Τα καλά νέα για τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι ότι οι τρείς βασικοί υποψήφιοι στις βουλευτικές εκλογές του Ιράκ, έχουν υπάρξει συνεργάτες της CIA και του Πενταγώνου. Τα κακά νέα είναι ότι ορισμένοι δεν φαίνεται να το θυμούνται. Η κρίσιμη (τουλάχιστον από πλευράς προπαγάνδας) εκλογική διαδικασία έχει μετατραπεί σε ένα γεωπολιτικό μπραντεφέρ, με την Ουάσινγκτον αλλά και τη Σαουδική Αραβία να ανησυχούν για την επικράτηση πολιτικών, που συνδέονται άμεσα με την Τεχεράνη.
Οι εκλογές, που ξεκίνησαν πριν από μερικά 24ωρα με τις ψήφους των ιρακινών στρατιωτών και των περίπου 2 εκατ. προσφύγων στη Συρία και την Ιορδανία, έχουν ήδη σημαδευτεί από τρομακτική έξαρση της βίας. Από τις αρχές της περασμένης εβδομάδας τουλάχιστον 50 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από σειρά βομβιστικών επιθέσεων σε διάφορες περιοχές της χώρας, ενώ τις τελευταίες εβδομάδες έχουν δολοφονηθεί δεκάδες άτομα που σχετίζονται με τις εκλογές. Εν τω μεταξύ η προεκλογική διαδικασία θύμιζε σε αρκετές περιόδους θέατρο του παραλόγου, καθώς κάθε παράταξη επιχειρούσε να απαγορεύσει την κάθοδο στις εκλογές (ή ακόμη και να εκτελέσει) τα στελέχη των αντίπαλων κομμάτων. Τοπικές εφημερίδες κάνουν λόγο για τη δημιουργία 800.000 φανταστικών ψηφοφόρων, ενώ ο σημερινός πρωθυπουργός κατηγορείται ότι μοιράζει εδάφη του Δημοσίου σε αρχηγούς απομακρυσμένων περιοχών. Ακόμη πιο συγκεχυμένη όμως είναι η κατάσταση εκτός συνόρων αφού ουσιαστικά δεν υπάρχουν ακριβείς εκλογικοί κατάλογοι για τους εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες που διατηρούν το δικαίωμα ψήφου τους.
Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατούσε πριν ανοίξουν οι κάλπες είναι ότι ο πρώην πρωθυπουργός Αχμάντ Τσαλαμπί, ο οποίος κατεβαίνει ως επικεφαλής της Ιρακινής Εθνικής Συμμαχίας, ήταν και πρόεδρος της επιτροπής που ενέκρινε τις υποψηφιότητες των βουλευτών. Με αυτή του την ιδιότητα απέρριψε 500 πολιτικούς του αντιπάλους, υποστηρίζοντας ότι είχαν σχέσεις με το μπααθικό καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν.
Αν και ο Τσαλαμπί θεωρείται ο τρίτος κατά σειρά επικρατέστερος υποψήφιος, τις τελευταίες εβδομάδες βρέθηκε στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος καθώς εκφράζει τη σκληρή, υπόγεια σύγκρουση που διεξάγεται για την επιρροή της Τεχεράνης στο Ιράκ. Παλαιός πράκτορας των αμερικανικών και βρετανικών υπηρεσιών, ο Τσαλαμπί ήταν ο άνθρωπος που υποτίθεται ότι προσέφερε στις μυστικές υπηρεσίες του Τζορτζ Μπους τις πληροφορίες για τα όπλα μαζικής καταστροφής του Σαντάμ Χουσεΐν. Στενός συνεργάτης του Πολ Γούλφοβιτς, υποστήριζε πολύ πριν το 2003 την ανάγκη κατάληψης της χώρας του από τις ΗΠΑ και τη δημιουργία ενός κοινού άξονα με το Ισραήλ. Ως ανταμοιβή η Ουάσινγκτον του προσέφερε αρχικά τη θέση του υπουργού πετρελαίου αλλά σύντομα βρέθηκε σε δυσμένεια, οπότε στράφηκε προς το Ιράν και σήμερα θεωρείται από τους Αμερικανούς ως ο άνθρωπος της Τεχεράνης στο ιρακινό πολιτικό σκηνικό. Μαζί του κατεβαίνουν σε αυτές τις εκλογές και οι υποστηρικτές του κληρικού Μουκτάντα αλ Σαντρ που κάποτε αποτελούσαν το φόβο και τον τρόμο των αμερικανικών κατοχικών στρατευμάτων.
Προκειμένου να αντισταθμίσει την άνοδο ενός ακόμη σιιτικού πόλου που θα συνεργαστεί με το Ιράν, η Ουάσινγκτον φαίνεται να ρίχνει το βάρος της όχι στο σημερινό πρωθυπουργό, Αλ Μαλίκι, αλλά στον πρώτο πρωθυπουργό μαριονέτα που είχε διορίσει η κυβέρνηση Μπους – τον Ιάντ Αλάουι. Στις ΗΠΑ μάλιστα δεν φάνηκε να ενοχλούνται διόλου από το γεγονός ότι ο πρώην πρωθυπουργός προκειμένου να ενισχύσει την εκλογική του βάση συγκέντρωσε γύρω του ακόμη και πρώην στελέχη του κόμματος Μπάαθ του Σαντάμ Χουσεΐν. Αν και ο ίδιος είναι σιίτης, ο Αλάουι επιχειρεί να συσπειρώσει κυρίως τους σουνίτες ψηφοφόρους που είχαν μποϋκοτάρει την προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση. Ο ίδιος μάλιστα επέλεξε ως βασικότερο σταθμό της προεκλογικής του εκστρατείας τη… Σαουδική Αραβία. Παρά λοιπόν τις περί του αντιθέτου δηλώσεις των ιρακινών πολιτικών ότι βρίσκονται υπεράνω του χάσματος σιιτών - σουνίτων, το πολιτικό παιχνίδι παίζεται ακόμη με τους διχαστικούς όρους που επέβαλαν οι ΗΠΑ. Σε δεύτερο επίπεδο όμως αυτός ο διαχωρισμός αντικατοπτρίζει και τις σφαίρες επιρροής των δυο βασικών δυνάμεων της περιοχής – του Ριάντ και της Τεχεράνης.
Εάν προσθέσει κανείς σε αυτό το πολιτικό και θρησκευτικό κολάζ και την παρουσία των Κούρδων στο βορρά επιβεβαιώνει ότι ουσιαστικά ελάχιστα πράγματα έχουν αλλάξει από τις προηγούμενες εκλογές. Αρκετοί αναλυτές μάλιστα θεωρούν πολύ πιθανό να μοιραστούν και πάλι οι θέσεις εξουσίας με τον ίδιο ακριβώς τρόπο: σιίτης πρωθυπουργός, κούρδος πρόεδρος και σουνίτης πρόεδρος του κοινοβουλίου. Σε μια τέτοια περίπτωση η πολιτική και διοικητική δομή του Ιράκ ίσως αρχίσει να θυμίζει έντονα το εκτρωματικό πολιτικό σύστημα που άφησε η γαλλική αποικιοκρατία στο Λίβανο και το οποίο ευθύνεται για τη διαιώνιση των εθνοτικών και θρησκευτικών εντάσεων.
Να σημειωθεί πάντως ότι προκειμένου να αποφύγουν μια ενδεχόμενη περίοδο εκτεταμένης πολιτικής αστάθειας (σε περίπτωση που καμία παράταξη δεν πετύχει άνετη νίκη ή εάν υπάρξει αμφισβήτηση του αποτελέσματος) οι πετρελαϊκές εταιρείες BP και Exxon Mobil έσπευσαν να υπογράψουν σειρά λεόντειων συμφωνιών για την εκμετάλλευση γιγαντιαίων κοιτασμάτων.
Σε κάθε περίπτωση τα περιστατικά βίας που έχουν ήδη σημαδέψει την εκλογική διαδικασία, και αυτά που θα ακολουθήσουν, προσφέρουν στο μηχανισμό προπαγάνδας ένα επιχείρημα για να αναβάλει επ’ αόριστον την απομάκρυνση των στρατιωτικών δυνάμεων που έχει υποσχεθεί ο Μπαράκ Ομπάμα. Ήδη ο διοικητής των αμερικανικών δυνάμεων στο Ιράκ, στρατηγός Ρέιμοντ Οντιέρνο, προειδοποίησε ότι ο χρονικός ορίζοντας που έχει τεθεί μέχρι το έτος 2011 ίσως να πρέπει να μετακινηθεί λόγω των αυξανόμενων κρουσμάτων βίας που σημειώνονται τις τελευταίες εβδομάδες. Ενδεχόμενη αναβολή στην απόσυρση 90.000 στρατιωτών μέχρι το τέλος Αυγούστου της επόμενης χρονιάς θα σημάνει ένα ακόμη πολιτικό κόλαφο για τον αμερικανό πρόεδρο και την τελευταία σε σειρά αθέτηση προεκλογικής εξαγγελίας.
ΠΡΙΝ 07/03/2010
