Της Μαριάννας Τζιαντζή
Τη θέση του παλιού προλετάριου, του βιομηχανικού εργάτη που δεν είχε να χάσει παρά μόνο τις αλυσίδες του αλλά είχε να κερδίσει έναν ολόκληρο κόσμο, έχει πια πάρει ο προλετάριος της νέας εποχής που δεν έχει να χάσει παρά μόνο τα χρέη. Νεοπρολετάριοι χωρίς εργοστάσια, χωρίς χώρο δουλειάς και αναφοράς, χωρίς προοπτική να βρουν εργασία σε εργοστάσιο ή σε οικοδομή, «χωρίς ταξική πείρα και παράδοση συνδικαλιστικής πειθαρχίας και αλληλεγγύης», όπως έγραφαν κάποτε τα εγχειρίδια. Άνθρωποι που τους ξερνά η συρρικνούμενη μεσαία τάξη στην οποία κάποτε ανήκαν ή είχαν την ελπίδα ότι θα ενταχθούν σ’ αυτήν.
Φτάσαμε να θεωρούμε προνομιούχα τη γενιά των 700 ή των 600 ευρώ, αφού πληθαίνουν εκείνοι που με χίλια βάσανα μπορούν να εξασφαλίσουν, έστω, 200 ή 300 ευρώ το μήνα. Στη δεκαετία του ’80, σε μια προκήρυξη ενός σωματείου ναυτεργατών υπήρχε η φράση «η πακιστανοποίηση των ελληνικών πληρωμάτων», η οποία από κάποιους θεωρήθηκε ακραία, υπερβολική. Ε, όχι και πακιστανοποίηση! Τι είναι αυτά; Σήμερα μπορούμε άνετα να μιλήσουμε για βουλγαροποίηση των μισθών ή για κινεζοποίηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων και κανείς δεν θα ανασήκωνε παραξενεμένος το φρύδι του.
Εδώ και είκοσι χρόνια τα υπερεθνικά γραφεία ευρέσως εργασίας, δηλαδή οι σύγχρονοι δουλέμποροι, έφερναν στην Ελλάδα αλλοδαπούς για να εργαστούν στις πιο βαριές και κακοπληρωμένες δουλειές τις οποίες δεν ήθελαν οι λεπτεπίλεπτοι ντόπιοι. (Ας μη ξεχνάμε με πόσο αλβανικό και βαλκανικό αίμα έχουν ποτιστεί τα μεγάλα έργα, ολυμπιακά και μη). Σήμερα όμως πολλοί Έλληνες εκλιπαρούν για μια θέση εργασίας όχι μόνο στις λαμπρές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αλλά ακόμα και στο Ντουμπάι.
Οι νεοπρολετάριοι δεν φορούν τραγιάσκα ούτε τα χέρια τους είναι γεμάτα ρόζους. Όλοι έχουν κινητό, έχρωμη τηλεόραση, πολλοί έχουν και αυτοκίνητο, έστω και μονίμως αραγμένο λόγω της υψηλής τιμής της βενζίνης. Συχνά το αποκούμπι τους δεν είναι η υπόγεια ταβέρνα, αλλά τα ψυχοφάρμακα ή και οι ουσίες, ενώ, σε ακραίες περιπτώσεις, η βία και η εγκληματικότητα γίνεται όρος της επιβίωσής τους. Το κόμμα της εργατικής τάξης υπάρχει, όμως δεν υπάρχει κόμμα ικανό να εμπνεύσει αισιοδοξία και αυτοπεποίθηση στην υπαρκτή μη εργατική τάξη.
