Εφημερίδα της ανεξάρτητης Αριστεράς

ΚΚΕ: Προσαρμογή χωρίς ανατροπή


Στην απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ σχετικά με τα συμπεράσματα από την αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος που δημοσίευσε ο Ριζοσπάστης την Τετάρτη, γίνεται φανερή μια προσπάθεια να επικοινωνήσει με την κριτική που γίνεται στη γραμμή της προεκλογικής περιόδου.

Του Γιώργου Κρεασίδη


Προχωρά λοιπόν σε διαπιστώσεις για πολιτικές αδυναμίες, όπως ότι υποτιμήθηκε ο διλημματικός χαρακτήρας της αναμέτρησης στις 17 Ιουνίου, καθώς και ότι ήταν αδύναμη η υποστήριξη της θέσης του ΚΚΕ για τη μη συμμετοχή σε ενδεχόμενη κυβέρνηση με τον ΣΥΡΙΖΑ. Επισημαίνεται ακόμη ότι δεν είδε έγκαιρα την αποδόμηση του ΠΑΣΟΚ, καθώς και ότι δεν έδωσε τη μάχη με τις διαχειριστικές αυταπάτες ήδη από την πρώτη εκλογική αναμέτρηση.

Η απόφαση στέκεται ακόμη σε κρίσιμα χαρακτηριστικά της περιόδου, όπως το γεγονός ότι παρά τους κοινωνικούς αγώνες, δεν ισχυροποιήθηκαν το εργατικό κίνημα και τα συνδικάτα. Καταγράφει επίσης πως το περιεχόμενο των αγώνων έμεινε καθηλωμένο σε ένα αντιμνημονιακό χαρακτήρα που δεν μπόρεσε να αμφισβητήσει την ΕΕ και την κυριαρχία του κεφαλαίου, αφήνοντας έτσι έδαφος σε διαχειριστικές λογικές.

Δοκιμάζοντας να προχωρήσει σε παραπέρα αυτοκριτική, το ΚΚΕ εκτιμά ότι δεν αξιοποιήθηκαν οι δυνατότητες ανάπτυξης του εργατικού κινήματος σε συνθήκες κρίσης, ότι υπάρχει έλλειμμα στην εκλαΐκευση της γραμμής και στο ιδεολογικό βάθος των δεσμών που χτίζονται, αλλά και καθυστερήσεις στην προσπάθεια να αποκτηθούν δεσμοί με τη νέα γενιά εργαζομένων που σε σημαντικό βαθμό είχαν υποστηρίξει εκλογικά το ΚΚΕ τα προηγούμενα χρόνια.

Γεγονός όμως είναι ότι οι διαπιστώσεις δεν συνοδεύονται από την ερμηνεία τους. Για παράδειγμα, περισσότερο κρίσιμο από το αν γινόταν αντιληπτό πιο έγκαιρα ότι μετακινούνται μαζικά στον ΣΥΡΙΖΑ ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ, είναι το γεγονός ότι έλειπαν πολιτικοί στόχοι ανατροπής σε μια φάση κατάρρευσης και απονομιμοποίησης του πολιτικού σκηνικού.

Εντυπωσιάζει η αναφορά σε πτυχές της εσωτερικής συζήτησης, όπως η άποψη ότι θα έπρεπε το ΚΚΕ να μπει στη συζήτηση για κυβέρνηση υπό τον ΣΥΡΙΖΑ και να θέσει όρους ώστε να φανούν τα όρια του κυβερνητισμού. Δεν υπάρχει όμως θέση για την κριτική του σεχταρισμού από τα αριστερά, δηλαδή για το γεγονός ότι ΚΚΕ απομονώθηκε από την κοινωνική δυναμική με την άρνηση κάθε κινηματικής πρωτοβουλίας πέρα από αυτές του ΠΑΜΕ και με την καταγγελία του κινήματος των πλατειών.

Καθώς το ΚΚΕ επιχειρεί να απαντήσει στην έλλειψη άμεσων στόχων και στην κριτική για σεχταρισμό, ίσως είναι πρόωρο να βγάζει κανείς συμπεράσματα, αλλά κάποιες πρώτες πρωτοβουλίες φαίνεται ότι σηματοδοτούν ορισμένες κατευθύνσεις.

Είναι χαρακτηριστικό το πρόγραμμα με τους άμεσους στόχους πάλης του ΠΑΜΕ που παρουσίασε ο Ριζοσπάστης (30/7/2012), οι δέκα στόχοι του οποίου αφορούν άμεσα προβλήματα των εργαζομένων, όπως ο μισθός, οι συμβάσεις και οι απολύσεις. Δεν περιέχουν όμως το αίτημα της κατάργησης και της ακύρωσης του Μνημονίου και των δανειακών συμβάσεων που βάζουν το πλαίσιο της αντεργατικής πολιτικής. Έχει πολιτική αξία να μπαίνει σε πρόταση νόμου όπως αυτή που κατέθεσε το ΚΚΕ στη Βουλή, αλλά δεν παύει να έχει συμβολική σημασία, ακόμα και αν ο ΣΥΡΙΖΑ ξεπερνούσε το δογματισμό του υπέρ της ΕΕ και την αμηχανία του που τον οδηγεί να επαναλαμβάνει τη στάση του Περισσού σε προηγούμενες φάσεις. Εξάλλου, το κίνημα είναι αυτό που μπορεί να δώσει κοινωνική δυναμική στον πολιτικό στόχο της κατάργησης των μνημονίων και τελικά να τον κάνει στόχο νίκης με προοπτική υλοποίησης.

Παραπέρα σε έναν κρίσιμο αγώνα, την πολύμηνη απεργία της Χαλυβουργίας, όταν ο εργοδότης Μάνεσης απείλησε να κλείσει το εργοστάσιο, η Αλ. Παπαρήγα με δηλώσεις της την περασμένη Τρίτη κάλεσε τα κόμματα της Βουλής να πάρουν θέση. Τους προηγούμενους μήνες όμως, όταν φαινόταν πως η μάχη θα είναι διαρκείας, με τις δυσκολίες μάλιστα της προεκλογικής περιόδου, το ΚΚΕ αντιμετώπισε με αδιαφορία τις προτάσεις για ένα ευρύ μέτωπο αλληλεγγύης μέσα από το εργατικό κίνημα.

Τελικά η ΚΕ παραπέμπει σε μια πιο ολοκληρωμένη συζήτηση ενόψει του προγραμματισμένου συνεδρίου του ΚΚΕ. Το ενδιαφέρον είναι εύλογο γιατί στη δύσκολη μετεκλογική συγκυρία, οι πιέσεις στο ΚΚΕ για «υπεύθυνη στάση», αλλά και το μούδιασμα στον κόσμο του που έφερε το εκλογικό αποτέλεσμα, θα έχουν αρνητικές συνέπειες, αν η συζήτηση ακολουθήσει την πεπατημένη που περιθωριοποιεί τις ανησυχίες της βάσης. Το σχήμα δηλαδή που θέλει τη γραμμή λίγο πολύ σωστή, με λάθη και αδυναμίες στην υλοποίηση.