Εφημερίδα της ανεξάρτητης Αριστεράς

Τον καπετάνιο θα λένε Ελένη


Δεν ήταν μόνο κινηματογραφικός ο θάνατος του Θόδωρου Αγγελόπουλου, όπως αρκετοί σωστά επισήμαναν. Ήταν και τραγικά ελληνικός, σύγχρονος ελληνικός. Δεν είχε τη λιτή ομορφιά, την επιβλητικότητα του μακεδονικού τοπίου, το σκηνικό του δεν είχε πέτρες, ψηλά βουνά, δέντρα, λίμνες, ποτάμια και νοτισμένο ουρανό, αλλά μόνο άσφαλτο, έναν κακοφωτισμένο δρόμο και ασθενοφόρα που καλούνταν αλλά δεν έφταναν ποτέ. Ένας θάνατος σαν κι αυτόν που έχει τύχει σε εκατοντάδες νέους του μεροκάματου, κούριερ και διανομείς πίτσας. Και ο Χάρος ή μάλλον ο άνθρωπος που άθελά του έπαιξε το ρόλο του Χάρου ήταν ένας Ειδικός Φρουρός που οδηγούσε βέσπα, ούτε καν μηχανή μεγάλου κυβισμού, ένας νέος μόλις 24 χρόνων, στην ηλικία πάνω κάτω που έχουν οι κόρες του σκηνοθέτη.

                                           Φωτογραφία του Αλέξανδρου Λαμπρίδη  από τα γυρίσματα της Άλλης Θάλασσας 

της Μαριάννας Τζιαντζή



Ο χαμός του Αγγελόπουλου μοιάζει να σηματοδοτεί το τέλος μιας εποχής, να αποκτά συμβολικό χαρακτήρα. Ο Θάνατος στη Βενετία, όπως τον γνωρίσαμε στη νουβέλα του Τόμας Μαν και στην ταινία του Βισκόντι, έχει μια μελαγχολική ποιητικότητα και μια ανείπωτη ομορφιά, όμως ο «θάνατος στο Κερατσίνι», στη λεωφόρο Δραπετσώνας, εκφράζει τη σκληρότητα, τον παραλογισμό, την ύπουλη βιαιότητα της Ελλάδας του σήμερα.

Η Ελλάδα της κρίσης ήταν το θέμα της ημιτελούς ταινίας και όπως διαβάζουμε, σε εκείνο το μοιραίο εγκαταλειμμένο βιομηχανικό κτίριο, στη λεωφόρο Δραπετσώνας, υποτίθεται ότι είχαν καταφύγει μετανάστες χωρίς χαρτιά. Και πριν καλά καλά στεγνώσει το αίμα του δημιουργού στο πεζοδρόμιο, σαράντα «αληθινοί» μετανάστες Αφγανοί, στοιβαγμένοι σε ένα βαν, ανταμώνουν το Χάρο στο Μύτικα της Ρούμελης, κοντά στον Αστακό. Το λευκό φορτηγάκι ανατρέπεται, πέντε σκοτώνονται στον τόπο, δεκάδες τραυματίζονται. Έλληνας ο οδηγός - διακινητής... Θύματα της κρίσης, της απελπισίας, της απληστίας και αυτοί οι άγνωστοί μας Αφγανοί, μικρή ψηφίδα στο μεγάλο σκηνικό της σκοτεινής εβδομάδας που πέρασε.

Πεζός ήταν ο Θόδωρος Αγγελόπουλος όταν χτυπήθηκε στην Ελλάδα της πεζότητας, της μιζέριας, της κρατικής κι επιχειρηματικής αναλγησίας, του κακού κομματικού θεάτρου. Και ο καλύτερος τρόπος να τιμηθεί η μνήμη του είναι να σαλπάρει ξανά το καράβι που τσακίστηκε στο Κερατσίνι, καθώς ο καπετάνιος θα γυρίσει «με τα ρούχα και το όνομα ενός άλλου» ή μάλλον μιας άλλης, μιας νέας γυναίκας, της τρίτης και μικρότερης κόρης, της Ελένης.