Σύγχρονοι σκλάβοι και στη Γερμανία». Το γερμανικό περιοδικό Σπίγκελ είναι αποκαλυπτικό: Η διάλυση των εργασιακών σχέσεων και κάθε μορφής συλλογικής σύμβασης δεν προωθείται μόνο στην Ελλάδα. Τα εργατικά «Νταχάου» πληθαίνουν και στην ίδια τη Γερμανία, προκειμένου να υπερηφανεύεται η Μέρκελ για το γερμανικό «οικονομικό θαύμα». Εκατοντάδες επιχειρήσεις στη Γερμανία προτιμούν πλέον να «νοικιάζουν» εργαζόμενους από διάφορους υπεργολάβους και να τους πληρώνουν φυσικά με πολύ μικρότερες αμοιβές, χωρίς κοινωνική ασφάλιση και άλλα τέτοια περιττά πράγματα.
του Μιχάλη Ψύλου
Το «κόλπο» ακούει στο όνομα «σύμβαση έργου». Νοικιάζουν «σκλάβους» δηλαδή… Η γερμανική ΑΔΕΔΥ –η Verdi– εκτιμά ότι μόνο στον τομέα των λιανικών πωλήσεων, κάπου 120 εταιρείες διαθέτουν 350.000 «σκλάβους», τους οποίους νοικιάζουν σε άλλες επιχειρήσεις και οι οποίοι δεν εμφανίζονται φυσικά στις καταστάσεις μισθοδοσίας. Στο Στράλσουντ, στην πρώην Ανατολική Γερμανία, η 50χρονη Άνια, τα τελευταία έξι χρόνια καθαρίζει πατώματα και πλένει πιάτα με ωρομίσθιο 2 ευρώ. «Αν μπορούσα να βρω κάτι άλλο θα είχα φύγει προ πολλού» λέει. Για άλλες θέσεις εργασίας το ωρομίσθιο είναι ακόμη και κάτω από το 1 ευρώ. «Είχα περιπτώσεις εργαζομένων με … 55 σεντς την ώρα», λέει ο Πίτερ Χούφκεν, επικεφαλής του γραφείου εργασίας του Στράλσουντ.
Η αυτοκινητοβιομηχανία BMW, για παράδειγμα, συνεργάζεται στη Λειψία με 26 υπεργολαβικές εταιρείες, από τις οποίες νοικιάζει εργάτες διαφόρων ειδικοτήτων. Οι μισοί από τους 5.000 εργαζόμενους στο εργοστάσιο της Λειψίας έχουν νοικιαστεί από υπεργολάβους. Η εταιρία Wisag, που ασχολείται με τους καθαρισμούς κτιρίων, έχει στείλει στην BMW 400 εργαζόμενους, οι οποίοι πληρώνονται με 1.000 ευρώ λιγότερα το μήνα από τους εργαζόμενους της αυτοκινητοβιομηχανίας που κάνουν την ίδια δουλειά.
Στην Audi επίσης, στο τμήμα ανάπτυξης στο Ίνγκολσταντ, οι μισοί μηχανικοί εργάζονται με «σύμβαση έργου», όπως αναφέρει το συνδικάτο μετάλλου IG Metall. Οι μηχανικοί αυτοί παίρνουν 800 ευρώ λιγότερα το μήνα από τους κανονικούς συναδέλφους τους, εργάζονται 40 ώρες αντί των 35 ωρών των υπολοίπων. Ακόμη και στην καντίνα του εργοστασίου, οι «νοικιασμένοι» μηχανικοί πληρώνουν διπλάσιες τιμές από τους υπόλοιπους εργαζόμενους. Στον τομέα των σφαγείων, το 90% των εργαζομένων είναι με σύμβαση έργου. Στην πλειοψηφία τους, οι «σκλάβοι» στα σφαγεία είναι Ρουμάνοι. «Υπάρχουν άνθρωποι που εργάζονται 12 έως 16 ώρες με ελάχιστες αμοιβές», λέει ο επικεφαλής του αντίστοιχου συνδικάτου, Μάρκ Μπαουμάιστερ.
Οι χαμηλές αμοιβές είναι μία από τις σκοτεινές πλευρές του γερμανικού «εργασιακού θαύματος», σημειώνει σε ανάλυσή του το Ρόιτερς. Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, οι κακοπληρωμένες θέσεις εργασίας συνιστούν το 20% των θέσεων εργασίας στη Γερμανία, αντί του 8% στην Ιταλία και του 13,5% στην Ελλάδα. Ένας στους πέντε εργαζόμενους στη Γερμανία εργάζεται με καθεστώς «μίνι απασχόλησης», η οποία έχει μέγιστη αμοιβή 400 ευρώ το μήνα και μάλιστα χωρίς η δουλειά αυτή να τους δίνει πρόσβαση στο δημόσιο σύστημα υγείας ή να τους επιτρέπει να λάβουν οποιαδήποτε εξευτελιστικού ύψους σύνταξη όταν γεράσουν!
Αυτού του είδους οι εργασιακές σχλεσεις εισήχθηκαν το 2003 από το σοσιαλδημοκράτη τότε καγκελάριο Γκέρχαρντ Σρέντερ με την περιβόητη «Ατζέντα 2010», που συνέθλιψε τους Γερμανούς εργαζόμενους και αποτέλεσε τη βάση της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας της γερμανικής οικονομίας. Η πολιτική Σρέντερ άνοιξε την πόρτα για τη γενίκευση της «μαύρης» εργασίας στη Γερμανία. Η «μίνι απασχόληση» είναι σήμερα η κύρια δουλειά για περίπου 5 εκατομμύρια εργαζόμενους.
Η «Ατζέντα 2010» του σοσιαλδημοκράτη Σρέντερ έχει γίνει το εργασιακό μοντέλο και για την υπόλοιπη Ευρώπη. Ο Σρέντερ ως στέλεχος του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού Γκαζπρόμ σήμερα, συναντήθηκε στο Ελιζέ με το γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί και τον έπεισε για την «Ατζέντα 2010». Στην προεκλογική του εκστρατεία ήδη, ο Σαρκοζί έχει κάνει «σημαία» του τη γερμανική πολιτική συγκράτησης των αμοιβών και ελαστικοποίησης της αγοράς εργασίας.
