Πώς αλλάζουν
οι καιροί. Πριν από δύο χρόνια οι ριζοσπαστικές συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ
βρίσκονταν στα όρια της ανταρσίας απέναντι στην Κουμουνδούρου, με αφορμή το
θέμα της εκπροσώπησης της συμμαχίας στο τηλεοπτικό ντιμπέιτ. Τότε πολλοί
βιάστηκαν να προδιαγράψουν το τέλος του ΣΥΡΙΖΑ και το αναπόφευκτο της
διάσπασης. Όσες φορές όμως στο παρελθόν η ενότητα της συμμαχίας έμοιαζε να
κρέμεται από μια κλωστή, ο κομματικός πατριωτισμός και η ανάγκη για
κοινοβουλευτική επιβίωση καμουφλάριζαν τις διαφορετικές πολιτικές προσεγγίσεις.
του Δημήτρη Τζιαντζή
Σήμερα, κατά
έναν περίεργο τρόπο οι ομηρικοί καβγάδες δείχνουν να ανήκουν στο παρελθόν. Αν
πριν από δύο χρόνια ο Αλέξης Τσίπρας προώθησε το μοντέλο της συλλογικής ηγεσίας
και έθεσε τον εαυτό του «πρώτο μεταξύ ίσων», σήμερα είναι σκέτα πρώτος! Όχι
μόνον αυτό, αλλά οι μικρότερες συνιστώσες μάλλον δείχνουν να αποδέχονται σήμερα
τον περιορισμό του ειδικού ρόλου τους, καθώς την Πέμπτη ανακοινώθηκε η
διακήρυξη θέσεων του νέου κοινού συνδυασμού με δυνάμεις που προέρχονται από το
χώρο του ΠΑΣΟΚ και με την ονομασία «ΣΥΡΙΖΑ - Ενωτικό Κοινωνικό Μέτωπο».
Ουσιαστικά
έχουμε μια υπέρβαση του ΣΥΡΙΖΑ της Βαλτετσίου μέσω της μονόπλευρης διεύρυνσης
προς την κεντροαριστερά. Η μόνη κριτική που ακούστηκε στα «πηγαδάκια» της
συνέντευξης Tύπου για τον τίτλο είναι ότι είναι κάπως μακρύς, μη
ευκολομνημόνευτος και όχι πολύ επικοινωνιακός. Σοφία Σακοράφα, Ενωτική Κίνηση
(Κουρουμπλής, Μητρόπουλος), Νέος Αγωνιστής, Κοινωνική Αριστερά και ...ΕΔΗΚ
περιλαμβάνονται στους νέους συμμάχους του ΣΥΡΙΖΑ μπροστά στη μάχη των εκλογών.
(«Ζίγδη ζεις εσύ μας οδηγείς» ήταν το σχόλιο της ιστοσελίδας του Μετώπου ΑΑ για
τη συμμετοχή του ΕΔΗΚ).
Ο Νίκος
Κοτζιάς απουσίαζε σε ταξίδι στο εξωτερικό αλλά διευκρίνισε ότι δεν επιθυμεί για
κανένα λόγο να είναι υποψήφιος. Η Σοφία Σακοράφα τελικά δεν θα ηγηθεί του
ψηφοδελτίου Επικρατείας αλλά θα δώσει τη μάχη του σταυρού στη Β’ Αθήνας όπως
και ο Π. Κουρουμπλής, ενώ ο Αλέξης Μητρόπουλος κατεβαίνει στην περιφέρεια
Αττικής. Στόχος του συνδυασμού, όπως σημειώθηκε, είναι ένας νέος συνασπισμός
εξουσίας με πυρήνα τις δυνάμεις της Αριστεράς, της ριζοσπαστικής Οικολογίας και
τους σοσιαλιστές που δεν «χωρούν στα μνημόνια της υποτέλειας». Ο Γιάννης
Δημαράς του «Άρματος Πολιτών», σε συνέντευξή του την Παρασκευή, ανέφερε ότι δεν
θα συνεργαστεί τελικά με τον «καλό του φίλο και γείτονα» Πάνο Καμμένο, αλλά θα
συναντηθεί μια τελευταία φορά μέσα στο Σαββατοκύριακο με αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ,
για να διαπιστωθεί αν υπάρχει περιθώριο συνεργασίας.
Στη
συνέντευξη Tύπου την Πέμπτη παρουσιάστηκαν και οι έξι κεντρικοί (και μάλλον
γενικοί) άξονες σοσιαλδημοκρατικής κατεύθυνσης της διακήρυξης κοινών θέσεων,
στην οποία παρατηρούνται διαφορές από την αντίστοιχη του ΣΥΡΙΖΑ. Πρώτος άξονας:
Η διεκδίκηση μέσω των εκλογών της δυνατότητας να καταγγελθεί η δανειακή σύμβαση
με διαγραφή του μεγαλύτερου μέρος του χρέους. Ο Αλ. Τσίπρας μίλησε για τη χρήση
του «μορατόριουμ πληρωμών» μόνο ως «διαπραγματευτικό όπλο». Δεύτερος: H
αναδιανομή του πλούτου υπέρ των φτωχών μέσω φορολογίας. Τρίτος: Ανάπτυξη με
γνώμονα τις ανάγκες της κοινωνίας. Τέταρτος: Κοινωνικό κράτος. Πέμπτος:
Ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική και έκτος: «Πολιτική, κοινωνική και οικονομική
δημοκρατία».
Τη διαφωνία
του με τις επιλογές αυτές και τις κοινές θέσεις κατέθεσε το Αριστερό Ρεύμα του
Συνασπισμού επισημαίνοντας: «Mια εναλλακτική λύση στην τρόικα, στα μνημόνια και
στη νέα δικτατορία του μεγάλου κεφαλαίου ή θα έχει ανατρεπτικό προοδευτικό
πρόσημο και αντικαπιταλιστική σοσιαλιστική προοπτική ή δεν μπορεί να υπάρξει
παρά ως μορφή βαθύτατου αποπροσανατολισμού και οικτρής αποτυχίας»...
Οι
περισσότερες συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ αφού εκφράσουν τις αντιρρήσεις και τους
προβληματισμούς τους, αναμένεται να επικυρώσουν την απόφαση χωρίς να
αποκλείονται εκπλήξεις. Ρόλο σε αυτό παίζει και η ανακοίνωση του Μίκη Θεοδωράκη
ότι απέτυχε στην προσπάθειά του να δημιουργήσει ένα μεγάλο αντιμνημονιακό
μέτωπο, μια γραμμή πάνω στην οποία είχαν ποντάρει δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, όπως η ηγεσία
της ΚΟΕ. Ο Γιώργος Ματθαίος από το Μέτωπο ΑΑ σε κείμενό του παρατηρεί σχετικά
ότι «πρέπει να σπάσει η σιωπή που έχει επιβάλλει η Κουμουνδούρου στις
συνιστώσες και οι ίδιες θα έπρεπε να ντρέπονται γι’ αυτό».
Ο ΣΥΡΙΖΑ με
το άνοιγμα στο σοσιαλιστικό χώρο και τις σοσιαλδημοκρατικές θέσεις δείχνει να
έχει ως κύριο στόχο την απορρόφηση των δυσαρεστημένων ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ και
να διεμβολίσει τη Δημοκρατική Αριστερά. Μειονέκτημα της βασικής του πρότασης
είναι ότι η εφαρμογή της προϋποθέτει να βγει ο «ΣΥΡΙΖΑ -Ενωτικό Κοινωνικό Μέτωπο» πρώτο κόμμα.
Παραμένει δογματικά καθηλωμένη στη στρατηγική του θεσμικού δρόμου «προς το
σοσιαλισμό» μέσα από τις εκλογικές διαδικασίες, μέσα από το ευρώ, την Ευρωπαϊκή
Ένωση και τους θεσμούς της. Κυρίως όμως αυτό το προεκλογικού χαράκτηρα άνοιγμα
δεν αντικατοπτρίζει τις αντικαπιταλιστικές αναζητήσεις στη βάση του ίδιου του
ΣΥΡΙΖΑ, την υπαρκτή ριζοσπαστικοποίηση που συντελείται στα λαϊκά στρώματα και η
οποία δεν έχει μόνο «κυβερνητική» έκφραση.
