Μια «αριστερή κυβέρνηση» θα ήταν μόνο ευκαιρία για το εργατικό κίνημα και όχι λύση για φιλεργατικά μέτρα, τονίζει ο Πάνος Γκαργκάνας, στέλεχος της εφημερίδας Εργατική Αλληλεγγύη, του ΣΕΚ και μέλος του Πανελλαδικού Συντονιστικού της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Παράλληλα, υπογραμμίζει τη σημασία των συγκεντρώσεων στο Μουσείο για την απαγκίστρωση των εργαζομένων από τη συνδικαλιστική γραφειοκρατία.
Το ελληνικό κεφάλαιο και οι εργοδότες είναι τελικά θύματα ή θύτες σε αυτή την κρίση;
Σε καμία περίπτωση δεν είναι θύματα. Είναι λάθος άποψη που κυκλοφορεί πολύ ότι και η εργοδοσία υποφέρει από την επιλογή του ΔΝΤ. Δεν στέκεται αυτό με κανένα τρόπο. Ακριβώς επειδή οι συσχετισμοί ανάμεσα στην άρχουσα τάξη και την εργατική αντίθεση είναι δύσκολοι από τη μεριά της άρχουσας τάξης και έχουν περάσει δύο χρόνια με μεγάλες αντιδράσεις από τον κόσμο, η ελπίδα ότι θα καταφέρουν να κόψουν τους μισθούς με κεντρική διαπραγμάτευση του ΣΕΒ με τη ΓΣΕΕ, είναι περιορισμένη. Δεν το πιστεύουν ούτε οι ίδιοι, παρόλο που κάνουν την προσπάθεια με το λεγόμενο κοινωνικό διάλογο. Οι ελπίδες τους στηρίζονται στην επίθεση που κάνουν οι εργοδότες στα ισχυρότερα κομμάτια του ιδιωτικού τομέα.
Την Τετάρτη παρουσιάστηκε μια πολιτική πλατφόρμα υπό τον τίτλο Ενιαία Λαϊκή Δημοκρατική Αντίσταση. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ γιατί δεν συμμετέχει;
Το θέμα της αντίστασης στην επίθεση που έχει ξεδιπλωθεί πρέπει να μπαίνει με όρους ταξικούς και όχι όρους εθνικούς. Δεν μπορούμε να βλέπουμε την επίθεση σαν ένα σχέδιο που επιβάλλεται στην Ελλάδα από τους μηχανισμούς του ΔΝΤ και της ΕΕ ερήμην του ελληνικού κεφαλαίου. Η πραγματικότητα δείχνει ότι η άρχουσα τάξη στην Ελλάδα και την προηγούμενη περίοδο που τα πράγματα πήγαιναν καλά και το ευρώ είχε ευνοήσει τον ελληνικό καπιταλισμό βγήκε κερδισμένη και από τη στιγμή που αυτή η φουσκοειδής οικονομική ανάπτυξη χτύπησε σε ξέρα, προστατεύει τα συμφέροντά της. Επομένως το να ξεκινήσουμε από μια αφετηρία «όλοι οι Έλληνες ενωμένοι απέναντι στην ξένη οικονομική κατοχή», έχει πρόβλημα. Μπορεί να μοιάζει απόχρωση, αλλά το αν η αντίσταση είναι εθνικοαπελευθερωτική ή αντικαπιταλιστική είναι ένα δίλημμα που το κίνημα το έχει βρει στο δρόμο του. Έκανε την επιλογή του εθνικοαπελευθερωτικού που στην πραγματικότητα έχει κοστίσει στην εμπειρία του κινήματος της κατοχής, παρόλο που δεν είναι ίδια τα πράγματα με τότε. Αυτή την εμπειρία η ΑΝΤΑΡΣΥΑ σωστά την εκτιμά και προτάσσει το ταξικό και θέλει τους αγώνες σε αντικαπιταλιστική προοπτική.
Ρωτούν πολλοί: Αν κληθεί η Αριστερά να αναλάβει κυβερνητικές ευθύνες, θα ήταν κάτι αρνητικό;
Όχι δεν θα ήταν. Υπάρχει μια τεράστια πολιτική κρίση. Δεν είναι συνηθισμένη κατάσταση να καταρρέει μια κυβέρνηση που κέρδισε τις εκλογές το 2009 με σαρωτικό τρόπο και ιδιαίτερα όταν η κυβέρνηση αυτή είναι ΠΑΣΟΚ, το κόμμα δηλαδή που έδωσε τις περισσότερες κυβερνήσεις από τη μεταπολίτευση. Η πολιτική κρίση είναι ιδιαίτερα οξυμένη από το γεγονός ότι το ΠΑΣΟΚ ήταν ο φορέας της σοσιαλδημοκρατίας στην Ελλάδα και η σοσιαλδημοκρατία διεθνώς είναι το κόμμα που έχει κληθεί να αντιμετωπίσει τις συνθήκες όταν οξύνεται η αντιπαράθεση ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία. Είναι θεωρητικό και πολύ αφηρημένο το σενάριο να κατέβει η Αριστερά ενωμένη στις εκλογές, να πάρει το 40% που δίνουν οι δημοσκοπήσεις και να σχηματίσει κυβέρνηση. Δεν είναι έτοιμο ούτε το πολιτικό σύστημα, ούτε ο ελληνικός καπιταλισμός στην έκταση της κρίσης που αντιμετωπίζει να πει «δεν πειράζει, να κάνουμε πρωθυπουργό τον Τσίπρα». Άρα θα είναι όξυνση της κρίσης μια νίκη της Αριστεράς. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να πάρουμε υπόψη, ιδιαίτερα ο δικός μας χώρος, της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, γιατί δεν έχουμε αυταπάτες για το τι μπορούν να πετύχουν οι αριστερές κυβερνήσεις. Η πραγματική εξουσία δεν είναι στα υπουργεία, είναι στο κεφάλαιο. Μια κυβέρνηση της Αριστεράς στην Ελλάδα θα ήταν θετική εξέλιξη με την έννοια ότι θα οξύνει την πολιτική κρίση, αλλά πρέπει να το αντιμετωπίζουμε σαν μια ευκαιρία για το εργατικό κίνημα και όχι σαν μια λύση για να πάρει φιλεργατικά μέτρα. Τέτοιου είδους αυταπάτες δεν πρέπει να υπάρχουν.
Από τον Μάιο του 2010 είχαμε εργατικά ξεσπάσματα χωρίς κάποιο απτό αποτέλεσμα. Πώς θα σταματήσουν οι εργαζόμενοι την επίθεση;
Δεν πρέπει να βλέπουμε έτσι την εικόνα. Το εργατικό κίνημα δεν έχει ανατρέψει την επίθεση. Αλλά αν δούμε την πολιτική πορεία, οι μάχες που έδωσε το εργατικό κίνημα μέχρι τώρα έχουν αποτέλεσμα σε πολλά επίπεδα. Πρώτα στο οικονομικό: Υπάρχουν πλευρές της επίθεσης που δεν έγιναν πράξη. Αν δεν είχαν γίνει αυτοί οι αγώνες, έχει κανείς αμφιβολία ότι θα είχαν πουλήσει τη ΔΕΗ; Ότι η εφεδρεία θα είχε πολύ περισσότερες απολύσεις στο Δημόσιο; Οι εργατικοί αγώνες κατάφεραν να περισώσουν εργατικές κατακτήσεις. Επίσης, είναι οι επιπτώσεις στο πολιτικό επίπεδο: Αυτοί οι αγώνες οδήγησαν το ΠΑΣΟΚ στην κατάρρευση. Το ρεύμα προς τα αριστερά που αυτή τη στιγμή καταγράφεται είναι επίσης καρπός αυτών των αγώνων. Ταυτόχρονα, έχουν υπάρξει προχωρήματα στον τρόπο με τον οποίο παλεύει ο κόσμος. Μέσα σε μια διετία μεγάλα τμήματα του εργατικού κινήματος προχώρησαν στην αυτοοργάνωση. Αναπτύχθηκε μια κριτική στη συνδικαλιστική γραφειοκρατία στην πράξη. Η αντικαπιταλιστική Αριστερά από την αρχή επιμένει ότι δεν μπορούμε να έχουμε εμπιστοσύνη στη συνδικαλιστική γραφειοκρατία, τώρα πια ένα μεγάλο τμήμα στους εργατικούς χώρους πιστεύει το ίδιο.
Μιλήσατε για μη εμπιστοσύνη στη γραφειοκρατία. Μετά και την τελευταία στάση της ΓΣΕΕ στο λεγόμενο κοινωνικό διάλογο, η συμμετοχή της ΑΝΤΑΡΣΥΑ στις συγκεντρώσεις της συνομοσπονδίας δικαιολογείται;
Πρέπει να δούμε όχι ποιος καλεί την απεργία αλλά ποιος απεργεί. Είναι ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε για πολλά χρόνια. Υπάρχει η στάση του ΠΑΜΕ που έχει αναγορεύσει σε θέμα αρχής να οργανώνει ξεχωριστές συγκεντρώσεις από τη ΓΣΕΕ και την ΑΔΕΔΥ. Είναι μια αρχή που στην πράξη δύσκολα εφαρμόζεται. Όταν κλιμακώνεται ένας αγώνας, το ΠΑΜΕ αλλάζει αντιμετώπιση, όπως όταν απεργούσε η Ολυμπιακή. Η Αλέκα Παπαρήγα πήγαινε στο αεροδρόμιο να μιλήσει στη συγκέντρωση των απεργών της ΟΣΠΑ. Καλά έκανε και πήγε. Όταν γίνεται αγώνας, δεν νικά με διάσπαση. Οι απεργοί πρέπει να είναι ενωμένοι και όλοι μαζί στην περιφρούρηση, ανεξάρτητα από το αν έχουν αυταπάτες για τον Παναγόπουλο. Αν σταθούμε στην τελευταία διετία, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ υποστήριζε τις πρωτοβουλίες που συσπείρωναν τον κόσμο στο Μουσείο. Ήταν μια διαφοροποίηση που είχε να κάνει με το πόσο μπορούσαμε να επηρεάσουμε τα κομμάτια που δεν έχουν ξεκόψει. Οι συγκεντρώσεις στο Μουσείο λειτούργησαν ως έμπνευση για τον κόσμο που άρχισε να έχει προβλήματα με τη ΓΣΕΕ. Την 5η Μάη, η συγκέντρωση του Πεδίου του Άρεως γιουχάισε τον Παναγόπουλο. Αυτό ήταν μια φοβερή εμπειρία. Αυτό τον κόσμο τον τράβηξε το Μουσείο. Το Μουσείο βέβαια δεν θα λειτουργούσε αν δεν είχε ως πολιτικό περιεχόμενο ότι η επίθεση δεν θα περάσει.
Οργανωμένη έκφραση ρευμάτων εντός της ΑΝΤΑΡΣΥΑ προτείνει ο Πάνος Γκαργκάνας, θεωρώντας θεμέλιο του μετώπου τον επαναστατικό δρόμο (φωτογραφία από τη συγκέντρωση του Σπόρτινγκ 31-1-2009)
Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ δέχεται την κριτική ότι δεν είναι παρά συγκυριακή εκλογική συγκόλληση οργανώσεων. Πώς απαντάτε σε αυτό;
Πρώτα απ’ όλα να μην υποτιμούμε ακόμη και τη συγκυριακή εκλογική συγκόλληση. Προφανώς δεν υιοθετώ αυτή την κριτική, αλλά όσοι μιλούν με αυτούς τους όρους, να έχουν συναίσθηση ότι δεν πρέπει να υποτιμάμε τέτοιου είδους βήματα. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ έδωσε τη μάχη των εκλογών των 2010 στο όνομα αυτού του χώρου και κατάφερε να δώσει ενωτική έκφραση και έφερε αποτελέσματα που λειτούργησαν ευεργετικά για την κινηματική δράση. Το άλμα από τις 25.000 στις 100.000 ψήφους ήταν μια πολιτική ενίσχυση για τον καθένα που τοποθετεί τον εαυτό του στην αντικαπιταλιστική Αριστερά. Όλοι πήραμε ενθάρρυνση. Προφανώς δεν περιορίζεται εκεί η υπόθεση. Ξέρω ότι πολλά τμήματα είναι δύσπιστα, ότι λένε πως θα επαναλάβουμε ένα πείραμα ήδη αποτυχημένο. Όμως έχουμε δώσει δείγματα γραφής ότι δεν πρόκειται γι’ αυτό. Αυτές οι κριτικές είναι φτηνές. Έχουμε πίσω μας μια ιστορία και παλεύουμε πολιτικά να υπάρξει μια άλλη, επαναστατική Αριστερά και αυτή την προσπάθεια συνεχίζουμε με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ από καλύτερες θέσεις, διότι συνεργαζόμαστε και αυτό είναι βήμα μπροστά. Αυτές οι κριτικές ποντάρουν στις παλιές αντιθέσεις, ότι π.χ. το ΣΕΚ δεν μπορεί να συνυπάρξει με το ΝΑΡ. Έχουν άδικο. Όχι γιατί δεν υπάρχουν διαφορές. Αλλά γιατί η σύγκλιση και η συνεργασία γίνεται σε βάση αρχών, ότι προσπαθούμε να συγκροτήσουμε το τμήμα της Αριστεράς που λέει «αντικαπιταλιστική ανατροπή με τον επαναστατικό δρόμο». Αυτό είναι ένα αγκωνάρι, ένα θεμέλιο γι’ αυτή την προσπάθεια.
Η 1η συνδιάσκεψη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ είχε το χαρακτηριστικό ότι ανέδειξε ένα μεγάλο δυναμικό ανένταχτων. Πώς εξασφαλίζεται όμως η δημοκρατική λειτουργία της ΑΝΤΑΡΣΥΑ;
Είναι μία σύγκλιση αντιφατική αλλά πραγματική. Ότι αυτό δημιουργεί οργανωτικά προβλήματα, το πώς μπορεί να συναποφασίζει αυτό το δυναμικό, είναι ένα πραγματικό πρόβλημα το οποίο πρέπει να λύσουμε. Κάναμε βήματα σε αυτή την κατεύθυνση, η ίδια η συνδιάσκεψη έδειξε ότι μπορούμε να συζητάμε και να αποφασίζουμε όλοι μαζί. Το ότι υπάρχουν ζητήματα που εκκρεμούν είναι πραγματικό. Από τη μεριά του ΣΕΚ, όταν άνοιξε η συζήτηση για τα οργανωτικά της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, καταθέσαμε μια πρόταση να φτιάξουμε ένα καταστατικό που να επιτρέπει να υπάρχουν οργανωμένα ρεύματα, ανεξάρτητα από το αν προέρχονται από οργανώσεις ή είναι ρεύματα συγκροτημένα από ανένταχτους. Αν το δούμε προοπτικά, έτσι θα εξελιχθεί. Αυτή είναι μια πραγματικότητα σε εξέλιξη. Θα ήταν καλό να το θεσμοθετήσουμε. Το νόημα είναι όταν γίνονται εκλογές για αντιπροσώπους και όργανα, να υπάρχουν πλατφόρμες και ψηφοδέλτια, είτε συγκροτούνται από τις παλιές οργανώσεις είτε από τους ανένταχτους και η εκλογή να γίνεται με απλή αναλογική. Αυτό αφήνει περιθώρια και να εκφράζονται όλες οι απόψεις και να υπάρχει σύνθεση. Από τη στιγμή που υπάρχει η εμπιστοσύνη, θα βρεθούν οι τρόποι να πάμε σε τέτοιες λειτουργίες που να επιτρέπουν και την πολυφωνική έκφραση των απόψεων και τη σύνθεσή τους. Ένα βήμα σε αυτή την κατεύθυνση ήταν και η τελευταία συνεδρίαση του Πανελλαδικού Συντονιστικού.
(Δημοσιεύτηκε στο Πριν, 5-2-2012)
