Πρώτο βήμα για αντιδραστική αναμόρφωση του Δημοσίου
Συνεπής με την εξαγγελία του – απειλή προς τους εργαζόμενους – ότι θα κάνει «ντου» για την εφαρμογή των μέτρων του Μεσοπρόθεσμου, φάνηκε ο B. Βενιζέλος από τις αρχές της εβδομάδας. Με εγκύκλιο που εκδόθηκε τη Δευτέρα, έγινε γνωστή η πρώτη ομάδα οργανισμών και φορέων του Δημοσίου (151 συνολικά) οι διοικήσεις των οποίων θα πρέπει μέχρι τις 26/9 να καταρτίσουν τις λίστες με τους υπαλλήλους που θα απολυθούν ή σύμφωνα με την κυβερνητική ορολογία, θα ενταχθούν σε καθεστώς «εργασιακής εφεδρείας».
του Στράτου Βουραζέρη
Σε πρώτη φάση, υπό απόλυση θα τεθεί το 10% του προσωπικού των συγκεκριμένων οργανισμών. Ο κυβερνητικός προγραμματισμός αναμόρφωσης του Δημοσίου προβλέπει άμεση εφαρμογή του προγράμματος των απολύσεων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, επιδιώκοντας την απομάκρυνση –σε πρώτη φάση– είκοσι χιλιάδων υπαλλήλων. Έπεται όμως και συνέχεια… Μέχρι τα μέσα Δεκέμβρη θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η αξιολόγηση του προσωπικού εκείνων των οργανισμών, από τους 151, που απασχολούν πάνω από 100 υπαλλήλους, με σκοπό τη «διερεύνηση της ύπαρξης τυχόν πλεονάζοντος προσωπικού … το οποίο θα ενταχθεί συμπληρωματικά στο καθεστώς της εφεδρείας».
Η εφαρμογή της «εργασιακής εφεδρείας» σε συνδυασμό με τη γενικευμένη αξιολόγηση φορέων και προσωπικού του Δημοσίου, συνιστούν σημαντική τομή, ανατροπή ουσιαστικά στο εργασιακό μοντέλο που είχε κατακτηθεί στο δημόσιο τομέα, στενό και ευρύτερο. Συνδέει άμεσα, υποτάσσει τα εργασιακά δικαιώματα στα ελλείμματα και το χρέος της ελληνικής οικονομίας. Σε συνέντευξή του στη ΝΕΤ, ο γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών, Η. Πλασκοβίτης, αφού πρώτα διευκρίνισε ότι μπορούν να συζητηθούν οι περιπτώσεις οργανισμών οι διοικήσεις των οποίων θεωρούν ότι «κακώς βρίσκονται στον κατάλογο των 151 φορέων», έσπευσε να ξεκαθαρίσει ότι «σε καθεστώς εργασιακής εφεδρείας θα τεθούν συνολικά είκοσι χιλιάδες εργαζόμενοι, προκειμένου να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι».
Η κυβέρνηση κάνει λόγο για «πλεονάζον προσωπικό», συγκαλύπτοντας πολιτικές όλων των κυβερνήσεων των τελευταίων δεκαετιών, αλλά και εντολές της ΕΕ, σύμφωνα με τις οποίες εκχωρούνταν αντικείμενα στον ιδιωτικό τομέα. Πίσω από το καθεστώς της εργασιακής εφεδρείας συγκαλύπτεται η πρόθεσή της η τάση αυτή να ενισχυθεί τα επόμενα χρόνια, ξεπερνώντας «αγκυλώσεις» της εργατικής νομοθεσίας (π.χ. μονιμότητα). Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις των επιχειρήσεων παροχής μεταφορικού έργου στην Αθήνα (μετρό, λεωφορεία, ηλεκτρικός κ.λπ.) οι οποίες την ίδια στιγμή που μετά τις μετατάξεις αδυνατούν να επιτελέσουν στοιχειωδώς το έργο τους, αποψιλώνονται περαιτέρω μέσω της εργασιακής εφεδρείας.
Σε πρώτη φάση, υπό απόλυση τίθεται το κομμάτι των δημοσίων υπαλλήλων, που έχει χαμηλά τυπικά προσόντα (υποχρεωτικής και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης) αφήνοντας περιθώρια σε οργανισμούς με υπαλλήλους αυξημένων τυπικών προσόντων η λίστα να επεκταθεί και σε αποφοίτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Στις προτάσεις τους οι διοικήσεις των 151 φορέων «θα πρέπει να περιλαμβάνουν (σ.σ. υποχρεωτικά) τουλάχιστον 10% του συνόλου των εργαζομένων του φορέα», σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην εγκύκλιο.
Παρά τα κροκοδείλια δάκρυα των κυβερνητικών παραγόντων, (όπως «δεν είμαστε σαδιστές να θέλουμε να απολύσουμε 300 χιλιάδες υπαλλήλους», Ν. Ρόβλιας 14/9), η εργασιακή εφεδρεία, σημαίνει απόλυση. Ένας πολύ μικρός αριθμός εφέδρων προβλέπεται να επαναπροσληφθεί, με την ίδια εργασιακή σχέση που είχε στο φορέα από τον οποίο έφυγε. Η πιθανότητες να συμβεί αυτό είναι ελάχιστες, αφού έφεδροι προβλέπεται να καλύπτουν μόλις του 10% των προσλήψεων στους δημόσιους οργανισμούς και υπηρεσίες, καθώς επιπλέον οι προσλήψεις ουσιαστικά έχουν «παγώσει», με άγνωστο το πότε θα …ξεπαγώσουν.
Για το 30% των εφέδρων προβλέπεται (άρθρο 37, ν. 3986/11) η δυνατότητα να μετατραπούν σε συμβασιούχοι, ενώ για τη συντριπτική πλειοψηφία τους, προτείνεται η… υπομονή μέχρι την απόλυση. Εξάλλου δεν έχει ακόμα διευκρινιστεί από την κυβέρνηση πώς θα καταβάλλεται το 60% του μισθού των εφέδρων που θα λαμβάνουν για ένα χρόνο, ενώ πιθανό θεωρείται, για την επόμενη δόση και στο όνομα πάντα των πιέσεων της τρόικας, οι απολύσεις διά της «πλαγίας οδού» να μετατραπούν σε άμεσες απολύσεις στο όνομα της περικοπής των δαπανών.
Την εφαρμογή του καθεστώτος της εργασιακής εφεδρείας στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, θα ακολουθήσει η εφαρμογή του στους δήμους και τις δημοτικές επιχειρήσεις, ενώ σύντομα η κυβέρνηση θα επιχειρήσει συντριπτική αναμόρφωση του δημόσιου τομέα έτσι όπως τον γνωρίζαμε μέχρι σήμερα, με σκοπό –όπως προβλέπει σχετική μελέτη του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης– τη δημιουργία «ενός μικρού ευέλικτου αποτελεσματικού κρατικού μηχανισμού». Ενός μηχανισμού ο οποίος μπορεί να σχεδιάζεται στο όνομα «της πλειοψηφίας των πολιτών», αλλά θα είναι ουσιαστικά εχθρικός για τις ανάγκες της κοινωνικής πλειοψηφίας αφού θα λειτουργεί ανταποδοτικά, με σημαντική εμπορευματοποίηση των μέχρι σήμερα δωρεάν υπηρεσιών και θα είναι σημαντικά μικρότερος (περικοπή τουλάχιστον του 30% των σημερινών του οργανωτικών δομών).