Είναι χρόνια τώρα που παρακολουθούμε ένα μέρος της
κοινοβουλευτικής Αριστεράς να διολισθαίνει ιδεολογικά προς τα δεξιά σε θέματα
που αφορούν τη σχέση της χώρας με την ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση και μαζί
με αυτή τη διολίσθηση να γίνονται όλο και πιο συντηρητικά τα πολιτικά της
προτάγματα.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΖΟΥΜΠΟΣ*
Η θέση του ΣΥΡΙΖΑ πάνω στο φλέγον ζήτημα της
παραμονής ή της εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη είναι η εξής: Το δεξιό
κομμάτι του Συνασπισμού και κάποιες συνιστώσες που προέρχονται από την
ευρωκομμουνιστική παράδοση λένε «μη φοβάστε, μπλοφάρουν, δεν πρόκειται να μας
διώξουν από τη ευρωζώνη διότι δεν τους συμφέρει, διότι το τίμημα που θα
πληρώσουν εκείνοι είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό που θα πληρώσουμε εμείς». Από
την άλλη, το Αριστερό Ρεύμα του Συνασπισμού και ένα μέρος των συνιστωσών λένε
«εάν μας τεθεί το δίλημμα μεταξύ της εξυπηρέτησης των αναγκών της κοινωνίας και
της παραμονής στην ευρωζώνη, εμείς θα διαλέξουμε να εξυπηρετήσουμε τις ανάγκες
της κοινωνίας».
Υπάρχει ένα μεγάλο κενό, μια εκκωφαντική παράληψη σε
αυτό το διχασμό στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Το κενό είναι πως είτε τάσσεται
κανείς με τη μία είτε με την άλλη άποψη, αποφεύγει να μπει στον πυρήνα του
θέματος της συμμετοχής της Ελλάδας στην ΟΝΕ. Αποφεύγει να αναλύσει την ίδια την
αρχιτεκτονική, τη δομή της ευρωζώνης και κυρίως, αποφεύγει να αναλύσει με
ταξικό προσανατολισμό τους όρους και τις προϋποθέσεις της συμμετοχής της χώρας
σε αυτή. Διότι εάν επιχειρηθεί να απαντηθεί το ερώτημα «ωφελήθηκε η εργατική
τάξη και ο λαός από τη συμμετοχή της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ;», η απάντηση
είναι ξεκάθαρα «όχι». Και εφόσον η απάντηση είναι «όχι», τότε το επόμενο βήμα
για μια Αριστερά που διατείνεται πως έχει ταξικό προσανατολισμό είναι πως
πρέπει να επιδιωχθεί ενεργητικά η έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη, εάν
σοβαρολογούμε όταν λέμε πως υπερασπιζόμαστε τα συμφέροντα του λαού.
Να αναφέρουμε δυο-τρία δεδομένα που θα έπρεπε να
είναι ξεκάθαρα στο μυαλό κάθε ταξικά προσανατολισμένου αριστερού αγωνιστή. Η
ευρωζώνη είναι μια νομισματική, εν μέρει δημοσιονομική, εν μέρει οικονομική,
πρωτίστως όμως πολιτική ένωση. Δεν είναι ένα τεχνοκρατικό, πολιτικά και ταξικά
ουδέτερο εργαλείο. Είναι ένα ξεκάθαρα ταξικό πολιτικό εργαλείο, μια συνειδητή
πολιτική επιλογή των ευρωπαϊκών αρχουσών τάξεων. Ατμομηχανή για τη δημιουργία
της αποτέλεσε η πολιτική βούληση των μεγαλο-τραπεζιτών της κεντρικής Ευρώπης
για περιφερειακή καπιταλιστική τραπεζική ολοκλήρωση, τη δεκαετία του ’90. Αυτή
η βούληση ακολούθησε τον μετασχηματισμό του ευρωπαϊκού και του
βορειοαμερικανικού καπιταλισμού, από βιομηχανικό σε χρηματοπιστωτικό, τη
δεκαετία του ’80. Δεν ήταν ποτέ στις προθέσεις εκείνων που δημιούργησαν την
ευρωζώνη η εξυπηρέτηση των αναγκών των λαών της Ευρώπης.
Όλοι οι θιασώτες της συμμετοχής της Ελλάδας στις
δομές της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν αναφέρουν πως όσο πιο βαθιά συμμετέχει μια χώρα
στις φεντεραλιστικές δομές της ΕΕ, τόσο περισσότερο εκχωρεί ο λαός αυτής της
χώρας το δικαίωμά του στη λαϊκή κυριαρχία, στην ίδια τη δημοκρατία. Μια από τις
βασικές αρχές της Αριστεράς παγκοσμίως είναι το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των
λαών. Η αυτοδιάθεση είναι ένα θεμελιώδες δημοκρατικό δικαίωμα κάθε λαού. Ένας
λαός που δεν αποφασίζει μόνος του τη νομισματική, δημοσιονομική και οικονομική
του πολιτική, έχει σοβαρότατο έλλειμμα δημοκρατίας. Αυτή τη στιγμή στην
ευρωζώνη, μερικές δεκάδες τραπεζίτες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας παίρνουν
αποφάσεις που επηρεάζουν την καθημερινή ζωή εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων,
ενώ το πιο αντιδημοκρατικό στοιχείο της ευρωζώνης είναι πως η ΕΚΤ είναι τελείως
ανεξάρτητη από όλους τους θεσμούς της ΕΕ. Είναι ανεξάρτητη από την Ευρωπαϊκή
Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Ευρωκοινοβούλιο και τα εθνικά κοινοβούλια.
Για όλους αυτούς τους λόγους, το ζήτημα της συμμετοχής ή όχι μιας χώρας στην
ευρωζώνη, είναι στη βάση του ζήτημα δημοκρατίας και αυτοδιάθεσης των λαών.
Όλη αυτή η ανάλυση αποτελεί προϋπόθεση για να
μπορέσει κανείς να διαμορφώσει ένα σοβαρό πολιτικό σχέδιο που θα αποτελέσει το
αντίπαλο δέος στην αγριο-καπιταλιστική πολιτική της ελληνικής και ευρωπαϊκής
άρχουσας τάξης. Όσο η Αριστερά δεν ξεκινάει με αυτές τις διαπιστώσεις ως
αφετηρία της ανάλυσής της, τόσο θα οδηγείται σε συμπεράσματα που
αποπροσανατολίζουν τον κόσμο, του δημιουργούν αυταπάτες για το τι είναι και τι
θέλει η ευρωζώνη και θα διαμορφώνουν ανεπαρκείς, ανεδαφικές προτάσεις για την
πιθανότητα μιας φιλολαϊκής μεταρρύθμισης της ευρωζώνης.
Κι αν αναλογιστούμε πως όλα αυτά ισχύουν για την
ευρωζώνη, μπορεί κανείς να φανταστεί πόσο μεγάλη αναδεικνύεται η πολιτική,
αναλυτική και τακτική ανεπάρκεια της εν δυνάμει κυβερνώσας Αριστεράς στο
συνολικότερο ζήτημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
* μέλος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ Λαμίας
