Tην Πέμπτη 4/3, κι ενώ οι εργαζόμενοι της χώρας μας είχαν δεχτεί την προηγούμενη μέρα τη μεγαλύτερη από τη μεταπολίτευση και μετά επίθεση σε κατακτήσεις και δικαιώματα δεκαετιών, η υπουργός Παιδείας κατέθεσε στο υπουργικό συμβούλιο «σχέδιο δράσης» για το χώρο της Παιδείας, κυρίως για την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Eκπαίδευση.
της Αιμιλίας Τσαγκαράτου
Στην πρώτη ανάγνωση του σχεδίου αυτού, βλέπουμε να βρίθει ρητορειών του τύπου «Πρώτα ο μαθητής», «Κανένα παιδί δεν αφήνουμε να μείνει πίσω» (κατά το διαβόητο πια νόμο του Μπους στην Αμερική, No child left behind) , «Πρωταγωνιστής ο μαχόμενος εκπαιδευτικός», «Σχολείο ανοικτό στην κοινωνία». Πίσω όμως από τα εύηχα στα αυτιά των ανυποψίαστων ρητορικά σχήματα κρύβονται βαθιές αλλαγές και τομές, που κινούνται στους εξής βασικούς άξονες: καθαρή σύνδεση του σχολείου με την αγορά, μεταφορά αρμοδιοτήτων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση στο πλαίσιο του «Καλλικράτη», περιεχόμενο σπουδών που θα βασίζεται στις προκαθορισμένες από την Ευρωπαϊκή Ένωση δεξιότητες που πρέπει να έχει ο μαθητής, εκπαιδευτικός που θα βρίσκεται από το ξεκίνημα της επαγγελματικής του σταδιοδρομίας και σε όλη τη διάρκεια του εργασιακού του βίου υπό τη δαμόκλεια σπάθη της αξιολόγησης.
Σχολείο λοιπόν «ανοικτό στην κοινωνία». Τόσο ανοικτό, που θα ανοίξει τις πόρτες του διάπλατα «στις τοπικές κοινωνίες και επιχειρήσεις», στην «ενίσχυση της καινοτομίας, της δημιουργικότητας και του επιχειρηματικού πνεύματος» με βασικό μοχλό τη βασική αναδιάταξη που προβλέπεται να γίνει μέσω της νέας σχέσης σχολείων και Τοπικής Αυτοδιοίκησης με το σχέδιο «Καλλικράτης». Σημαντική τομή σε αυτό το πεδίο αποτελεί και η δημιουργία του «Τεχνολογικού Λυκείου» στη θέση των ΕΠΑΛ και ΕΠΑΣ, που «θα συνδέεται στενά με την Περιφέρεια και την τοπική οικονομία», ενώ οι ειδικότητές του « θα είναι αποτέλεσμα διαλόγου με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές και τους κοινωνικούς εταίρους, με τους οποίους συνδιοργανώνεται και η πρακτική άσκηση».
«Πρώτα ο μαθητής, κανένα παιδί δεν αφήνουμε να μείνει πίσω». Ακούγεται τουλάχιστον σαν κακόγουστο αστείο, αφού πια το εκπαιδευτικό περιεχόμενο του σχολείου καθορίζεται στενά από τους στόχους της ΕΕ για την εκπαίδευση και την κατάρτιση και τους δείκτες της PISA. Οι δεξιότητες είναι πια αυτές που καθορίζουν και όχι η εκπαίδευση ως μια συνολική παιδαγωγική διαδικασία που θα διαμορφώνει κριτικά σκεπτόμενους ανθρώπους. Ελληνική γλώσσα, μαθηματικές έννοιες, φυσικές επιστήμες, ψηφιακή τεχνολογία, ξένες γλώσσες (με πιστοποίηση πια, δηλαδή με εξετάσεις, στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο) και η ενδυνάμωση της ελληνικής ταυτότητας είναι οι βασικοί άξονες γύρω από τους οποίους θα κινηθούν τα νέα προγράμματα σπουδών που θα έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τον Ιούνιο του 2011. Ο μαθητής πρέπει να ασχολείται μόνο με ότι είναι χρήσιμο για την αγορά.
«Πρωταγωνιστής ο μάχιμος εκπαιδευτικός στην τάξη», που για να μπει σε αυτήν θα πρέπει να έχει περάσει από τις συμπληγάδες του ΑΣΕΠ, να έχει αποκτήσει Πιστοποιητικό Παιδαγωγικής Κατάρτισης κατά τη διάρκεια των σπουδών του και μετά από αυτές, και να περάσει τη δίχρονη διαδικασία του δόκιμου εκπαιδευτικού που θα οδηγεί είτε σε «πρόταση (!) μονιμοποίησης» είτε σε «πρόταση μετάταξης σε άλλη υπηρεσία του υπουργείου Παιδείας». Κεντρικός άξονας αποτελεί και η αξιολόγηση της σχολικής μονάδας σε πρώτη φάση και του εκπαιδευτικού σε δεύτερη στους εξής άξονες: πόροι σχολικής μονάδας (είναι φανερό λοιπόν ότι το σχολείο θα πρέπει να αναζητά τρόπους χρηματοδότησής του και θα αξιολογείται γι’ αυτό), τη Διοίκηση (κατά πόσον εφαρμόζεται το σχολικό πρόγραμμα και πώς αξιοποιούνται οι πόροι), την υλοποίηση του προγράμματος χωρίς την απώλεια διδακτικών ωρών, τις καινοτόμες δράσεις και τα αποτελέσματα της εκπαιδευτικής διαδικασίας (με όρους αγοράς αφού αυτό που έχει σημασία είναι το αποτέλεσμα).
Εργαλείο υλοποίησης όλων των παραπάνω είναι το περίφημο ΕΣΠΑ, μέσω του οποίου στους επόμενους δύο μήνες θα γίνουν 19(!) προσκλήσεις έργων. Η «ψηφιακή επανάσταση» που βρίσκεται προ του πυλών και που με τόσες τυμπανοκρουσίες προβάλλεται, σημαίνει άλλο ένα πεδίο δόξης λαμπρό για εκείνους που θα πάρουν μέρος στο μεγάλο φαγοπότι των 575 εκατ. ευρώ που προβλέπεται να δοθούν μέσω αυτού. Το ίδιο προβλέπεται για τη διαπολιτισμική εκπαίδευση και τη διδακτική στα ΑΕΙ, αφού οι προσκλήσεις έργων θα απευθύνονται σε ένα «ευρύ φάσμα δικαιούχων».
Αντί επιλόγου: η μείωση του εκπαιδευτικού προσωπικού κατά 11.000 την επόμενη σχολική χρονιά με βάση το Πρόγραμμα Σταθερότητας και η ουσιαστική αύξηση των μαθητών ανά τμήμα δίνουν ένα πρώτο δείγμα γραφής για το τι μέλλει γενέσθαι. Το σχολείο πρέπει πράγματι να συνδεθεί με την τοπική κοινωνία, αλλά ως μια μάχιμη δύναμη που από κοινού εκπαιδευτικοί, γονείς και μαθητές θα αγωνίζονται για την απόκρουση όλων αυτών σχεδίων που θα υποβαθμίσουν ακόμα περισσότερο τη δημόσια εκπαίδευση.
ΠΡΙΝ 07/03/2010