Συνέντευξη στον Μιχάλη Παπαμακάριο
Γνωρίσαμε το συγκρότημα των Rebel Diaz στις εκδηλώσεις των Αναιρέσεων, διαπιστώνοντας από πρώτο χέρι ότι πρόκειται για ένα πραγματικά αντικαπιταλιστικό χιπ χοπ σχήμα, οργανικά ενταγμένο στο διεθνές κίνημα. Η συνέντευξη που μας έδωσαν οι αδερφοί Venegas, o Rodrigo (Rodstarz) και ο Gonzalo (G1), κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στην Αθήνα δείχνει με χαρακτηριστικό τρόπο τι σημαίνει πολιτικά ενεργός καλλιτέχνης στις μέρες μας.
– Πώς ξεκίνησαν οι Rebel Diaz;
– G1: Καταγόμαστε από τη Χιλή, αλλά μεγαλώσαμε στο Σικάγο. Οι γονείς μας ήταν πολιτικοί εξόριστοι μετά την ανατροπή του Αλιέντε αρχικά στην Ευρώπη και μετά στις ΗΠΑ. Μεγαλώνοντας λοιπόν βιώνοντας δύο καταστάσεις, την πολιτικοποίηση που αποκτήσαμε από τους γονείς μας και τη χιπ χοπ κουλτούρα που μάθαμε στους δρόμους του Σικάγο. Έτσι για μας, οι Rebel Diaz ήταν η ιδέα ένωσης αυτών των δύο κόσμων. Από το 2004 μετακομίσαμε στο Μπρόνξ της Νέας Υόρκης, για να δουλέψουμε στη γενέτειρα του χιπ χοπ. Τότε στην ουσία γεννήθηκαν οι Rebel Diaz.
– Έχετε στείλει ένα μελοποιημένο γράμμα στον Ομπάμα. Ποια είναι η γνώμη σας για τη κυβέρνησή του;
– Rodstarz: Ακούγαμε κι εμείς όλη αυτή τη φιλολογία πριν την εκλογή του για «ελπίδα» και «αλλαγή» και ακόμα ψάχνουμε να βρούμε πού είναι όλα αυτά. Όλη αυτή η φιλολογία ήταν μια καλά στημένη παγίδα του πολιτικού μάρκετινγκ, ένα επικοινωνιακό και πολιτικό προϊόν που πουλήθηκε στον κόσμο. Η πραγματικότητα είναι ότι ακόμα συνεχίζεται ο πόλεμος στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, τώρα στέλνουμε στρατό και στη Λιβύη. Ο Ομπάμα για παράδειγμα, όχι δεν έκανε τίποτα για να λύσει τα προβλήματα των μεταναστών, αλλά στις μέρες του γίνονται περισσότερες απελάσεις και από την περίοδο του Μπους. Για μας είναι καθαρό ότι ο Ομπάμα εκπροσωπεί το φιλικό πρόσωπο του ιμπεριαλισμού και αυτό θα συνεχίζει να γίνεται. Αυτό που πιστεύουμε και ελπίζουμε είναι ότι ο κόσμος θα μπορέσει να βγάλει συμπεράσματα και διδάγματα από αυτήν την εμπειρία, κάτι που βέβαια δεν είναι και τόσο εύκολο με το αμερικανικό δικομματικό σύστημα, όπου ο λαός καλείται να επιλέξει μεταξύ δύο κακών. Για εμάς είναι καθαρό ότι ο καπιταλισμός και ο ιμπεριαλισμός θα συνεχίζει να υπάρχει όσο ο κόσμος δεν ενώνεται σε ένα ισχυρό κίνημα. Τέτοιο κίνημα σήμερα δεν υπάρχει στις ΗΠΑ, υπάρχουν αντιστάσεις σε διάφορες επιθέσεις του συστήματος, αλλά όχι ένα κίνημα συνολικής κοινωνικής αλλαγής.
– Πώς είδατε τις κινητοποιήσεις στο Ουισκόνσιν;
– Rodstarz: Το Ουισκόνσιν ήταν μια πολύ ελπιδοφόρα και σημαντική εξέλιξη. Μιλάμε για ένα πραγματικό κίνημα των εργαζομένων του δημόσιου τομέα και όχι απλά μια κινητοποίηση της Αριστεράς. Η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων ήταν λευκοί εργαζόμενοι «μικρομεσαίας» οικονομικής κατάστασης. Είναι εντυπωσιακό το ότι ακόμη και η αστυνομία δεν εμπόδισε την κατάληψη του Καπιτωλίου. Kάτι τέτοιο δεν έχει ξαναγίνει στις ΗΠΑ. Ήταν ένα κίνημα που είχε πολλά κοινά με αυτό που συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα, με τον αγώνα ενάντια στις περικοπές των μισθών και των κοινωνικών δαπανών. Η πολιτική που εφαρμόζεται στο Ουισκόνσιν αφορά όλη την Αμερική, αλλά και όλο τον κόσμο.
– G1: Στη Νέα Υόρκη για παράδειγμα αντιμετωπίζουμε παρόμοιες περικοπές στην παιδεία και την απόπειρα επιχειρηματικοποίησής της. Πρόκειται για μια κοινή παγκόσμια πολιτική υποστήριξης των τραπεζών και των κερδών τους, ιδιωτικοποίησης των πάντων και αντιμετώπισης των ανθρώπων ως εργαλείων παραγωγής κερδών. Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια είναι λιγότερο σημαντική από τα τραπεζικά κέρδη και αυτό είναι που ενώνει το Ουισκόνσιν με τη Πουέρτα δε σολ και το Σύνταγμα.
– Ποια είναι η κατάσταση σήμερα στη πατρίδα σας τη Χιλή;
– Αυτό που βιώνει σήμερα η χιλιάνικη κοινωνία είναι τα αποτελέσματα της δικτατορίας του Πινοσέτ και των νεοφιλελεύθερων πειραμάτων των «παιδιών του Σικάγο». Δύο είναι τα πιο σημαντικά κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα που έχουν ανακύψει στη Χιλή. Το ένα αφορά το ζήτημα της φυλής των Μαπούτσε, η γη των οποίων έχει παρθεί από εταιρείες εκμετάλλευσης με την υποστήριξη της κυβέρνησης. Οι Μαπούτσε αγωνίζονται ώστε να ανακαταλάβουν τη γη τους, με αποτέλεσμα ο αγώνας τους να έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατικός και σύμφωνα με τον χιλιάνικο αντιτρομοκρατικό νόμο, ο οποίος είναι εφάμιλλος του αντιτρομοκρατικού νόμου των ΗΠΑ, πολλοί έχουν συλληφθεί και φυλακιστεί ως τρομοκράτες. Αυτές τις μέρες πολλοί Μαπούτσε κρατούμενοι έχουν ξεκινήσει απεργία πείνας. Το δεύτερο ζήτημα αφορά τον αγώνα ενάντια στην ιδιωτικοποίηση των αποθεμάτων νερού του νοτίου τμήματος της χώρας, αγώνα ο οποίος έρχεται από πολύ μακριά γιατί στη χώρα μας η αντιπαράθεση με τις ιδιωτικές εταιρείες εκμετάλλευσης του νερού κρατά από τη δεκαετία του ’90.
– Γιατί έχετε ονομάσει το νέο σας άλμπουμ Radical Dilemma (ριζοσπαστικό δίλλημα);
– Rodstarz: Bρισκόμασταν σε περιοδεία στη Βενεζουέλα και διαβάσαμε ένα βιβλίο με τίτλο Αλληλέγγυος αδερφός, του Τζωρτζ Τζάκσον, στον πρόλογο του οποίου σημειώνεται η ιδέα του να δρας ως ριζοσπάστης και επαναστάτης μέσα σε συστημικές συνθήκες και τα προβλήματα που δημιουργούνται από μια τέτοια κατάσταση. Για εμάς που δουλεύουμε στο νότιο Μπρονξ και το χιπ χοπ νιώσαμε πολύ οικεία την προβληματική του Τζάκσον, γιατί ζούμε με αυτό το δίλημμα συνεχώς, το να αναγκάζεσαι δηλαδή να λειτουργείς μέσα στο σύστημα παλεύοντας ταυτόχρονα για την ανατροπή του.
– Διαβάζοντας κανείς την ταυτότητα που έχετε στο site σας βλέπει ότι αυτοαποκαλείστε κολεκτίβα τέχνης και ακτιβισμού...
– Rodstarz: Για εμάς το χιπ χοπ δεν είναι μόνο μια μορφή τέχνης, αλλά μια κουλτούρα της αντίστασης, φωνή όσων δεν έχουν φωνή και προσπαθούμε να συνεχίσουμε την κληρονομιά που μας δόθηκε, να μην μένουμε δηλαδή μόνο στο μήνυμα που μεταφέρει η μουσική μας αλλά να δρούμε με βάση αυτό το μήνυμα. Για αυτούς τους λόγους πήραμε την πρωτοβουλία και ιδρύσαμε ένα αυτόνομο κοινοτικό κέντρο στο Μπρονξ, το Rebel Diaz Art Collective, στο χώρο ενός εγκαταλελειμμένου εργοστάσιου, το οποίο αρχικά καταλάβαμε. Τώρα συσπειρώνουμε νέα παιδιά από 14 χρονών και πάνω, τα οποία μυούνται τόσο στη κουλτούρα του χιπ χοπ όσο και σε πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα. Η βασική ιδέα είναι να χρησιμοποιήσουμε το χιπ χοπ σαν μέσο ενασχόλησης των νέων με τα προβλήματα της κοινότητας. Αισθάνομαι πολλές φορές ότι πολιτικές και κοινωνικές οργανώσεις έρχονται για να «σώσουν» τους φτωχούς στις κοινότητες μας. Εγώ πιστεύω ότι έχουμε ήδη δύναμη σαν νεολαία και σαν κοινότητα, γνωρίζουμε από πρώτο χέρι την καταπίεση, την αστυνομική βαρβαρότητα, τα στεγαστικά προβλήματα γιατί τα ζούμε καθημερινά. Για μας είναι σημαντικό να χρησιμοποιούμε το χιπ χοπ σαν ένα μέσο εκπαίδευσης και ταυτόχρονα να δημιουργούμε χιπ χοπ με πολιτικά μηνύματα.
ΕΙΔΟΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ Η ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΚΑΙ Η ΜΟΥΣΙΚΗ
Η βιομηχανία του ραπ, εταιρική εκμετάλλευση της χιπ χοπ κουλτούρας
– Ποιες είναι οι μουσικές σας επιρροές;
– G1: Οι αρχικές μας επιρροές προέρχονται από τη μουσική ιστορία της Χιλής την εποχής της λαϊκής ανάτασης, από το κίνημα του Νουέβα Κανσιόν, τον Βίκτορ Χάρα, τη Μέρσεντες Σόσα, τον Πάμπλο Μιλανέζ, όλους αυτούς τους σημαντικούς ανθρώπους. Αυτή η κουλτούρα μας σφράγισε, μεγαλώσαμε με αυτή τη μουσική και με την ιδέα να χρησιμοποιείς τη κουλτούρα και τη μουσική σαν ένα μέσο αντίστασης. Έτσι κι αλλιώς, η μέθοδος του χιπ χοπ βασίζεται στο σάμπλινγκ, στο να «δανείζεσαι» δηλαδή μουσικά στοιχεία από το παρελθόν και να τους δίνεις νέα ζωή με τα πικάπ, τα drum machine και τους samplers. Επίσης ζώντας στις ΗΠΑ, δεν αυτοκαθοριζόμαστε μόνο ως Χιλιανοί αλλά ευρύτερα ως Λατινοαμερικανοί και έτσι έχουμε επηρεαστεί τόσο από τη μουσική της Καραϊβικής και του Μεξικού, αλλά και από κάθε μουσική που ακουγόταν στους δρόμους και τις γειτονιές του Σικάγο. Όλα αυτά τα στοιχεία καθρεπτίζονται στη μουσική μας.
– Δουλεύετε ανεξάρτητα από τη μουσική βιομηχανία. Ποιοι είναι οι λόγοι γι’ αυτό;
– G1: Εμείς διαχωρίζουμε πλήρως τη κουλτούρα του χιπ χοπ από τη μουσική βιομηχανία. Το χιπ χοπ γεννήθηκε σε συνθήκες φτώχειας, ανεργίας και καταπίεσης. Η βιομηχανία του ραπ είναι η εταιρική εκμετάλλευση της χιπ χοπ κουλτούρας. Η ραπ βιομηχανία που εκπορεύεται από τις ΗΠΑ, προωθεί τις αξίες του καταναλωτισμού, του μισογυνισμού, του ατομισμού, αξίες που λειτουργούν καταστροφικά στη νεολαία και στις κοινότητες μας. Πρόκειται για αξίες που εισάγει στους νέους η μουσική βιομηχανία του ραπ, πίσω από την οποία βρίσκονται τεράστια συγκροτήματα των μίντια και εταιρείες και γι’ αυτό δεν είναι σωστό να κατηγορούμε απλά το ραπ, αλλά να βλέπουμε όλη τη δομή που κρύβεται πίσω από τη εμπορική του εκμετάλλευση. Εμείς αντίθετα δημιουργούμε τη μουσική μας σε οικιακά στούντιο και τη διακινούμε με την υποστήριξη του κόσμου μας. Έτσι μπορούμε να τραγουδάμε ό,τι θέλουμε και να μην έχουμε το άγχος να φτιάξουμε «επιτυχίες». Γι’ αυτούς τους λόγους υποστηρίζουμε πια και το λόου μπαπ κίνημα στην Ελλάδα, γιατί απ’ όσο γνωρίσαμε τους ανθρώπους του, είδαμε ότι λειτουργούμε με ένα παρόμοιο τρόπο.
– Πώς είδατε το κοινό στην Ελλάδα;
– Rodstarz: Το κοινό είναι καταπληκτικό. Παρόλο που μιλάμε διαφορετικές γλώσσες και ήρθαμε από τόσο μακριά, μας εντυπωσίασε το ότι ο κόσμος μας αγκάλιασε με αυτό τον τρόπο.
