Εφημερίδα της ανεξάρτητης Αριστεράς

ΘEMA: Συμβάσεις τέλος, η εκμετάλλευση στο θρόνο


Ένας στους τέσσερις εργαζομένους έχει πλέον ατομική σύμβαση εργασίας, ενώ ένας στους τρεις εργάζεται ανασφάλιστος! Σε ισχύ παραμένουν μόνο 40 κλαδικές συμβάσεις, με το 41% των κλαδικών και ομοιοεπαγγελματικών συμβάσεων να έχουν λήξει, με άδηλο το μέλλον τους. Οι συμβάσεις που μετατράπηκαν από πλήρη σε μερική απασχόληση έφτασαν τις 32.420 το 2011, καταγράφοντας αύξηση 279%!



του Δημήτρη Σταμούλη




Εργαζόμενοι, καλώς ήρθατε στη ζώνη του εργασιακού λυκόφωτος, εκεί όπου κυριαρχεί το σκότος της ελαστικής, της μερικής και της εκ περιτροπής απασχόλησης, της μαύρης και της απλήρωτης εργασίας! Η εποχή των μνημονίων έχει «παγώσει» κάθε έννοια εργατικού δικαιώματος, θέτοντας με επιτακτικό τρόπο την ανάγκη ενός νέου εργατικού Σικάγο, αντίστοιχου με τις σημερινές τρομακτικές δυνατότητες που υπάρχουν, εφόσον η κοινωνία απαλλαγεί από τα δεσμά της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και της ολοκληρωτικής υπαγωγής του ανθρώπου, της σκέψης και της φαντασίας του στην κερδοφορία των αγορών και του κεφαλαίου.

Λίγες μέρες μας χωρίζουν από τη φετινή Πρωτομαγιά, που δε θα βρει τον κόσμο της εργασίας κάτω από προεκλογικά μπαλκόνια του απαξιωμένου αστικού πολιτικού κατεστημένου, αλλά στους δρόμους του αγώνα για μια νικηφόρα αντιπαράθεση με το καθεστώς αποδεκατισμού των εργασιακών δικαιωμάτων του.

Τα κρούσματα εργοδοτικής επέλασης πολλαπλασιάζονται καθημερινά. Οι ναυτεργάτες αντιμετωπίζονται από εφοπλιστές και ΜΜΕ ως «εχθροί του έθνους» και της «ανάπτυξης» επειδή αρνούνται να αποδεχτούν την διάλυση των όρων αξιοπρεπούς εργασίας τους στις γαλέρες των Βεντούρηδων και Αλαφούζων. Οι ιδιοκτήτες των ΚΤΕΛ επικαλούμενοι τη «δύσκολη οικονομική κατάσταση», κρύβουν κάτω από το χαλί τους πλεονασματικούς ισολογισμούς των επιχειρήσεων τους, οδηγούν την ισχύουσα κλαδική ΣΣΕ στο απόσπασμα, και απολύουν σωρηδόν προς παραδειγματισμό τους μισθωτούς οδηγούς. Η Ιντρακόμ ανακοίνωσε ότι θα επιβάλει ατομικές συμβάσεις με μείωση μισθών έως και 30% κάτω από τις ΣΣΕ, μετά τις 14 Μάη, όταν λήγει και η μετενέργεια της κλαδικής σύμβασης, ένα μέτρο-σούπερ προσφορά προς την εργοδοσία από τον Κουτρουμάνη και τη συγκυβέρνηση. Στην Μουλτιράμα-Πάμπλικ η εργοδοσία προχωράει σε μειώσεις μισθών 17% στα κεντρικά  της εταιρίας με αλλαγές συμβάσεων οι οποίες θα εξαπλωθούν άμεσα και στα υπόλοιπα καταστήματα του ομίλου, ενώ οι απολύσεις συνεχίζονται με στόχο οι υπάλληλοι στα κεντρικά να φτάσουν τους 150 από 500. Στη γνωστή εμπορική αλυσίδα Φωκάς οι υπάλληλοι εξαναγκάστηκαν να υπογράψουν ατομικές μειώσεις μισθών κατά 20%...

Τα παραδείγματα  ατελείωτα και η λίστα της εργοδοτικής ασυδοσίας και ληστρικής επιδρομής στους εργαζόμενους μεγάλη, καθώς αξιοποιούν την πλούσια φαρέτρα όπλων με την οποία τους εξόπλισε η συγκυβέρνηση, η ΕΕ και το ΔΝΤ. Το ζητούμενο δεν είναι η καταγραφή της μαύρης πραγματικότητας που ζούμε, αλλά η ανατροπή της. Οι άνεργοι θα λιμοκτονούν, οι εργαζόμενοι θα πεινούν, αυτό είναι το κοινωνικό μότο του ολοκληρωτικού καπιταλισμού των μνημονίων, των «δανειστών», των «αγορών». Περιθώρια «ελιγμών», διαπραγματεύσεων, πολύ περισσότερο μεταρρυθμίσεων, δεν αφήνουν. Για αυτό περισσότερο από ποτέ ωριμάζει η ανάγκη ενός νέου ανατρεπτικού, αντικαπιταλιστικού, απελευθερωτικού οράματος στον κόσμο της εργασίας.


Η εργατική τάξη στην κόλαση 

Ηεποχή της ευέλικτης εργασίας και της ζωής λάστιχο τείνει πλέον να αποτελέσει το κυρίαρχο στοιχείο στις εργασιακές σχέσεις στην Ελλάδα των μνημονίων και της επέλασης των αντιδραστικών πολιτικών ΕΕ και ΔΝΤ. Το πρώτο ποιοτικό στοιχείο που αναδεικνύει αυτή την βαθιά αντιδραστική ανατροπή είναι ότι η ατομική διαπραγμάτευση (βλ. απευθείας εργοδοτική επιβολή) αλλά και οι επιχειρησιακές συμβάσεις με μειωμένους μισθούς είναι πλέον κυρίαρχες στον ιδιωτικό τομέα.
Εκτιμάται ότι ένας στους τέσσερις εργαζομένους έχει πλέον ατομική σύμβαση εργασίας, ενώ σε ισχύ παραμένουν μόνο 40 κλαδικές συμβάσεις. Μετά την ψήφιση του νέου Μνημονίου, σε 45 επιχειρήσεις έχουν υπογραφεί συμβάσεις εργασίας με μειώσεις μισθών κατά μέσο όρο 20%, ενώ οι νέες επιχειρησιακές συμβάσεις που έχουν υπογραφεί τον τελευταίο μήνα καλύπτουν ήδη 14.000 άτομα.
Από την άλλη, ο …ιερός αγώνας για τη διατήρηση της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης της ΓΣΕΕ τελικά στην πράξη απέφερε για 350.000 εργαζόμενους που αμείβονται με βάση την ΕΓΣΣΕ μείωση μισθών κατά 22%. Η σχετική ρύθμιση τέθηκε σε ισχύ στις 14 Φεβρουαρίου, ενώ ειδικά για τους νέους έως 25 ετών η περικοπή είναι 32%.
Η μεγάλη «επιτυχία» της κυβέρνησης Παπαδήμα ΠΑΣΟΚ-ΝΔ είναι ότι με τα μέτρα που ψήφισε οδήγησε στη διάλυση το θεσμό των κλαδικών συμβάσεων δίνοντας γη και ύδωρ στους εργοδότες και το κεφάλαιο. Χωρίς κλαδικές συμβάσεις εργασίας έχει μείνει σχεδόν η... μισή αγορά εργασίας σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που παρέδωσε η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας σε κλιμάκιο της τρόικας σε μυστική συνάντηση η οποία έγινε αυτή την εβδομάδα, στο πλαίσιο του ελέγχου για την πορεία των μειώσεων των μισθών μετά την εφαρμογή του νέου νόμου για τις συμβάσεις. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι οι τροϊκανοί απεσταλμένοι αξιολόγησαν «θετικά» αυτές τις εξελίξεις, και όπως όλα δείχνουν έπεται και ανάλογη συνέχεια!
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου, το 41,45% των κλαδικών και ομοιοεπαγγελματικών συμβάσεων (63 σε σύνολο 152) έχουν λήξει χωρίς να έχει ξεκινήσει η διαδικασία επαναδιαπραγμάτευσης ή υπογραφής νέων συλλογικών ρυθμίσεων. Μάλιστα, όπως προκύπτει, για 45 συμβάσεις που «καλύπτουν» μεγάλους κλάδους, οι όροι εργασίας ρυθμίστηκαν κυρίως μέσω ατομικών συμφωνιών, ενώ αρκετοί άλλοι –βιομηχανία, υπηρεσίες κ.α. – είναι στον αέρα. Τον Ιούνιο, το ίδιο αναμένεται να συμβεί και για τις άλλες 18 συμβάσεις που είναι ακόμα σε ισχύ, καθώς δεν υπάρχει περίπτωση το ένα μέρος- δηλαδή οι εργοδότες- να θελήσουν να συμφωνήσουν έστω και στη χειρότερη μορφή συλλογικής σύμβασης, για να επιβάλλουν άνετα μειώσεις όσο θέλουν μέσω ατομικών συμβάσεων.
Αλλά και όσες συμβάσεις επιβιώσουν, θα είναι «άδειο πουκάμισο», αφού καταργείται η μετενέργεια (δηλαδή δε θα καλύπτουν τους μη συνδικαλισμένους ή τις επιχειρήσεις που δεν ανήκουν σε εργοδοτικό σύνδεσμο που προσυπογράφει την ΣΣΕ), ενώ δια νόμου καταργούνται όλα τα επιδόματα που ανέβαζαν τους μισθούς, περιορίζοντάς τα σε μόλις τέσσερα (προϋπηρεσίας, τέκνων, σπουδών και επικίνδυνης εργασίας).
Εδώ βέβαια υπάρχει κι ένα άλλο σοβαρό ζήτημα, που αφορά την τήρηση των όποιων συμβάσεων παραμένουν ακόμα ενεργές, καθώς σωρεία είναι οι παραβιάσεις της εργατικής νομοθεσίας από τους εργοδότες, όπως φαίνεται και στα στοιχεία του ΣΕΠΕ για το 2012 και αφορά στις εργατικές διαφορές. Συγκεκριμένα, από το σύνολο των διαφορών αυτών, το 55,32% αφορούσε στην καθυστέρηση ή μη καταβολή δεδουλευμένων, το 17,09% στην καταγγελία σύμβασης εργασίας, το 14,14% στη μη καταβολή αδείας και επιδόματος αδείας, το 5,61 % σε διάφορα άλλα αίτια, το 5,29 % στη μη καταβολή επιδομάτων εορτών και το 2,37 % στην υπέρβαση νόμιμου ωραρίου.
Όσο μπαίνουν ωστόσο στον «πάγο» οι κλαδικές συμβάσεις, άλλο τόσο ευδοκιμούν οι πάσης φύσης και νομικής έμπνευσης επιχειρησιακές συμβάσεις, που αποψιλώνουν εργατικά δικαιώματα κατακτημένα με αγώνες. Όπως προκύπτει από στοιχεία του ΣΕΠΕ, από 1/1/2011 – 27/10/2011, υπογράφηκαν 95 επιχειρησιακές συμβάσεις του Ν. 1876/90 και άλλες 11 ειδικές επιχειρησιακές ΣΣΕ του Ν. 3899/2010 (ενόψει έλευσης πρώτου μνημόνιου, Δεκέμβριος 2010). Από 27/10/2011 έως 31/12/2011 είχαμε 48 επιχειρησιακές ΣΣΕ νέας κοπής βάσει του Ν. 4024/2011 (πολυνομοσχέδιο Ιουνίου 2011), εκ των οποίων οι 22 επιχειρησιακές ΣΣΕ με ένωση προσώπων και οι 26 με σωματεία.
Η κατάργηση των ΣΣΕ και η ζούγκλα των ατομικών συμβάσεων έχει οδηγήσει σε δραματική συρρίκνωση τους μισθούς, καθώς καταγράφονται μειώσεις της τάξης του 20% έως 28% είτε μέσω της υπογραφής είτε μέσω της τροποποίησης ατομικών συμφωνιών. Οι επιχειρήσεις επιδιώκοντας να πετσοκόψουν ακόμα και έως 50% το κόστος μισθοδοσίας, αξιοποιούν τη μερική απασχόληση και την εκ περιτροπής εργασία τόσο στις νέες προσλήψεις όσο και για το υπάρχον προσωπικό, ενώ σε πολλούς κλάδους (ΜΜΕ, κατασκευές κ.α.) ανθεί και το φαινόμενο της εξαναγκασμένης μετατροπής της εξαρτημένης σχέσης εργασίας σε «εξωτερική συνεργασία» με δελτίο παροχής υπηρεσιών! Έτσι, απαλλάσσεται ο εργοδότης από ασφαλιστικές εισφορές, δώρα και αποζημιώσεις απόλυσης…
Αυτή η πρωτοφανής στροφή στις ευέλικτες μορφές απασχόλησης έχει για πρώτη φορά οδηγήσει στην κυριαρχία της μερικής και εκ περιτροπής εργασίας στις νέες προσλήψεις, όπως επιβεβαιώνουν και τα στοιχεία του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ). Ειδικότερα το πρώτο δίμηνο του έτους έγιναν 26.076 προσλήψεις με μερική απασχόληση και 8.670 προσλήψεις με εκ περιτροπής εργασία. Συνολικά, 34.746 προσλήψεις αφορούσαν ευέλικτες μορφές εργασίας, ενώ μόνο 32.577 προσλήψεις ήταν για θέσεις πλήρους απασχόλησης! Επιπλέον, πάνω από 15.000 εργαζόμενοι εξαναγκάστηκαν μέσα στο πρώτο δίμηνο του 2012 να αποδεχτούν τις ευέλικτες μορφές απασχόλησης που επέβαλε η εργοδοσία. Συγκεκριμένα, 8.001 συμβάσεις μετατράπηκαν σε μερικής απασχόλησης, 5.492 σε εκ περιτροπής εργασία με συμφωνία εργοδότη και εργαζομένου και 2.816 συμβάσεις σε εκ περιτροπής εργασία με μονομερή απόφαση του εργοδότη. Μάλιστα το ποσοστό αυτό είναι αυξημένο κατά 6.940% σε σχέση με το 2010!
Αποκαλυπτικά είναι και τα τελευταία στοιχεία που δημοσιοποίησε το ΣΕΠΕ στην έκθεση πεπραγμένων του 2011. Σύμφωνα με αυτά, οι μετατροπές συμβάσεων εργασίας από πλήρη σε μερική απασχόληση έφτασαν τις 32.420 το 2011, όταν το 2010 ήταν 18.713 και το 2009 11.622, δηλαδή σημείωσαν αύξηση 279%! Αντίστοιχα, οι μετατροπές από πλήρη σε εκ περιτροπής απασχόληση έφτασαν τις 26.542 το 2011, όταν ήταν 7.540 το 2010 και μόλις 4.839 το 2009, δηλαδή αυξήθηκαν κατά 548%! Από το 2006 η εκ περιτροπής απασχόλησης εκτινάχθηκε από τους 37154 στους 84519, αυξημένη κατά 227% μέσα σε 5 χρόνια.
Συνολικά, το 2011 οι ελαστικές σχέσεις εργασίας ανήλθαν σε 389.288, εκ των οποίων οι 84.519 ήταν συμβάσεις εκ περιτροπής απασχόλησης, οι 300.230 συμβάσεις μερικής απασχόλησης, οι 4.345 συμβάσεις έργου ή παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών και 194 συμβάσεις παραγωγής κατά μονάδα εργασίας(φασόν).
Επίσης, κατά το 2011 κατατέθηκαν στις Υπηρεσίες του Σ.ΕΠ.Ε. 58.962 μετατροπές συμβάσεων, από τις οποίες οι 32.420 αφορούσαν μετατροπή από πλήρη σε μερική απασχόληση και οι 26.542 από πλήρη σε εκ περιτροπής απασχόληση.
Στις πρώτες θέσεις στην επιβολή ευέλικτων συμβάσεων εργασίας βρίσκονται ο κλάδος εστίασης (86.075), το εμπόριο (66.484), η εκπαίδευση (43.340), τα ξενοδοχεία (31.206), το χονδρικό εμπόριο (13.057) και η βιομηχανία τροφίμων (9.607).
Εκτός όμως από το καθεστώς της ευέλικτης εργασίας, ενδυναμώνεται και ένα άλλο, αυτό της ανασφάλιστης εργασίας, όπου πλέον το πλειοψηφικό μερίδιο το καταλαμβάνουν έλληνες κι όχι μετανάστες εργάτες! Αυτή την περίοδο ήρθαν στο προσκήνιο δύο έρευνες, όπου η μία επιβεβαιώνει την άλλη, αναδεικνύοντας την «άνθηση» της μαύρης εργασίας. Στην έκθεση πεπραγμένων της Ειδικής Υπηρεσίας Ελέγχου Ασφάλισης (ΕΥΠΕΑ) του ΙΚΑ για το 2011, από τις 21.063 επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν και απασχολούσαν συνολικά 69.345 εργαζομένους, οι 1.313 ήταν «αναπόγραφες», δηλαδή ήταν ανύπαρκτες για το ΙΚΑ και τις άλλες υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας. Πολλές από αυτές τις βιοτεχνίες, ενώ στα χαρτιά εμφανίζονται ως πτωχευμένες, λειτουργούν παρανόμως χρησιμοποιώντας δεκάδες ανασφάλιστους εργαζόμενους, κυρίως μετανάστες, οι οποίοι συνήθως εργάζονται σε υπόγεια, χωρίς παράθυρα και με κλειδωμένες πόρτες. Συνολικά εντοπίσθηκαν 20.567 ανασφάλιστοι εργαζόμενοι, 12.342 Έλληνες και 8.225 αλλοδαποί, βεβαιώθηκαν 9.216 παραβάσεις και επιβλήθηκαν περισσότερα από 11 εκατ. ευρώ ως πρόστιμα.
Στην έκθεση πεπραγμένων του ΣΕΠΕ για το 2011, ο αριθμός των εργαζομένων στις επιχειρήσεις που έγιναν έλεγχοι για ανασφάλιστη εργασία ήταν 66.615 και ο αριθμός των ανασφάλιστων εργαζόμενων που προέκυψε ήταν 19.968, δηλαδή το 30%! Από αυτούς, οι 8.147 ήταν μετανάστες, δηλαδή το 39,49% σε σχέση με το αριθμό των αλλοδαπών εργαζόμενων που αντιστοιχεί στις 20.632 για τις επιχειρήσεις που πραγματοποιήθηκαν οι έλεγχοι. Οι έλληνες ανασφάλιστοι και μη καταχωρημένοι στα ειδικά βιβλία νεοπροσλαμβανόμενου προσωπικού είναι 11.821,σε ποσοστό 25,71% που αναλογεί στους 45.983, αριθμός εργαζόμενων ημεδαπών στις επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν.

Δουλειά και τις Κυριακές

Το κεφάλαιο ισχυρίζεται ότι «δουλειά δεν υπάρχει» προκειμένου να προστατεύει τα κέρδη του και να μετακυλήσει στους εργαζόμενους όλη τη χασούρα. Για αυτό το σκοπό επιδιώκει να επιβάλλει τη μερική ή την εκ περιτροπής απασχόληση, σε κάθε κλάδο και βιομηχανία. Αυτό όμως δεν εμποδίζει τα πιο επιθετικά και αδίστακτα τμήματά του, στο χώρο του εμπορίου, να απαιτούν την επιβολή απόλυτου ξεσαλώματος στο ωράριο λειτουργίας των μεγάλων εμπορικών κέντρων τύπου Μολ και «εκπτωτικών χωριών», που αποτελούν τη νέα μόδα στο χώρο του εμπορίου, ενώ ανάλογες είναι οι επιθυμίες και μεγάλων αλυσίδων τροφίμων. Το ρόλο του οχήματος της νέας αυτής εργοδοτικής επίθεσης του μεγάλου εμπορικού κεφαλαίου έχει αναλάβει ο Εμπορικός Σύλλογος Αθήνας, ο οποίος έχει ζητήσει τη λειτουργία όλων των καταστημάτων τις Κυριακές. Στο πλευρό τους συντάσσεται η αρμόδια υπουργός Α. Διαμαντοπούλου, ενώ έκπληξη προκάλεσε και η θέση μεγαλοσυνδικαλιστών της ΓΣΕΒΕΕ (μικροί επαγγελματίες και βιοτέχνες) που πρότειναν να ανοίξουν όχι τα μεγάλα, αλλά μόνο τα ….μικρά μαγαζιά!
Σε μια αγορά που κατρακυλάει σπάζοντας κάθε αρνητικό ρεκόρ, με τους εργαζόμενους να βλέπουν λεηλατημένα τα όποια εισοδήματά τους, και τους εμποροϋπάλληλους να δουλεύουν ήδη ατελείωτες ώρες, υπό άθλιες εργασιακές και μισθολογικές συνθήκες, αλλά και τα μικρά καταστήματα να στενάζουν από το σημερινό αβάστακτο ωράριο λειτουργίας, οι μόνοι ωφελημένοι από μια τέτοια εξέλιξη θα είναι οι εκπρόσωποι του μεγάλου εμπορικού κεφαλαίου.
Από την άλλη, εάν περάσει μια τέτοια ρύθμιση, θα σημάνει την αρχή της κατάργησης της όποια αργίας και για όλους τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα αλλά και σε κλάδους του δημοσίου στο όνομα της καθημερινής εξυπηρέτησης των «αγορών» και των καταναλωτών, αλλά και την κατάργηση του επιπλέον εργατικού κόστους για την εργοδοσία που συνεπάγεται η εργασία κατά την Κυριακή.
Στην Ιταλία που επιχειρείται κάτι ανάλογο, με 24ωρη λειτουργία των καταστημάτων που επιβάλει η κυβέρνηση του έτερου δοτού τραπεζίτη Μόντι, εκτιμάται ότι χιλιάδες μικρές επιχειρήσεις θα βάλουν λουκέτο, 250.000 εργαζόμενοι θα απολυθούν και οι μισθοί σε όσους απομείνουν θα είναι κατά 30% μικρότεροι!

Για νέο «Σικάγο»
Πάλη για συλλογικές συμβάσεις και αυξήσεις

Η ανατροπή των μέτρων και συνολικά της επίθεσης είναι σήμερα όρος επιβίωσης της κοινωνικής πλειοψηφίας, και γι’ αυτό απαιτείται άμεσα ένα αγωνιστικό μέτωπο ρήξης και ανατροπής που συντονισμένα και αποφασιστικά θα δώσει τη μάχη. Κάθε επιχείρηση, γραφείο, εργοστάσιο και κατάστημα πρέπει να γίνει χώρος μάχης των συλλογικών εργατικών συμφερόντων και δικαιωμάτων. Με γενικές συνελεύσεις παντού, με επιτροπές αγώνα, με σωματειακές επιτροπές και ταξικά σωματεία, με ίδρυση νέων συνδικάτων, να δώσουμε αποφασιστικά τη μάχη για να μην περάσει η βαρβαρότητα και ο κανιβαλισμός του κεφαλαίου. Να επιβάλλουμε αξιοπρεπείς μισθούς, εργασιακές σχέσεις και συλλογικές συμβάσεις, με κριτήριο τις ανάγκες και τα δικαιώματά μας.
Στην εποχή ολοκληρωτικής επίθεσης του κεφαλαίου στα εργατικά δικαιώματα, δεν μπορεί να συγκροτηθεί αντίπαλο δέος, εάν δεν τεθεί στο προσκήνιο από μέρους τους ταξικού εργατικού κινήματος ένα συνολικό αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα αιτημάτων και διεκδικήσεων. Απαιτείται ένα νέο, σύγχρονο εργατικό Σικάγο που θα σαρώσει την λαίλαπα της ελαστικής δουλειάς και της ζωής-λάστιχο για τον εργαζόμενο. Τα αιτήματα για σταθερή δουλειά για όλους, με πλήρη ασφαλιστικά δικαιώματα, με ευθύνη της εργοδοσίας κι όχι του εργαζόμενου (βλ. μπλοκάκια), απαγόρευση των απολύσεων και κάθε μορφής ελαστικής εργασίας, καμιά διάκριση παλιών και νέων εργαζόμενων, πλήρη δικαιώματα στους νέους και ίση αμοιβή για ίση δουλειά, μείωση των ωρών εργασίας ώστε να δουλεύουν όλοι και από λιγότερες ώρες, πρέπει να αποτελέσουν απόφαση κάθε εργατικής συνέλευσης, και αιτήματα προς διεκδίκηση από τους εργοδότες και την κυβέρνηση.
Δεν μπορεί να υπάρξει εργατικό συνδικάτο που να συζητά για μειώσεις μισθών, ούτε βέβαια να προσυπογράψει σύμβαση με μειωμένους μισθούς. Επομένως, η μάχη των συλλογικών συμβάσεων στους δεκάδες κλάδους στους οποίους είτε έχουν καταγγελθεί από τους εργοδότες είτε λήγουν άμεσα, είναι μια κρίσιμη μάχη που πρέπει να δοθεί με αποφασιστικότητα και με βασικό αίτημα την αύξηση των μισθών τώρα, γιατί οι εργαζόμενοι πλέον πεινάνε, δεν μπορούν να ζήσουν στοιχειωδώς από τους μισθούς εξαθλίωσης. Αυτός ο αγώνας μπορεί να αποτρέψει την άμεση, καθολική και ριζική μείωση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα, που δεν είναι δυνατή χωρίς την υπογραφή νέων συλλογικών συμβάσεων! Μπορούν να δοθούν μάχες σε χώρους δουλειάς, να γεννηθούν συλλογικότητες, να υπάρξουν σκληροί κι ανέλπιστοι αγώνες σε χώρους που δεν το περιμένουμε.
Στο δημόσιο τομέα, οι εργαζόμενοι να παλέψουν ενάντια στην προοπτική των απολύσεων και των «αξιολογήσεων», για την ανατροπή του ενιαίου μισθολόγιου-φτωχολόγιου, για αυξήσεις στους μισθούς, που έχουν ήδη υποστεί αλλεπάλληλα πετσοκόμματα. Τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τομέα, οι εργαζόμενοι να απαιτήσουν για ριζική αναδιανομή του πλούτου υπέρ της εργασίας και σε βάρος του κεφαλαίου μέχρι να περάσει όλος στους εργαζόμενους που είναι και οι πραγματικοί δημιουργοί του.
Πλάι στα αιτήματα που αφορούν τους μισθούς και τις συντάξεις, να διεκδικηθούν αυξήσεις των δαπανών για την παιδεία και την υγεία, αλλά και μειώσεις τιμών, κατάργηση των χαρατσιών και των φορομπηχτικών νόμων, με παράλληλη δραστική φορολόγηση του κεφαλαίου και των χρηματιστηριακών συναλλαγών, και μείωση των στρατιωτικών δαπανών. Στο μεγάλο μέτωπο της ανεργίας, το επίδομα ανεργίας θα πρέπει τριπλασιαστεί, και να καταβάλλεται χωρίς προϋποθέσεις σε όλους τους ανέργους, οι οποίοι θα πρέπει να έχουν πλήρη και δωρεάν πρόσβαση σε υγεία, εκπαίδευση και άλλες κοινωφελείς υπηρεσίες. Σε χώρους δουλειάς που βάζουν λουκέτο, να επαναλειτουργούν με την ευθύνη των εργατών και με κρατική στήριξη, κόντρα στο ρήμαγμα ανθρώπινων ζωών και παραγωγικών υποδομών, ωφέλιμων για τις ανάγκες της κοινωνίας. Τον αγώνα αυτό μπορεί να τον δώσει μόνο ένα ανασυγκροτημένο, ριζικά διαφορετικό, ταξικό και αποφασιστικό εργατικό και συνδικαλιστικό κίνημα.