Εφημερίδα της ανεξάρτητης Αριστεράς

Νίνα Κασιμάτη: Σε τροχιά ιστορικής έκλειψης το ΠΑΣΟΚ


Για το πολιτικό ρήγμα στην κοινωνική βάση του ΠΑΣΟΚ μιλά στο Πριν, η Νίνα Κασιμάτη, παραιτηθέν μέλος του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ και στέλεχος του Νέου Αγωνιστή. Αναδύεται όπως υπογραμμίζει ένα «λαϊκό κίνημα αντίστασης απέναντι στην κυρίαρχη ελίτ», με διάθεση «αυτόνομης συγκρότησης στην κατεύθυνση ενός λαϊκού απελευθερωτικού μετώπου».



Συνέντευξη στο Γιώργο Λαουτάρη



Έχετε αποχωρήσει από το Εθνικό Συμβούλιο του ΠΑΣΟΚ, ωστόσο στην τελευταία του συνεδρίαση φάνηκε να κρίνονται πολλά. Θα μπορούσε να έχει βγει μια απόφαση διαφορετική από την εισήγηση του τωρινού προέδρου;

Δεν κρινόταν τίποτα. Σας επισημαίνω, ότι το πάλαι ποτέ ανώτερο καθοδηγητικό όργανο (πρώην Κεντρική Επιτροπή) συνεδρίασε τελευταία φορά πριν από 1,5 χρόνο για μια συμπληρωματική εκλογή στη θέση κάποιων υφυπουργοποιημένων. Δεν συνεδρίασε ποτέ για την υπαγωγή της χώρας στο ΔΝΤ! Γιατί το ΠΑΣΟΚ έχει πάψει να λειτουργεί ως κόμμα με την παραδοσιακή αλλά και ψευδεπίγραφα υπερδιακηρυγμένη από το 2004 και μετά έννοια των δημοκρατικών διαδικασιών, με την ανοχή των μεσαίων και ανώτερων στελεχών του, που κατά την συντριπτική πλειονότητα λειτουργούν ως δορυφόροι των εκάστοτε εκφράσεων εξουσίας.


Η όποια μνεία σε δυνατότητα εσωκομματικής πάλης προκαλεί θυμηδία, ακόμη και σε επίπεδο καλής πρόθεσης. Οπότε, για να έρθω στο παρόν, πρόκειται ουσιαστικά για διευθετήσεις και αναζητήσεις ρόλων ανάμεσα στα κεντρικά στελέχη της κομματικής γραφειοκρατίας του χώρου, στη μνημονιακή εποχή. Γι’ αυτό και παρ’ όλη τη δραματικότητα που επιχείρησαν να δημιουργήσουν τα ΜΜΕ, το ενδιαφέρον του κόσμου του ΠΑΣΟΚ ήταν πολύ περιορισμένο. Είναι χαρακτηριστικό ότι την ίδια ημέρα ο Νέος Αγωνιστής συνδιοργάνωσε εκδήλωση στην Κυπαρισσία, στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 300 πολίτες, στην πλειοψηφία τους προερχόμενοι από το ΠΑΣΟΚ και ουδείς ενδιαφέρθηκε για τις εξελίξεις στο επίπεδο της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ. Και είναι φυσικό επόμενο οι πραγματικές συνθήκες των ανθρώπων να υπερβαίνουν τις εγκεφαλικές κατασκευές της υπαλληλικής νομενκλατούρας.

Πάντως το ΠΑΣΟΚ φαίνεται να περνά μια κρίση ταυτότητας. Πώς αξιολογείτε τις μέχρι σήμερα κατατεθειμένες προτάσεις για την ηγεσία;

Στη γειτονιά που μεγάλωσα και πήγα σχολείο, στο Πέραμα, στο ίδιο ακριβώς τετράγωνο που βρίσκεται το πατρικό μου σπίτι, έχει ανοίξει πολυιατρείο των Γιατρών του Κόσμου! Η χώρα βρίσκεται σε ανθρωπιστική κρίση. Και η συνειδητοποίηση είναι συγκλονιστική. Όπως αντιλαμβάνεστε λοιπόν, το ΠΑΣΟΚ δεν περνά κρίση ταυτότητας. Το ΠΑΣΟΚ, δυστυχώς για εκατομμύρια απλού λαού που υπήρξαν στις γραμμές του από τη Μεταπολίτευση και μετά, πλέον είναι ο ιστορικά καταγεγραμμένος ανερυθρίαστος αυτουργός της εξαθλίωσης. Έχει καταλυθεί από τη δικτατορία του διεθνούς χρηματιστικού κεφαλαίου και τις ντόπιες κοινωνικές δυνάμεις που οργανικά συνδέονται μαζί του. Γι’ αυτό έχει μεταμορφωθεί στο ιστορικά αντίθετό του. Εμπαίζει το λαό και αντιπαρέχει το μέλλον μας με αντάλλαγμα αξιωματουχικές ή άλλες απολαβές στο διεθνοπολιτικό στερέωμα της παγκόσμιας διακυβέρνησης, όπως αυτή επαγγέλλεται και από τον ίδιο τον πρόεδρό του. Επομένως, οι κατατεθειμένες προτάσεις για την παρεπόμενη ηγεσία, αλλά και οι υποστηρικτές των προτάσεων σε επίπεδο ηγετικών στελεχών, θεωρούμε ότι χαρακτηρίζονται από τα εξής στοιχεία: Καιροσκοπισμός, μεταμορφισμός μέχρι του σημείου της γελοιότητας, παραγοντισμός, καριερισμός. Στην ουσία μιλάμε για πολιτικοφανείς διαγκωνισμούς για το ποιος θα αναλάβει την πολιτική εκπροσώπηση του μνημονιακού μπλοκ διατηρώντας τις εγχώριες και διεθνείς διαπλοκές και εξαρτήσεις, προκειμένου να ολοκληρώσουν το ελληνικό αρμπιτράζ – τιμαριοποίηση και πώληση.


"Από την αλλαγή στην προδοσία" ήταν ο χαρακτηριστικός τίτλος εκδήλωσης που διοργάνωσε ο Νέος Αγωνιστής τον Οκτώβριο του 2011 στην Αθήνα.

Η ομάδα του Νέου Αγωνιστή διαχωρίστηκε σχετικά νωρίς από το κόμμα. Στο φως των τελευταίων εξελίξεων, αισθάνεστε δικαιωμένοι ή θεωρείτε ότι υπήρχαν περιθώρια να παρέμβετε στα γεγονότα;
Από τη συγκρότησή του, την περίοδο 2006-2007, ο Νέος Αγωνιστής είχε επίγνωση ότι το ΠΑΣΟΚ συνολικά δεν πρόκειται να κινηθεί σε σοσιαλιστική κατεύθυνση. Προσπαθούσε να συγκροτηθεί παρεμβαίνοντας στα γεγονότα, με παρουσία εντός και εκτός κόμματος και στόχο να μορφοποιήσει ένα μάχιμο σοσιαλιστικό ρεύμα, έτσι ώστε να είναι παρόν στην εξέλιξη της εσωκομματικής πάλης, που για μας είναι ειδικότερη έκφραση της ταξικής πάλης, και στην κρίση του ΠΑΣΟΚ που εκτιμούσαμε ότι με κάποιον τρόπο θα εκδηλωθεί. Η πάλη από τα μέσα για την ανατροπή μιας προδιαγεγραμμένης πορείας αφορούσε την περίοδο μέχρι τις 6-5-2010. Η τομή του Μνημονίου καθιστούσε αδύνατη, όπως σας ανέλυσα και παραπάνω, οποιαδήποτε παρέμβαση από τα μέσα, σε σοσιαλιστική κατεύθυνση. Όταν το σύνολο της ηγετικής πολιτικής τάξης ενός κόμματος δεν έχει κανένα σημείο επαφής με την πλειοψηφία της κοινωνικής του βάσης, τότε μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει πραγματική διάσπαση και το κόμμα ως μαζικό πλειοψηφικό πολιτικό ρεύμα με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά τίθεται σε τροχιά ιστορικής έκλειψης. Με όρους ελληνικής πολιτικής ιστορίας, ΕΔΗΚοποιείται. Η κατάσταση αυτή αντανακλά την κίνηση του κοινωνικού χώρου που πολιτικά εκφραζόταν μέχρι την περίοδο του μνημονίου από το ΠΑΣΟΚ και εκδηλώνεται ως τριπλή διάσπαση. Ένα μέρος κινείται μεταξύ του ψευδώνυμου ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ, εκσυγχρονιστές – αστική τάση, ένα άλλο συσπειρώνεται γύρω από τον κομματικό μηχανισμό, γιωργακικό- (νέο)φιλελεύθεροι μανδαρίνοι, κατά περίπτωση νεοείσακτοι «ΠΑΣΟΚοι» καριέρας, μαζί με μέρος της παραδοσιακής γραφειοκρατίας του χώρου, που κατά βάθος επιθυμούν την αλληλοεξάλειψη, αλλά ενώνονται ωφελιμιστικά στην εναπομείνασα επιρροή του οικοσήμου. Το τρίτο, που αφορά το λαϊκό κίνημα αντίστασης απέναντι στην κυρίαρχη ελίτ, κινείται με διάθεση αυτόνομης συγκρότησης στην κατεύθυνση ενός λαϊκού απελευθερωτικού μετώπου, μιας λαϊκής ενότητας, με δυνάμεις της κομμουνιστικής ή κομμουνιστογενούς Αριστεράς ή και ευρύτερες δημοκρατικές, πατριωτικές, αντιμνημονιακές δυνάμεις.

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θα σας ρωτήσουν: Δεν βλέπατε νωρίτερα την πορεία του ΠΑΣΟΚ; Πότε τοποθετείτε την οριστική στροφή του κόμματος;

Ένα κρίσιμο σημείο της εξέλιξης στο ΠΑΣΟΚ ως κυρίαρχου μαζικού κόμματος σε αλληλεξάρτηση με εξωτερικούς και εσωτερικούς παράγοντες του εθνικού μας σχηματισμού, είναι κατά τη γνώμη μας η περίοδος 1985-1986, οπότε και υπογράφεται η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη και τίθενται τα νεοφιλελεύθερα θεμέλια της ΕΕ και της δικτατορίας της αγοράς. Είναι η περίοδος που λύνεται η αντίφαση μεταξύ της γραμμής του αυτοδύναμου μοντέλου ανάπτυξης/ ειδική σχέση με ΕΟΚ και της γραμμής πλήρους και οργανικού μέλους της ΕΟΚ, με αντίστοιχη κυριαρχία των κοινωνικών δυνάμεων. Σε πολιτικό επίπεδο, είναι η αφετηρία της ανάδυσης της εστίας ενιαίου κόμματος, σύμφωνα με την ορολογία του Νίκου Πουλαντζά στο Κράτος-εξουσία-σοσιαλισμός, αυτό που θα ονομαστεί οριζόντια τομή στα κόμματα τη δεκαετία του ’90, και σήμερα αποτελεί τη βάση του μνημονιακού κόμματος και της συγκυβέρνησης. Για την πορεία από τη μεταπολίτευση στο Μνημόνιο, μέσα από την εξέλιξη του ΠΑΣΟΚ, πρόκειται σύντομα να εκδώσουμε ένα βιβλίο, όπου αναλυτικά θα περιέχεται η θέση μας.

ΣΟΣΙΑΛΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΣΟΣΙΑΛΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Μεταξύ Δεύτερης και Τρίτης Διεθνούς ο δρόμος

Συμμετέχετε ενεργά στο διάλογο για την ενότητα των αντιμνημονιακών αριστερών δυνάμεων. Προσβλέπετε σε μια κοινή εκλογική κάθοδο;

Δεν υπάρχει άλλη πορεία αν πραγματικά θέλουμε όλοι να αντισταθούμε στην πολιτική της υποτέλειας, προκειμένου ο ελληνικός λαός να πάρει τις τύχες στα χέρια του. Το εύρος και η εμβέλεια του Μετώπου οφείλουν να είναι αντίστοιχα με το μέγεθος των καθηκόντων του. Να είναι όσο το δυνατό ευρύτερο, με αριστερή ηγεμονία. Για να μπορέσει να εκφράσει τους πολλούς που αποδεσμεύονται από τον δικομματισμό και ειδικά το ΠΑΣΟΚ, όχι μόνο εκλογικά, αλλά κυρίως κοινωνικά. Για το Νέο Αγωνιστή, η ενότητα τόσο στο μέτωπο των κοινωνικών αγώνων, όσο και στο εκλογικό επίπεδο δεν είναι σχήμα λόγου. Τόσο την περίοδο των αγώνων για το άρθρο 16 την περίοδο 2006-2007, όσο και στις περιφερειακές εκλογές (2010), το έχουμε αποδείξει. Είναι μέρος της φυσιογνωμίας μας. Πολύ περισσότερο στις παρούσες συνθήκες, που το αίτημα για μαζική ενωτική δράση σε όλα τα επίπεδα είναι παλλαϊκό. Πέρα όμως απ’ αυτό, όταν ο εχθρός ενοποιείται και οργανώνεται για να σε αντιμετωπίσει, δεν πρέπει και εμείς να κινηθούμε σε μια ανάλογη κατεύθυνση, παραμερίζοντας ή υπερβαίνοντας επιμέρους υπαρκτές διαφωνίες; Για το σκοπό αυτό οφείλουμε να καλύψουμε το σπάνιο θεσμοποιημένο κενό αντιπολίτευσης. Να διεκδικήσουμε εθνική ανεξαρτησία και δημοκρατία. Μια λαϊκή μεταπολίτευση με ριζική πολιτική ανανέωση. Να ανοίξουμε το δρόμο για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό. Η ιστορία όμως υπενθυμίζει το εξής. Το ΕΑΜ το πλαισίωσε ο λαός που αποδεσμεύτηκε από τις προπολεμικές εντάξεις, όμως την πρωτοβουλία την πήραν τα πολιτικά υποκείμενα. Έτσι και στις μέρες μας, η παρέμβαση του λαϊκού παράγοντα τον τελευταίο χρόνο αποδιοργάνωσε το αστικό μπλοκ. Έδειξε όμως και τα όριά της. Η αμέσως επόμενη περίοδος θα προσδιορίσει όχι μόνο το οικονομικό, αλλά και το πολιτικό μέλλον της χώρας. Καιροί ου μαινετοί. Όταν ο εχθρός ενώνεται μέσω του κράτους, τότε ο δρόμος για όλους εμάς είναι ένας και έχει προδιαγραφεί.

Η σοσιαλδημοκρατία σε όλο τον κόσμο αυτοκαταργείται. Ποιο είναι σήμερα για σας το προοδευτικό ρεύμα ιδεών;

Η παραδοσιακή σοσιαλδημοκρατία με την αποδοχή και την οργανική ένταξή της στους μηχανισμούς και τους όρους λειτουργίας και αναπαραγωγής της νεοφιλελεύθερης ΕΕ την τελευταία 25ετία, οδηγήθηκε στο δεύτερο αναθεωρητισμό της (μετά τον πρώτο στα τέλη της δεκαετίας του ’50) και οδηγήθηκε στο σοσιαλφιλελευθερισμό, κλονίζοντας τις σχέσεις εκπροσώπησης με τις δυνάμεις της μισθωτής εργασίας. Δείγματα της κρίσης των σοσιαλφιλελεύθερων κομμάτων ήταν οι διασπάσεις τους στη Γερμανία και τη Γαλλία την προηγούμενη δεκαετία. Από την άλλη, η κατάρρευση των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού, οδήγησε σε μεγάλη κρίση τα τριτοδιεθνιστικά/κομμουνιστικά κόμματα. Υπάρχει ανάγκη οικοδόμησης νέων σοσιαλιστικών κομμάτων, στην κατεύθυνση που μας δείχνουν σήμερα τα κινήματα και οι εμπειρίες της Λατινικής Αμερικής. Με όρους ιστορίας του ευρωπαϊκού εργατικού και σοσιαλιστικού κινήματος, σε γραμμή μιας «2ης και 1/2» Διεθνούς.