Εφημερίδα της ανεξάρτητης Αριστεράς

Iταλία: Πρώτη νίκη των φοιτητών

Ανυποχώρητοι διεκδικούν την απόσυρση του νόμου για την παιδεία
  
Εν μέσω πολιτικής κρίσης και απονομιμοποίησης της κυβέρνησης Σ. Μπερλουσκόνι το κίνημα των πανεπιστημίων της Ιταλίας δίνει μετά από μήνες πολύμορφων κινητοποιήσεων τον παλμό της κοινωνικής αμφισβήτησης σε κάθε γωνιά της Ιταλίας. Και ενώ ο νόμος Τζέλμινι έχει ψηφιστεί από την Ιταλική Βουλή η επικύρωσή του από την Γερουσία μετατέθηκε ξαφνικά, την Πέμπτη που μας περασε, για μετά την 14η Δεκεμβρίου και τη συζήτηση της πρότασης μομφής στην κυβέρνηση Μπερλουσκόνι. Γεγονός που κάνει το εκπαιδευτικό κίνημα της Ιταλίας να μετράει ήδη μια νίκη και να γίνεται ακόμα πιο πολιτικά επικίνδυνο, δηλώνοντας τη συνέχιση του αγώνα μέχρι το τέλος και αποσταθεροποιώντας περαιτέρω το πολιτικό σκηνικό.



ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ 


Οι μεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση της Ιταλίας μετρούν ήδη χρόνια εφαρμογής. Με πυξίδα τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την συνθήκη της Μπολόνια, το ιταλικό υπουργείο παιδείας έχει ήδη καταφέρει να εφαρμόσει στα πανεπιστήμια μία πλειάδα αντιδραστικών ρυθμίσεων, όπως οι κύκλοι σπουδών και οι πιστωτικές μονάδες, εφαρμόζοντας ουσιαστικά τον ατομικό φάκελο προσόντων. Παράλληλα η κρατική χρηματοδότηση ακολουθούσε την πεπατημένη της μείωσης, με αποτέλεσμα να υπάρχει ήδη εξαφάνιση των ελάχιστων και βασικών υπηρεσιών που κάποτε απολάμβαναν οι φοιτητές, όπως οι εστίες, η σίτιση, και οι υποτροφίες.

Σε αυτό το ήδη άνισο για τους φοιτητές αλλά και αφιλόξενο για τη γνώση περιβάλλον ήρθε να προστεθεί η νομοθετική προσπάθεια της υπουργού Παιδείας Μαριαστέλα Τζέλμινι για μια νέα μεταρρύθμιση. Νομοσχέδιο που περιλαμβάνει αλλάγες οι οποίες εκτείνονται από την πρωτοβάθμια και φτάνει μέχρι την πανεπιστημιακή εκπαίδευση και την έρευνα. Με πρόσχημα την οικονομική κρίση, κεντρικό ζήτημα στο νομοσχέδιο είναι η δραματική μείωση των δαπανών για την εκπαίδευση. Ο προϋπολογισμός λιτότητας της κυβέρνησης προβλέπει για την πενταετία 2009-2013 περικοπή των κονδυλίων για την Παιδεία κατά 9 δισ. ευρώ και απώλεια 130.000 θέσεων εργασίας. Η αρχή γίνεται απο τα δημοτικά μέχρι τα λύκεια όπου το νομοσχέδιο εισάγει τον θεσμό του ενός καθηγητή ανά τάξη, που θα διδάσκει όλο το εύρος της διδακτικής ύλης και κατ΄επέκταση οδηγεί άμεσα σε απολύσεις διδασκόντων, σε ένα ήδη υποβαθμισμένο περιβάλλον δημόσιας εκπαίδευσης, με μέσο όρο 35 μαθητές ανά τάξη.

Στα πανεπιστήμια οι όροι του νέου νόμου μεταφράζονται σε περικοπές κάθε τύπου αλλά και κατάργηση της όποιας δημοκρατίας στη λήψη αποφάσεων και τη διοίκηση. Στην ήδη ελάχιστη φοιτητική μέριμνα, με την εισαγωγή του θεσμού των φοιτητικών δανείων μετατρέπονται πλεον οι φοιτητές σε υπερχρεωμένους πτυχιούχους. Παράλληλα και τα ποσά του κρατικού προϋπολογισμού που θα κατευθύνονται στην έρευνα μειώνονται δραματικά, μαζί με τις θέσεις που προβλέπονται για ερευνητές και με περαιτέρω ελαστικοποίηση της εργασιακής τους θέσης στα πανεπιστήμια. Παράλληλα το νομοσχέδιο αναμορφώνει την μορφή διοίκησης των πανεπιστημίων, κάνοντας αυταρχική στροφή αλλά και παραδίδοντάς την στην παντοδύναμη αγορά, προσφέροντας στους ιδιώτες παραπάνω από το 40 % των θέσεων στη διοίκηση, υποδουλώνοντας ουσιαστικά το πανεπιστήμιο στο ιδιωτικό συμφέρον . Δεν είναι τυχαίες οι αυξημένες αρμοδιότητες που αποκτά ο Πρύτανης, σε σχέση με την προηγούμενη επίσης “βαρονική” ισχύ της συγκλήτου.

Οι αλλαγές στην εκπαίδευση έχουν ως αποτέλεσμα και τον περιορισμό του δικαιώματος σπουδών για όλους και την εμπέδωση των ταξικών ανισοτήτων, με περαιτέρω χειροτέρευση των κριτηρίων για το που μπορούν να εισαχθούν οι μαθητές μετά το Λύκειο, στα Atenei (ανώτατα ιδρύματα αριστείας) ή στα ευκολο-εξοφλούμενα ιδρύματα β’ κατηγορίας. Όλα αυτά σε μια πραγματικότητα ήδη δυσμενή για τη νεολαία της Ιταλίας , που έχει υποστεί τις αλλαγές των εργασιακών σχέσεων με την απόλυτη επικράτηση της εργασιακής επισφάλειας και της αυξημένης ανεργίας.

Απέναντι σε αυτή την πραγματικότητα του πανεπιστημίου – επιχείρηση, οπως το περιγράφουν οι ίδιοι οι φοιτητές και οι ερευνητές, εδώ και μήνες η απάντηση δίνεται από ένα συνεχώς διογκούμενο πολύμορφο κίνημα που αγκαλιάζει τον κόσμο του πανεπιστημίου και εξαπλώνεται στην υπόλοιπη εκπαίδευση. Με το ξεκίνημα της σχολικής χρονιάς οι κινητοποιήσεις πυροδοτήθηκαν από τους μαθητές οι οποίοι στις 3 Οκτωβρίου πραγματοποίησαν την πρώτη πορεία σε πόλεις όλης της Ιταλίας, και επεκτάθηκαν στον κόσμο των πανεπιστημίων με τους φοιτητές αλλά και τους μεταπτυχιακού, διδάκτορες, ερευνητές και καθηγητές να έχουν δωρίσει έναν πραγματικά καυτό φθινόπωρο στην κυβέρνηση Μπερλουσκόνι.

Οι φοιτητές και οι ερευνητές αμφισβητούν στον πυρήνα του το νομοσχέδιο Τζέλμινι. Το “Όχι στη μεταρρύθμιση” συμπυκνώνει μια σειρά αιτημάτων και μια βεντάλια προβληματισμών που αναπτύσσεται στην εκπαιδευτική κοινότητα. Συνδέοντας την εκπαίδευση με τον ήδη επιβεβλημένο εργασιακό μεσαίωνα και αρνούμενοι την δικαιολογία της κρίσης διεκδικούν αύξηση των κρατικών δαπανών για την εκπαίδευση, κάνουν λόγο για βελτίωση των εργασιακών σχέσεων των ερευνητών, για εκδημοκρατισμό της διοίκησης των πανεπιστημίων και μεγαλύτερη συμμετοχή τους σε αυτή. Αρνούνται κάθε ρύθμιση που αποκλείει την πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση και στη γνώση των μη προνομιούχων μαθητών. Προτείνουν ξεκάθαρα μια εκπαίδευση ανοιχτή σε όλους, επανατοποθετώντας τη γνώση στον πυρήνα των δικαιωμάτων του καθένα, με πλήρη αποσύνδεσή της από την αρένα της αγοράς και με άμεση σύνδεση με τον πληττόμενο κόσμο της εργασίας που καλούν σε συμπόρευση.





Από το Κολλοσαίο … ως την Πίζα

Πρωτότυπες μορφές αγώνα



Η δυναμική του κινήματος της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ιταλία σάρωσε τις τελευταίες εβδομάδες την χώρα και πέρασε με θεαματικό τρόπο τα σύνορά της. Αμφισβητώντας την μετάλλαξη του πανεπιστημίου σε επιχείρηση και τοποθετόντας το δικαίωμα στη γνώση και τον πολιτισμό, αλλά και το δικαίωμα στο εργασιακό τους μέλλον στο επίκεντρο των διεκδικήσεών τους, οι φοιτητές σχεδόν καθημερινά έκαναν την εμφάνισή τους με κινητοποιήσεις σε όλες τις πόλεις της Ιταλίας. Ξεκινόντας από καταλήψεις πανεπιστημίων και συγκλήτων, δημιούργησαν κέντρα αγώνα και συνεχούς διαλόγου, εμβάθυνσης της πραγματικής δημοκρατίας μέσω των συνελεύσεων τους, πανεθνικού συντονισμού των συνελεύσεων με αιρετούς και ανακλητούς εκπροσώπους, και επεξεργασίας τόσο της πολιτικής και οικονομικής πραγματικότητας που διαμορφώνει το σημερινό πανεπιστήμιο, αλλά επίσης κέντρ αδιαμόρφωσης μιας άλλης πρότασης για το πανεπιστήμιο που θέλουν.

Ο εσωτερικός αυτός δημιουργικός πυρετός πήρε μορφή με κινητοποιήσεις που αμφισβήτησαν την εικόνα “καρτ-ποστάλ” της τουριστικής Ιταλίας. Οι πανιταλικές πορείες και οι αποκλεισμοί των ιστορικών κέντρων πόλεων όπως η Ρώμη, η Βενετία, η Σιένα, η Πίζα κ.α. ήταν η αρχή. Ακολούθησαν οι περίφημες πια καταλήψεις των ιταλικών μνημείων, με τους φοιτητές να μετατρέπονται στους “λέοντες” της εκπαίδευσης στην αρένα του Κολοσσαίου, να καταλαμβάνουν τον πύργο της Πίζας φωνάζοντας το “όχι στη μεταρρύθμιση” από την κορυφή του, να σηκώνουν πανό στην Βασιλική του Αγίου Μάρκου στην Βενετία τονίζοντας την αντίφαση της υποβάθμισης της εκπαίδευσης στη χώρα που έφερε την Αναγέννηση. “Ο πολιτισμός μας σας φέρνει φόβο” ήταν το σύνθημα που συμπύκνωσε την σύνδεση του πανεπιστημιού με την πανανθρώπινη γνώση και χειραφέτηση.


Οι ασπίδες γράφουν: Q - Luther Blisset, Το νησί του Αρτούρο - Μοράντε, O Γυμνός Ήλιος - Ασίμοφ, Μόμπυ Ντίκ - Μεβιλ, Satyricon - Petronius, Πολιτεία - Πλάτωνος
Ταυτόχρονα εντύπωση (που αποτυπώνεται και σε δημοσιεύματα στις Ιταλικές εφημερίδες) προκάλεσε το επονομαζόμενο “Μπλοκ του βιβλίου”. Κρατώντας ασπίδες όπου αναγράφονται τίτλοι βιβλίων, απο την Πολιτεία του Πλάτωνα και το Δεκαήμερο του Βοκάκιου, ως τον Δον Κιχώτη του Θερβάντες και το Q (Εκκλησιαστή) της συγγραφικής κολεκτίβας Luther Blisset, οι φοιτητές προσπαθησαν να σπάσουν τις αστυνομικές κόκκινες ζώνες και να φτάσουν στο κοινοβούλιο της Ρώμης, συμπυκνώνοντας σε μια κίνηση την ουσία του αγώνα τους. Την υπεράσπιση του ανθρώπινου πολιτισμού απέναντι στη βαρβαρότητα ενός συστήματος που τους υποτιμάει.

Οι κινητοποιήσεις βγήκαν από τα σύνορα της χώρας, φτάσαν μέχρι το CERN, όπου Ιταλοί ερευνητές, σε αλληλεγγύη με το εκπαιδευτικό κίνημα, κατέλαβαν την ταράτσα του ερευνητικού κέντρου. «Για την επιστημονική έρευνα», έγραψαν οι Ιταλοί ερευνητές του CERN, «η αυταπάρνηση δεν φθάνει. Απαιτούνται οι ενδεδειγμένες χρηματοδοτήσεις και τριτοβάθμιο σύστημα εκπαίδευσης δημόσιο και δωρεάν»



Κινητικότητα και στην Αριστερά




“Οι πραγματικοί φοιτητές μένουν στα σπίτια τους και μελετούν” ήταν η δήλωση του Σίλβιο Μπερλουσκόνι απέναντι στο κύμα αμφισβήτησης και κινητοποιήσεων από τους φοιτητές αλλά και την πανεπιστημιακή κοινότητα. Με απλουστευτικές και λαϊκιστικές δηλώσεις όμως δεν γίνεται να ανασταλεί η πολιτική ορμή αυτού που εμφανίστηκε στην Ιταλία.

Μπορεί ο πρωθυπουργός της χώρας να καταφεύγει στους αναμενόμενους αφορισμούς προς την αριστερά που υποτίθεται ότι “υποκινεί τις διαμαρτυρίες” όμως αυτό το χιλιοειπωμένο πια επιχείρημα δεν έχει ανταπόκριση. Το κίνημα των ιταλικών πανεπιστημίων, με θέσεις προοδευτικές στον πυρήνα του, φαίνεται να έχει ανοίξει διάλολο με κάθε πολιτικό χώρο που μπορεί να του προσφέρει εργαλεία κατανόησης της πολιτικής συγκυρίας και δημιουργίας μιας άλλης πρότασης. Σε αυτό περιλαμβάνεται η κατακερματισμένη συνεχώς και δοκιμαζόμενη ιταλική Αριστερά και κομμάτια της αυτονομίας. Ξεκινώντας από την ανάλυση για τον κόσμο της εργασιακή επισφάλειας, που σε αντιστοιχία με την νέα εργατική βάρδια, ανάγεται σε ένα νέο υποκείμενο που έχει βαθειές ριζες στα πανεπιστήμια, οι πολιτικές διεργασίες συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό.

Φοιτητικές και ερευνητικές συλλογικότητες, όπως το Εθνικό Πανεπιστημιακό Δίκτυο, οι Atenei in Rivolta (Σχολές αριστείας σε εξέγερση), η Ένωση των Πανεπιστημιακών, οι Επισφαλείς Ερευνητές και άλλες, κατάφεραν να συνδεθούν μεταξύ τους και να αποκτήσουν σχέση με τον κόσμο της εργασίας, μιας και ήδη στην πρώτη γενική απεργία της 17ης Οκτώβρη τα αιτήματα για την παιδεία είχαν ήδη υιοθετηθεί από τα συνδικάτα. Κι ενώ διεργασίες αναζωπυρώνονται στην ιταλική Αριστερά, με τη δημιουργία της νεοσύστατης ιταλικής Ομοσπονδίας της Αριστεράς (Fds) που προέκυψε από τη συνένωση της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης, του Κόμματος των Ιταλών Κομμουνιστών και των οργανώσεων Σοσιαλισμός 2000 και Εργασία και Αλληλεγγύη , οι φοιτητές απαντούν με επιστολή στον πρωθυπουργό της χώρας και στην ερώτησή του γιατί συμμετέχουν στο κίνημα, “Εμείς είμαστε η γενιά που ανήκει “στην τάξη της επισφάλειας”, το νέο επαναστατικό υποκείμενο … Είμαστε στον δρόμο για να ζήσουμε την συλλογική ευτυχία…”

Δίνοντας το επόμενο ραντεβού στους δρόμους…

0 Τοποθετησεις: