Δ. Βίτσας: Νέο ξεκίνημα για το ΣΥΡΙΖΑ

«Θα κάνουμε κι ένα βήμα πίσω αν χρειαστεί για μια νέα προσπάθεια», τονίζει μιλώντας στο ΠΡΙΝ ο γραμματέας της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής του Συνασπισμού, παρουσιάζοντας την τελευταία απόφαση της Πολιτικής Γραμματείας για το ΣΥΡΙΖΑ. Παράλληλα, παρουσιάζει την πρότασή του για τη δημιουργία ενός κοινωνικοπολιτικού μετώπου ενάντια στο Mνημόνιο

Συνέντευξη στον Γιώργο Λαουτάρη

– Πώς αξιολογείτε τις μέχρι σήμερα κινήσεις της κυβέρνησης για να βγούμε από την κρίση;

–Υπάρχει η λέξη καταστροφή που μπορεί να προσδιορίσει όλη την κυβερνητική πολιτική. Η καταστροφή έχει να κάνει με την κοινωνία και τις ανάγκες της και ιδιαίτερα με τους εργαζόμενους, τους ανέργους, τους συνταξιούχους. Η κυβέρνηση έχει μια ιδεολογική αναφορά στην πολιτική της και αυτή είναι ο νεοφιλελευθερισμός. Κυβέρνηση και τρόικα επιχειρούν να βρουν διέξοδο από την κρίση υπέρ του κεφαλαίου μέσω βάναυσης επίθεσης στους εργαζόμενους και τα κοινωνικά δικαιώματα και ελευθερίες.

– Ποια είναι η πολιτική πρόταση του Συνασπισμού για την περίοδο που διανύουμε;

– Η πολιτική της κυβέρνησης είναι αντιλαϊκή, καταστροφική για την κοινωνία, άρα σε αυτή την πολιτική πρέπει να ορθωθεί ένα τείχος αντίστασης. Όσο περνάει ο καιρός και είναι ραγδαίες οι εξελίξεις, πρέπει να αναδεικνύεται όμως και ένα πολιτικό πρόταγμα: Να φύγει αυτή η κυβέρνηση. Η Αριστερά έχει στόχο μία άλλη κοινωνία. Το σημαντικό σήμερα είναι με βάση αυτό το στόχο να μιλήσεις για άμεσες λύσεις. Αυτές τις εναλλακτικές πολιτικές δεν μπορεί να τις κάνει αυτή η κυβέρνηση, άρα πρέπει να φύγει. Στη θέση της δεν πρέπει να έρθει μια κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Και δεν θα πρέπει να έρθει μια κυβέρνηση συντηρητικής κατεύθυνσης και διαχειριστικής λογικής. Δηλαδή μια κυβέρνηση που να αποτελεί συνασπισμό μνημονιακών δυνάμεων. Όταν λέω υπέρ του Μνημονίου, εννοώ υπέρ αυτής της πολιτικής ή αποδεχόμενη ως δεδομένη αυτή την πολιτική.

– Μιλάτε για τη Δημοκρατική Αριστερά;

– Η Δημοκρατική Αριστερά πρέπει να προσδιορίσει πια με πιο σαφή τρόπο πώς βλέπει αυτές τις λύσεις. Όταν λες ότι το Μνημόνιο είναι μια πραγματικότητα και πάνω σε αυτό πρέπει να δούμε μια διαχείριση, εμφανίζεις ως αριστερό κάτι που είναι εντελώς διαχειριστικό. Εμείς λέμε ότι πρέπει να αλλάξει το σύνολο αυτής της πολιτικής. Για να γίνει αυτό πρέπει να διαμορφωθεί ένα μεγάλο κοινωνικοπολιτικό μέτωπο. Αυτό θα προέλθει βασικά μέσα από αγώνες. Η Αριστερά λοιπόν θα πρέπει να προσπαθεί να ενισχύει αυτούς τους αγώνες, από το μικρότερο ως το μεγαλύτερο. Ένα εξαιρετικό παράδειγμα είναι το κίνημα για τα διόδια και ο τρόπος που εξελίσσεται η μάχη στην Κερατέα.

– Ποιους περιλαμβάνει το μέτωπο που περιγράφετε;

– Η πολιτική έκφραση αυτού του μετώπου πρέπει να περιλαμβάνει δυνάμεις που απεγκλωβίζονται από αριστερά από το ΠΑΣΟΚ, τους ριζοσπάστες οικολόγους, τις εντός και εκτός Βουλής αριστερές πολιτικές δυνάμεις. Αυτός είναι ο στόχος. Κεντρικό στοιχείο, αναγκαία συνθήκη και κατά τη γνώμη μου ικανή, θα είναι η δράση των αριστερών πολιτικών δυνάμεων ως ενιαία παράταξη. Αυτή μπορεί να έχει συμμαχίες ανάμεσα στις αριστερές πολιτικές δυνάμεις, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, συνεργατισμούς μεταξύ τους σε αυτά που συμφωνούν και παράλληλη δράση σε αυτά που διαφωνούν. Στόχος είναι να ανατρέψουμε το πολιτικό σκηνικό. Να διεκδικήσουμε η Αριστερά να παίξει σημαντικό ρόλο.

– Τι λέει ο ΣΥΝ για το χρέος;

– Η πρότασή μας είναι αναδιαπραγμάτευση του χρέους, που σημαίνει τρία πράγματα: Πρώτον, ένα υψηλό κούρεμα του χρέους, όχι μόνο το επαχθές αλλά και άλλο κομμάτι του. Δεύτερον, η επιμήκυνση της αποπληρωμής. Και τρίτον, το χαμηλό επιτόκιο. Η αναδιαπραγμάτευση αυτή πρέπει να εφαρμοστεί σε όλες τις χώρες του Νότου και δεν πρέπει να έχει κοινωνικούς όρους. Από μόνη της η αναδιαπραγμάτευση, στο βαθμό που δεν ενταχθεί σε ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα, με στόχο την αύξηση της απασχόλησης, την κοινωνική φροντίδα και την προστασία του περιβάλλοντος δεν θα λύσει προβλήματα. Άρα αναδιαπραγμάτευση και αναπτυξιακό πρόγραμμα πάνε μαζί. Μαζί πάει και η εκ βάθρων ανατροπή των ευρωπαϊκών συνθηκών και ένας νέος ρόλος της ΕΚΤ.

– Σε πρόσφατη απόφαση της Πολιτικής Γραμματείας χαρακτηρίζετε την αποχώρηση της Αυτόνομης Παρέμβασης από το προεδρείο της ΓΣΕΕ ως κίνηση βαρύνουσας πολιτικής σημασίας. Ποια είναι η συνέχεια αυτής της κίνησης;

– Η Αυτόνομη Παρέμβαση αποχώρησε από το προεδρείο της ΓΣΕΕ και συγχρόνως ζήτησε έκτακτο συνέδριο της ΓΣΕΕ κάτι που δεν έγινε δεκτό. Καθόλου αδίκως, το κύρος της ΓΣΕΕ έχει καταρρακωθεί. Εμείς πιστεύουμε ότι πρέπει να αρθεί ο διαχωρισμός δημόσιων και ιδιωτικών υπαλλήλων. Πρέπει να υπάρξει μία τριτοβάθμια συνομοσπονδία. Το βάρος όμως πρέπει να δοθεί στα πρωτοβάθμια σωματεία και συσπειρώσεις. Όσο τα πρωτοβάθμια σωματεία δεν οργανώνουν την αλληλεγγύη των εργαζομένων με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες, το «από πάνω» θα είναι μια συνεχής διαδικασία αντιπροσώπευσης που θα γίνεται δεκτή και από το ίδιο το σύστημα, αλλά δεν θα ’ναι ωφέλιμη για τους εργαζόμενους. 

– Στις περιφερειακές εκλογές για την Αττική δώσατε τη θέση κλειδί σε έναν άνθρωπο που δεν προέρχεται από το δικό σας χώρο. Αυτή η επιλογή δικαιώθηκε;

– Εκτίμησή μου είναι ότι αυτή η επιλογή σηματοδότησε μια μεγάλη μάχη σε ένα μεγάλο πόλεμο που είναι ακόμη σε εξέλιξη. Δώσαμε αυτή τη μάχη προσπαθώντας να κάνουμε ένα ρήγμα στο τότε ενιαίο κυβερνητικό μπλοκ. Νομίζω ότι είχε επιτυχία. Δεν είχε την εκλογική απήχηση που θα επιθυμούσαμε. Με αυτή την έννοια, δεν είμαστε ικανοποιημένοι. Συγχρόνως, δεν είμαστε καθόλου ικανοποιημένοι που εκφράστηκαν οι παθογένειες της Αριστεράς. Από το αποτέλεσμα και τα συμπεράσματα των εκλογών απορρέουν νέα καθήκοντα.

– Πολλές πάντως δυνάμεις χρεώνουν στο Συνασπισμό την επιλογή συνάντησης με τους πασοκογενείς ως κίνηση διάλυσης του ΣΥΡΙΖΑ...

– Θέλω να θυμίσω το εξής. Από τις 13 περιφέρειες, ο ΣΥΡΙΖΑ υποστήριξε κοινό υποψήφιο στις 10. Το βασικό είναι πού θα στοχεύσεις σε σχέση με την Αριστερά σήμερα: Να νικήσεις στο «μεταξύ μας» ή να προωθήσεις την ενότητα; Για μας ο ΣΥΡΙΖΑ είναι επιλογή όπως και η ενωτική δράση της Αριστεράς. Θα κάνουμε κι ένα βήμα πίσω αν χρειαστεί, για ένα νέο ξεκίνημα σ’ αυτή την προσπάθεια. Η πρόσφατη απόφαση - πρόταση της Πολιτικής Γραμματείας δείχνει το σταθερό ενωτικό προσανατολισμό του ΣΥΝ και υπηρετεί το καθήκον της συγκυρίας.

Η ΕΥΡΩΠΗ ΤΟ ΠΕΔΙΟ
ΔΙΕΘΝΙΚΗΣ ΤΑΞΙΚΗΣ ΠΑΛΗΣ

Οι διαφωνίες για την ΕΕ
δεν πρέπει να χωρίζουν

– Μήπως η συνύπαρξη αντιθέσεων έφερε τη σημερινή κρίση του ΣΥΡΙΖΑ;

– Είναι άραγε πάντοτε αναγκαία η πλήρης στρατηγική συμφωνία; Εδώ θυμίζω αυτό που έλεγε ο Λένιν, ότι με το σύμμαχό σου είσαι εν δυνάμει συναγωνιστής και εν δυνάμει ανταγωνιστής. Οι διαδικασίες της συνεργασίας έχουν δύο στοιχεία, την κοινή δράση και τη συνεχή διαβούλευση. Στο ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν ζητήματα που μας φτάνουν στο χείλος του γκρεμού. Η πρότασή μας είναι να λειτουργήσει η δημοκρατία εκεί που δεν τα βρίσκουμε. Δεν είναι δυνατόν να συζητήσουμε πάλι αενάως ποιοι θα είναι υποψήφιοι βουλευτές. Στο βαθμό που δεν υπάρχει η αναγκαία συναίνεση με μια δημοψηφισματική διαδικασία μπορούμε να λύσουμε τέτοια ζητήματα. Ο Συνασπισμός έχει καταγραφεί ως μια δύναμη με ευρωπαϊκό προσανατολισμό. Δεν μας εμπόδισε αυτό το γεγονός να βρούμε κοινή γλώσσα με δυνάμεις που έχουν στο πρόγραμμά τους την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και να πάρουμε ως ΣΥΡΙΖΑ μέρος στις ευρωεκλογές. Όταν υπάρχει αλληλεγγύη, εμπιστοσύνη και διάθεση, υπάρχουν και λύσεις.

– Η Ευρωπαϊκή Ένωση πάντως πρωταγωνίστησε στο να πέσει η χώρα μας, η Ιρλανδία και ίσως η Πορτογαλία στα νύχια του ΔΝΤ. Πιστεύετε ακόμα ότι μπορεί να γίνει «σπίτι των λαών»;

– Αν πει κανείς ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μια διαδικασία ολοκλήρωσης υπό την κηδεμονία του κεφαλαίου και του νεοφιλελευθερισμού, παραβιάζει ανοικτές πόρτες. Η ανάλυσή μας δεν λέει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι κάτι το καλό. Με αντικειμενικό τρόπο όμως η Αριστερά πρέπει να σπρώχνει τα πράγματα προς μια διεθνοποίηση. Ας θυμηθούμε πως το σύνθημα είναι «προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε» και όχι «προλετάριοι ενωθείτε κατά χώρα». Στη σύγχρονη ιστορική περίοδο το παλιό εθνικό δεν είναι αποτελεσματικό και το παγκόσμιο δεν είναι συγκεκριμένο. Πάμε σε μια διαδικασία όπου το ερώτημα δεν είναι αν η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να μεταρρυθμιστεί. Το ερώτημα είναι αν η Ευρώπη μπορεί να αλλάξει. Είμαστε στην Ευρώπη του νεοφιλελευθερισμού, όπου κεντρικό στοιχείο είναι το κεφάλαιο. Στο βαθμό και το εύρος που εξελίσσεται η επίθεσή του, πρέπει να εξελίσσεται και η αντεπίθεση της Αριστεράς. 

– Αν κάνατε έναν απολογισμό των χρόνων που συμμετέχουμε στην ΕΕ και ειδικότερα των χρόνων που είμαστε στο ευρώ, πιστεύετε ότι οι εργαζόμενοι ωφελήθηκαν από αυτή την πολιτική και οικονομική ένωση;

– Η Ευρωπαϊκή Ένωση με βάση την αρχιτεκτονική της και ιδιαίτερα από την εποχή της συνθήκης της Ρώμης, πριν το Μάαστριχτ, όπου δέχτηκε ότι η βασική λογική είναι ο ανταγωνισμός και όχι η επικουρικότητα και η σύγκλιση, έχει στόχο τη μεγιστοποίηση των κερδών του κεφαλαίου και την επίθεση ενάντια στα συμφέροντα των εργαζομένων. Από την άλλη μεριά αν ήμασταν εκτός, δεν σημαίνει ότι θα ήμασταν καλύτερα. Η Αριστερά πρέπει να επιλέξει την Ευρώπη ως πεδίο διεθνικής ταξικής πάλης και για πολιτικούς, ιστορικούς και γεωγραφικούς λόγους. Και μάλιστα, ως προνομιακό πεδίο ταξικής πάλης. Η πορεία της Ευρώπης είναι ένα στοιχείο διαφωνίας που δεν μπορεί να μας διχάσει στην πάλη ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό και ενάντια στο Μνημόνιο.