Από ανεδαφικές μέχρι αστείες είναι οι υποθέσεις επί των οποίων στηρίζεται η πρόβλεψη μείωσης του δημόσιου χρέους στο 120,5% του ΑΕΠ το 2020.Ο κυριότερος λόγος για τον οποίο η συμφωνία ανταλλαγής στρέφεται ενάντια στα κοινωνικά συμφέροντα σχετίζεται με το νέο Μνημόνιο που τη συνοδεύει, τους όρους δηλαδή που απαίτησαν οι πιστωτές.
του Λεωνίδα Βατικιώτη
Σημαντικά αρνητική εξέλιξη, προς όφελος των δανειστών και σε βάρος του συμφέροντος της κοινωνικής πλειοψηφίας αλλά και του ευρύτερου, μακροχρόνιου δημόσιου συμφέροντος είναι η συμφωνία για την αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους που υπογράφτηκε στις 21 Φεβρουαρίου στο συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης. Πρόκειται για ένα συνολικό πλαίσιο που θα έχει ασύλληπτο κοινωνικό κόστος, την ίδια ώρα που οι επιπτώσεις του στη μείωση του δημόσιου χρέους θα είναι από μηδαμινές μέχρι ελάχιστες και σε καμιά περίπτωση δεν πρόκειται να οδηγήσουν το χρέος στο 120,5% του ΑΕΠ το 2020. Το χρέος θα συνεχίσει να κινείται σε ανεξέλεγκτη πορεία και το μόνο που καταφέρνει η συμφωνία ανταλλαγής είναι να μεταθέσει χρονικά την χρεοκοπία για μετά από λίγους μήνες ή έναν χρόνο, στην καλύτερη περίπτωση.
Ο κυριότερος λόγος για τον οποίο η συμφωνία ανταλλαγής στρέφεται ενάντια στα κοινωνικά συμφέροντα σχετίζεται με το νέο Μνημόνιο που τη συνοδεύει, τους όρους δηλαδή που απαίτησαν οι πιστωτές. Οι περικοπές κοινωνικών δαπανών, οι μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις και οι απολύσεις στο δημόσιο τομέα, μεταξύ πολλών άλλων, θα οδηγήσουν την κοινωνία στην εξαθλίωση. Επ’ αυτών αναλυτικότερα στη σελίδα 5. Τα συμφέροντα των δανειστών θα αποκτήσουν με οργανικό τρόπο σταθερό προβάδισμα έναντι των κοινωνικών αναγκών μέσω του ειδικού κλειστού λογαριασμού που θα δημιουργηθεί, όπως με σαφήνεια αποφασίστηκε στο συμβούλιο των υπουργών. Πρώτα θα μπαίνουν σε αυτό το λογαριασμό τα έξοδα εξυπηρέτησης του χρέους και μετά θα πληρώνονται μισθοί, συντάξεις και έξοδα των νοσοκομείων. Εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι κατ’ αυτό τον τρόπο οι δημόσιοι υπάλληλοι θα απολύονται κατά χιλιάδες κάθε φορά που δεν βγαίνει ο λογαριασμός για την Ντόιτσε Μπανκ! Προκειμένου μάλιστα να εφαρμοστεί απαρέγκλιτα αυτός ο κανόνας, θα εγκατασταθούν στην Ελλάδα στελέχη της τρόικας (50 σύμφωνα με δημοσιεύματα), επιφορτισμένα με τον εξονυχιστικό έλεγχο των δημόσιων δαπανών. Εν ολίγοις, καθεστώς μπανανίας και πλήρους παράδοσης στους γκαουλάιτερ των Βρυξελλών δέχθηκε να επιβληθεί στην Ελλάδα η κυβέρνηση του Λουκά Παπαδήμου.
Η αναμενόμενη μείωση του δημόσιου χρέους, ακόμη κι αν συμβεί, κάτι που αποκλείεται, θα σημάνει οπισθοδρόμηση λόγω επίσης της κατανομής των βαρών που επιλέχθηκε και του συγκεκριμένου προφίλ χρέους που θα προκύψει στη συνέχεια. Ειδικότερα, στην γκιλοτίνα θα βρεθούν ομόλογα που κατέχουν οι εξής: Πρώτο, ιδιωτικές τράπεζες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα του εξωτερικού, που πολύ σωστά θα επωμιστούν απώλειες οι οποίες μάλιστα είναι μικρότερες από τα κέρδη που έχουν βγάλει τόσα χρόνια απομυζώντας τους κρατικούς προϋπολογισμούς με τα τοκογλυφικά επιτόκια. Δεύτερο, τράπεζες του εσωτερικού οι οποίες θα αποζημιωθούν με το παραπάνω, καθώς θα χρηματοδοτηθούν τουλάχιστον με 50 δισ. ευρώ από τα 130 δισ. του νέου δανείου. Το 38% επομένως του νέου δανείου θα πάει στους χρεοκοπημένους τραπεζίτες (και μιλούμε μόνο για τους Έλληνες), έτσι ώστε να μείνουν λίγο καιρό ακόμη ζωντανοί, μέχρι να τους αγοράσουν οι Γερμανοί, στην επόμενη υποτροπή. Κι αυτό, τη στιγμή που η μηδενικού κόστους εθνικοποίηση των τραπεζών θα απέφερε πολύ μεγαλύτερη, σχεδόν διπλάσια, μείωση του χρέους, καθώς τα κρατικά ομόλογα ύψους 55 περίπου δισ. που κατέχουν θα πέρναγαν στα χέρια του εκδότη, σβήνοντας μονομιάς ισόποσο μέρος του δημόσιου χρέους. Τρίτο, μέρος των απωλειών θα προκύψει από τη μείωση του επιτοκίου επί των διμερών διακρατικών δανείων του πρώτου «πακέτου σωτηρίας», τον Μάιο του 2010, ύψους 110 δισ. ευρώ. Η ωφέλεια ωστόσο δεν θα προκύψει από ζημιές που θα καταγράψουν οι χώρες αυτές! Η διαφορά από τη μείωση του επιτοκίου στο 1,5% και το όφελος ύψους 2,8 δισ. ευρώ που θα προκύψει για το ελληνικό χρέος θα καλυφθεί από ισόποσες απώλειες επί μελλοντικών κερδών από τα ελληνικά ομόλογα που θα καταγράψει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα! Επ’ ουδενί με άλλα λόγια οι εταίροι δεν δέχτηκαν να χάσουν αναμενόμενα έσοδα και να θυσιάσουν τα απεχθή, τοκογλυφικά τους κέρδη. Η τέταρτη πλευρά που θα υποστεί ζημία είναι τα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων (συνολικής αξίας περί τα 22 δισ. ευρώ), επιμελητηρίων και άλλων νομικών προσώπων που έχει στη διάθεσή της η Τράπεζα της Ελλάδας και τα οποία μετέτρεπε σε κρατικά ομόλογα, συχνά εν αγνοία των κατόχων τους, όπως τώρα καταγγέλλουν, δηλώνοντας ότι θα καταφύγουν σε μηνύσεις και αγωγές κατά του κεντρικού πιστωτικού ιδρύματος! Τέλος, «κούρεμα» θα υποστούν και τα ομόλογα που είχαν αγοράσει φυσικά πρόσωπα, ανεξαρτήτως μάλιστα αξίας, μικροί και μεγάλοι αποταμιευτές δηλαδή, κρατώντας οι πρώτοι απ’ αυτούς μια δέσμευση του υπουργού Οικονομικών ότι στο μέλλον θα αποζημιωθούν. Ποιoς τους παίρνει όμως πια στα σοβαρά; Συνολικά, πρόκειται για μια εντελώς μεροληπτική κατανομή βαρών στο βαθμό που τα δάνεια της τρόικας δεν θίγονται, παρότι πρόκειται για εντελώς παράνομο δανεισμό που δεν φέρει την έγκριση της Βουλής, όπως θα έπρεπε. Αντίθετα, την απομείωση πληρώνουν τα ασφαλιστικά ταμεία που στο εξής θα ανακοινώνουν τη μια μετά την άλλη μείωση στις συντάξεις, επικαλούμενα την αναδιάρθρωση του 2012.
Τεράστια σημασία επίσης έχει το γεγονός πως ο νέος διακρατικός πια στο μεγαλύτερο μέρος του και όχι ιδιωτικός δανεισμός, με τη βοήθεια επίσης του αγγλικού δικαίου θα είναι πολύ πιο δύσκολο να τύχει αναδιάρθρωσης σε περίπτωση που το ελληνικό Δημόσιο αποφασίσει κάτι τέτοιο ή του επιβληθεί χωρίς τη θέλησή του. Η δυνατότητα διαπραγμάτευσης, ακόμη κι αυτές οι ελαστικότητες που συνόδευαν το μέχρι σήμερα δανεισμό, περιορίζονται ασφυκτικά, από τη στιγμή που το ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να πάει στο Λονδίνο να υποστηρίξει το δίκιο του. Οι πιστωτές υπ’ αυτό το πρίσμα δέχθηκαν να χάσουν μέρος των μελλοντικών δυνάμει κερδών τους προκειμένου να θωρακίσουν τα εναπομείναντα, αλυσοδένοντας έτσι το ελληνικό Δημόσιο. Το τραγικό μάλιστα δεν είναι ότι πρόκειται για ένα θεωρητικό, απόμακρο ενδεχόμενο, αλλά για βεβαιότητα, καθώς η βόμβα του ελληνικού δημόσιου χρέους δεν απασφαλίστηκε, απλώς άλλαξε χέρια κι επιμηκύνθηκε λίγα εκατοστά το φιτίλι της.
Με βάση τους σχεδιασμούς τους, το αντίτιμο για τις παραπάνω θυσίες θα είναι η μείωση του δημόσιου χρέους στο 120,5% του ΑΕΠ το 2020. Κατ’ αρχάς πρέπει να διευκρινίσουμε ότι στους τροϊκανούς και σε όλη αυτή τη συμμορία των τεχνοκρατών που τους ακολουθεί, έπρεπε κανονικά διά νόμου να απαγορευτεί η διατύπωση προβλέψεων, γιατί ό,τι μα ό,τι έχουν διατυπώσει ως τώρα ως πρόβλεψη έχει διαψευστεί παταγωδώς! Τελευταίο κρούσμα οι προβλέψεις τους για μείωση του ΑΕΠ το τρέχον έτος, με την ύφεση να φθάνει το –4,4% του ΑΕΠ, σύμφωνα με τις νεότερες εκτιμήσεις, όταν μέχρι και τον περασμένο Δεκέμβριο την υπολόγιζαν στο –2,8%. Η αποτυχία τους ωστόσο δεν είναι τεχνικής φύσης. Είναι καθαρά πολιτική. Η πρόβλεψη που κάνουν για την πορεία του δημόσιου χρέους, μετά το κούρεμα της τάξης του 53,5% θα μείνει στα χαρτιά, επειδή αυτή προκύπτει δευτερογενώς. Δηλαδή αφού υπολογιστεί όχι μόνο το κούρεμα των ομολόγων, αλλά και μια πλημμυρίδα ρευστού που οσονούπω θα γεμίσει τα δημόσια ταμεία. Από πού; Μα φυσικά από τα μέτρα λιτότητας! Τι κι αν το μοναδικό που έχει καταφέρει μέχρι το 2011 η λιτότητα είναι σωρευτικές απώλειες του ΑΕΠ στο επίπεδο του 15,8%, μετατρέποντας την ελληνική κρίση σε μια από τις δραματικές οικονομικές κρίσεις του 20ού και του 21ου αιώνα, όπως πολύ εύστοχα παρατηρεί ο Μαρκ Ουάισμπροτ με τον Χουάν Αντόνιο Μοντεσίνο σε ένα εξαιρετικής σπουδαιότητας άρθρο για την Ελλάδα που κυκλοφόρησε την Παρασκευή και στο οποίο προκρίνεται ως μοναδική λύση η μονομερής παύση πληρωμών και η έξοδος από το ευρώ; Κλείνοντας τα μάτια στη μέχρι τώρα πραγματικότητα, η κυβέρνηση του δοτού πρωθυπουργού Παπαδήμου και η τρόικα δηλώνουν βέβαιοι ότι το 2012 το πρωτογενές έλλειμμα (δημόσιες δαπάνες μείον δημόσια έσοδα, χωρίς να υπολογίζονται οι δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους) θα φτάσει το 1% του ΑΕΠ, το 2013 θα γίνει πλεόνασμα της τάξης του 1,8% του ΑΕΠ, από το 2014 έως το 2017 το πρωτογενές πλεόνασμα θα ανέρχεται στο 4,5% του ΑΕΠ και από το 2018 έως το 2020 το πρωτογενές πλεόνασμα θα ανέρχεται τουλάχιστον στο 4,2-4,3% του ΑΕΠ. Η δε οικονομία από το 2014 έως το 2020 θα αυξάνεται με μέσο ετήσιο ρυθμό 2,6%. Μερικές χρονιές δηλαδή το προϊόν θα αυξάνεται ακόμη και περισσότερο! Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτές οι προβλέψεις είναι για τα σκουπίδια. Θα ανατραπούν εκ βάθρων εντός ολίγων μηνών και γι’ αυτό το λόγο ήδη άρχισαν τα όργανα για την εφαρμογή νέων αντιλαϊκών μέτρων τον Μάρτιο κιόλας, με πρόφαση τις αστοχίες του προϋπολογισμού του 2011 και του τρέχοντος έτους, κι ας μην έχουν συμπληρωθεί ακόμη ούτε δύο μήνες από την υλοποίησή του!!! Στη θέση αυτών των υπολογισμών, που προσβάλλουν τη νοημοσύνη μας, ας κρατήσουμε τη μυστική έκθεση της τρόικας που δόθηκε στη δημοσιότητα από τους βρετανικούς Φαϊνάνσιαλ Τάιμς και στην οποία αναφέρεται ότι με βάση τα δικά τους σενάρια, το 2020 το χρέος θα βρίσκεται στο 160% του ΑΕΠ (στο σημείο δηλαδή που βρίσκεται και σήμερα) και πως μέχρι τότε θα χρειασθεί ένα επιπλέον, τρίτο μνημόνιο αξίας 110 δισ. ευρώ για να μειωθεί το χρέος στο 117% το 2030!!!
Ας μην κοροϊδευόμαστε. Σε συνεννόηση με τους πιστωτές δεν υπάρχει καμία λύση όχι μόνο φιλολαϊκή, αλλά ούτε καν διαχείρισης του προβλήματος του δημόσιου χρέους. Μόνη λύση είναι η ανατροπή της επίθεσης του κεφαλαίου, η μονομερής παύση πληρωμή του χρέους και η έξοδος από το ευρώ και την ΕΕ. Με κάθε άλλη λύση επιστρέφουμε από εκεί που ξεκινήσαμε με πολύ χειρότερους όρους.
