του Πέτρου Παπακωνσταντίνου
Ο πόλεμος στη φιλοσοφία ήταν ο τίτλος του νέου πονήματος του Λεβί, το οποίο επρόκειτο να κυκλοφορήσει την περασμένη Τετάρτη. Είχε προηγηθεί πραγματική επικοινωνιακή καταιγίδα για να διαφημιστεί το βιβλίο από τις σελίδες του Express, του Pari Match, του Le Point, του Marianne και από τις εκπομπές αρκετών ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης. Φωτογενής, με το ανοιχτό, λευκό πουκάμισο να αποκαλύπτει τη μπρούτζινη, ηλιοκαμένη επιδερμίδα του μέσα στο καταχείμωνο, ο «BHL» ακτινοβολούσε αυτοπεποίθηση. Όσο για τους υποστηρικτές του, εγκωμίασαν την επιστροφή του όχι και τόσο νέου, τώρα πια, φιλοσόφου στη βαριά φιλοσοφία, ύστερα από ένα βιβλίο πολεμικής που δεν είχε τύχει ιδιαίτερα ευνοϊκών σχολίων: Εκεί, όλη η αριστερή διανόηση της μεταπολεμικής Γαλλίας, από τον Σαρτρ μέχρι τον Μπουρντιέ, περνώντας από τον Καστοριάδη και τον Ντελέζ, δέχθηκε τη ρετσινιά του «ολοκληρωτισμού», ενώ ο Μαρξ, αλλά και ο Χέγκελ χαρακτηρίστηκαν «ολότελα άχρηστοι», «πηγές τύφλωσης».
Αυτή τη φορά, η ανελέητη γραφίδα του Λεβί εκσφενδονίστηκε εναντίον του άτυχου Εμάνουελ Καντ. Ο συγγραφέας της Κριτικής του Καθαρού Λόγου χαρακτηρίζεται ως «ένας τρελός, μανιασμένος με τη σκέψη, λυσσασμένος με τις έννοιες». Η πολεμική του «BHL» συνεχίζεται με αμείωτη ορμή, μέχρι την αποφασιστική κλιμάκωση, που έρχεται στη σελίδα 122, από κάποιον Ζαν-Μπαπτίστ Μποτίλ. Μπορεί ο κύριος Μποτίλ να μην είναι πολύ γνωστός στο ευρύ κοινό, υπήρξε όμως, όπως μας διαβεβαιώνει ο ευρυμαθής Λεβί, σπουδαίος φιλόσοφος, ο οποίος, μετά το πέρας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, έδωσε σειρά σημαντικών διαλέξεων, όπου ξετίναξε τον Καντ, στην Παραγουάη. Από εκεί και τα «τσιτάτα», τα οποία εκτόξευσε, εν είδει χαριστικής βολής, στον ημιθανή Καντ ο ήρωας της ιστορίας μας.
Όμως –αλλοίμονο!– δύο ημέρες προτού εμφανισθεί το έργο του Λεβί στις βιτρίνες των βιβλιοπωλείων, ο Νουβέλ Ομπζερβατέρ φιλοξενούσε, στην ηλεκτρονική του σελίδα, την αποτρόπαιη είδηση: Ο φιλόσοφος Ζαν-Μπαπτίστ Μποτίλ δεν... υπήρξε ποτέ! Τον επινόησε η φαντασία του Φρεντερίκ Παζές, ο οποίος έχει πάψει να ασκεί εξ επαγγέλματος τη φιλοσοφία από το 1986, για χάρη της δημοσιογραφίας, την οποία διακονεί από τις στήλες του σατιρικού - αποκαλυπτικού περιοδικού Κανάρ Ανσενέ.
Το ωραίο είναι ότι δεν επρόκειτο καν για φάρσα. Ο Παζές επινόησε τον ήρωά του ήδη το 1996, έχει μάλιστα συγκροτήσει «Όμιλο Οπαδών του Ζαν-Μπαπτίστ Μποτίλ», οι οποίοι χιουμοριστικά αυτοαποκαλούνται «Μποτιλιστές» και διαθέτουν σελίδα στο Διαδίκτυο, όπου διευκρινίζουν με τον πιο σαφή τρόπο ότι ο πνευματικός «αρχηγός» τους είναι φανταστικό πρόσωπο. Θα αρκούσε μισό λεπτό για να αναζητήσει ο Λεβί αυτές τις πληροφορίες στην ιντερνετική εγκυκλοπαίδεια Wikipedia. Άλλωστε, η απλή λογική θα όφειλε να τον έχει κάνει καχύποπτο: Το περίφημο βιβλίο του «Μποτίλ», που έσπευσε να τσιτάρει ο Λεβί, φέρει τον, όχι και τόσο συνήθη για φιλόσοφο, τίτλο Η σεξουαλική ζωή του Καντ, και αφηγείται τη ζωή μιας γερμανικής κοινότητας Νεοκαντιανών, η οποία υποτίθεται ότι εγκατέλειψε τη Βαλτική, για να αναζητήσει τη νέα ζωή στις πάμπες της Παραγουάης!
Η ικανοποίηση για τη γελιοποίηση αυτού του αρλεκίνου του κεφαλαίου είναι αυτονόητη, αλλά το ερώτημα παραμένει: Αν αυτά συμβαίνουν στη Γαλλία, μια χώρα με τόσο μεγάλη παράδοση κριτικής σκέψης, πόσοι τενεκέδες σαν τον «BHL», δεν παρελαύνουν κάθε μέρα ως πάνσοφοι στοχαστές από τη βιομηχανία των μίντια στον κόσμο όλο;
