που θα δώσουν μεθαύριο κυρίως θα αναφερθούν, με βάση δημοσιεύματα του Τύπου, στη πρόθεσή τους να ενοποιηθεί η οικονομική πολιτική που εφαρμόζεται στην ΕΕ και ιδίως στην ευρωζώνη. Το μέτρο αυτό που πολλές φορές από τους ευρωλάγνους εμφανίζεται κι ως θεραπεία στη νόσο της ευρωζώνης, θα αποτελέσει το τελευταίο καρφί στο φέρετρο των κοινωνικών κατακτήσεων και του κοινωνικού κράτους. Γιατί η ενοποίηση δεν θα γίνει επάνω στη βάση των κατακτήσεων της πρώτης μεταπολεμικής περιόδου ή επάνω στις σύγχρονες ανάγκες ασφάλισης και περίθαλψης των εργαζομένων, αλλά στη βάση του «συμφώνου για το ευρώ» που ψηφίστηκε στην προηγούμενη σύνοδο κορυφής της ΕΕ και επιβάλλει τη μείωση μισθών και ημερομισθίων στα επίπεδα της Κίνας, την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης στη βάση των προγραμμάτων διαρθρωτικής προσαρμογής του ΔΝΤ.
Η ενοποίηση λοιπόν των οικονομικών πολιτικών δεν εγγυάται τον προοδευτικό χαρακτήρα της οικονομικής πολιτικής ή τον αναδιανεμητικό της προσανατολισμό. Φάνηκε άλλωστε κι από τις δηλώσεις του υπουργού Οικονομίας της Γερμανίας και αντι-καγκελαρίου Φίλιπ Ρέσλερ, την Τρίτη 9 Αυγούστου, ο οποίος τόνισε ότι «όλες οι χώρες της ευρωζώνης θα πρέπει το γρηγορότερο δυνατό να θεμελιώσουν ένα όριο χρέους στο Σύνταγμά τους, σύμφωνα με το γερμανικό πρότυπο». Και στις ΗΠΑ μάλιστα που υφίστανται μεταβιβάσεις στο πλαίσιο του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού από τις πλουσιότερες πολιτείες προς τις φτωχότερες δεν έχει αποτραπεί η πτώχευση, εδώ και χρόνια μάλιστα, της «χρυσής» πολιτείας της Καλιφόρνια...
Το ίδιο είναι πολύ πιθανό να συμβεί και στην Ευρώπη με πολύ πιο δραματικούς όρους, καθώς η εφαρμογή της λιτότητας με την ίδια βεβαιότητα που οδηγεί στη χρεοκοπία τις χώρες που βρίσκονται στο όριο, θα οδηγήσει και στην έξοδό τους από την ευρωζώνη αργά ή γρήγορα, ως αποτέλεσμα της απόκλισης που φέρνει η όξυνση του ανταγωνισμού. Σε αυτό το πλαίσιο, το αίτημα της εξόδου από το ευρώ αρχικά και την ΕΕ κάτω από την πίεση των αγώνων αποκτά προτεραιότητα, στο βαθμό που μπορεί να βάλει ένα φρένο στην επίθεση του κεφαλαίου και να σημάνει τη βελτίωση της θέσης των εργαζομένων. Δεν ισοδυναμεί με καταστροφή, δηλαδή όπως εντελώς αυθαίρετα υποστηρίζουν ΚΚΕ και ΣΥΝ, αναπαράγοντας αβασάνιστα τις κινδυνολογίες που εκπορεύονται από την κυβέρνηση.
Το συμπέρασμα αυτό επιβεβαιώθηκε και από μια πρωτότυπη και εύστοχη επιστημονική εργασία του καθηγητή Θόδωρου Μαριόλη και του Αποστόλη Κάτσινου, στην οποία εκτιμήθηκαν τα αποτελέσματα από την επιστροφή σε μια υποτιμημένη κατά 50% δραχμή. Αντί για τη συντέλεια του κόσμου που πραναγγέλουν εν χορώ ΠΑΣΟΚ και κοινοβουλευτική Αριστερά, υπολογίστηκε πως το πληθωριστικό κύμα στο χειρότερο σενάριο θα είναι της τάξης του 9% τον πρώτο χρόνο και 3% τον πέμπτο χρόνο μετά την υποτίμηση, ενώ η διεθνής ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, που για τους συγγραφείς αυτό είναι το βασικό πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας και όχι το δημόσιο χρέος, θα αυξηθεί στο πρώτο έτος μετά την υποτίμηση κατά 37% έως 42%.
Πρόκειται για ένα περιβάλλον μεγέθυνσης που μπορεί να ανακόψει τις τάσεις ανόδου της ανεργίας, που εμφανίζονται ασυγκράτητες, πλήττοντας πλέον το 17% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού και να δημιουργήσει τους όρους μιας γενναίας αναδιανομής του εισοδήματος.
Προϋπόθεση ωστόσο για την αναδιανομή είναι η ανατροπή των πολιτικών που εφαρμόζει η κυβέρνηση και επιβάλλουν ΕΕ και ΔΝΤ, στο ρόλο των «δύο μαύρων Συμπληγάδων», που περιέγραφε ο Γιώργος Σεφέρης στο αφιερωμένο στον Αρθούρο Ρεμπώ ποίημά του με τίτλο Μυθιστόρημα: «Ο τόπος μας είναι κλειστός. Τον κλείνουν οι δύο μαύρες Συμπληγάδες».
