Εφημερίδα της ανεξάρτητης Αριστεράς

Πάει και ο Σόκρατες!


Γιουχάισμα άγριο, πολύ άγριο συνόδευσε την Τετάρτη το βράδυ την εσπευσμένη αποχώρηση του πορτογάλου πρωθυπουργού Ζοζέ Σόκρατες από το κοινοβούλιο της χώρας του. Γνωρίζοντας εκ των προτέρων ότι η πορτογαλική Bουλή θα απέρριπτε πανηγυρικά το νέο πακέτο μέτρων λιτότητας –το...τέταρτο(!) που έφερνε μέσα σε ένα χρόνο– ο Σόκρατες προτίμησε να μην παρακολουθήσει τις ομιλίες των εκπροσώπων των τεσσάρων κομμάτων της αντιπολίτευσης. Αυτή τη φορά η σκληρή Δεξιά που φέρει το... ψευδώνυμο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα είχε αποφασίσει να μη στηρίξει το τέταρτο πακέτο λιτότητας, όπως είχε κάνει με τα τρία προηγούμενα.



ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΕΛΑΣΤΙΚ


Η ψηφοφορία στη Bουλή ήταν καταλυτική. Ούτε ένας –κυριολεκτικά ούτε ένας– βουλευτής κόμματος της αντιπολίτευσης, αριστερός ή δεξιός, δεν υπερψήφισε το νέο πακέτο μέτρων λιτότητας του Σόκρατες. Επίσης ούτε ένας από τους 97 κυβερνητικούς βουλευτές (σε σύνολο 230 που έχει η πορτογαλική Bουλή) δεν διαφοροποιήθηκε από τα μέτρα αυτά, τα οποία βεβαίως δεν έχουν καμιά απολύτως σχέση με την υποτιθέμενη σοσιαλιστική ιδεολογία τους. Ο Σόκρατες σαρώθηκε κοινοβουλευτικά. Δύο ώρες αργότερα πήγε στο δεξιό πρόεδρο της Δημοκρατίας Ανίβαλ Καβάκου Σίλβα και υπέβαλε την παραίτηση της κυβέρνησής του, όπως είχε αναγγείλει πριν από την κρίσιμη ψηφοφορία. Αμέσως μετά την παραίτησή του άρχισε να παριστάνει τον οσιομάρτυρα. «Ας είμαστε καθαροί, ένας “συνασπισμός άρνησης” πολιτικών δυνάμεων επέβαλε την παραίτηση της κυβέρνησης γιατί της απέσυρε τις ελάχιστες προϋποθέσεις που απαιτούνται για να κυβερνήσει» δήλωσε ο Σόκρατες και ως νέος ...λουδοβίκος ταύτισε τον εαυτό του με τη χώρα: «Αυτό που συνέβη στο κοινοβούλιο δεν έχει να κάνει με εμένα ούτε με την κυβέρνηση. Σήμερα έχασε η χώρα. Στις οικονομικές δυσκολίες προστίθενται και οι πολιτικές δυσκολίες. Αυτή η πολιτική κρίση θα έχει πολύ βαριές συνέπειες για την εμπιστοσύνη που έχει ανάγκη η Πορτογαλία από τους θεσμούς (σ.σ. της ΕΕ) και τις χρηματοπιστωτικές αγορές» διακήρυξε μελοδραματικά, σπεύδοντας όμως να εξαγγείλει αμέσως ότι θα είναι και πάλι υποψήφιος των σοσιαλιστών μην τυχόν και του φάει κανείς τη θέση του αρχηγού!

Ο αρχηγός της Δεξιάς, ο οποίος δικαίως προαλείφεται για πρωθυπουργός στις πρόωρες εκλογές που θα γίνουν βάσει του πορτογαλικού Συντάγματος στα τέλη Μαΐου, δεν κρατιέται: «Είμαι πεπεισμένος ότι ο δρόμος που θα ακολουθήσουμε, ο φυσιολογικός δρόμος της δημοκρατίας, θα δώσει ξανά το λόγο στους Πορτογάλους για να εκλέξουν μια νέα, ισχυρότερη κυβέρνηση με περισσότερη εμπιστοσύνη για να καταπολεμήσει την κρίση» διακήρυξε πανηγυρικά ο Πέδρο Πάσους Κοέλιο, καθιστώντας σαφέστατο ότι δεν είναι διατεθειμένος να συμπράξει με τους σοσιαλιστές κατά κανένα τρόπο πριν γίνουν οι πρόωρες εκλογές που είναι βέβαιο ότι θα αναδείξουν πρώτο και με διαφορά το κόμμα του. Μετά τις εκλογές όμως τα πάντα θα είναι ανοιχτά γιατί αποκλείεται η Δεξιά να κερδίσει αυτοδυναμία. Δεν είναι καν σίγουρο ότι θα μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση σε συνασπισμό με τη φασίζουσα πορτογαλική Ακροδεξιά, οπότε δεν αποκλείεται καθόλου να επιδιώξει να συγκυβερνήσει με τους σοσιαλιστές, αλλά με πρωθυπουργό πλέον τον δεξιό Κοέλιο και όχι το σοσιαλιστή Σόκρατες. Είναι πολύ νωρίς όμως για τη συζήτηση τέτοιων σεναρίων.

Στη σημερινή πορτογαλική Βουλή των 230 βουλευτών, όπου η αυτοδυναμία απαιτεί τουλάχιστον 116, οι σοσιαλιστές έχουν 97 έδρες, οι δεξιοί 81, οι ακροδεξιοί 21, το Αριστερό μπλοκ 16 και οι κομμουνιστές 15 έδρες. Ο συσχετισμός των εδρών είναι βέβαιο πως θα υποστεί ριζικές ανακατατάξεις στις εκλογές που θα γίνουν στο τέλος της άνοιξης. Καθόλου βέβαιο όμως δεν είναι ότι θα αλλάξει η μοίρα των Πορτογάλων, αν δεν ενιχυθεί εντυπωσιακά η Αριστερά, κάτι που σήμερα δεν διαφαίνεται. Η πορτογαλική Δεξιά είναι φουλ υπέρ των μέτρων λιτότητας και θα αξιοποιήσει στο έπακρο όλα τα αντιλαϊκά μέτρα που έχει πάρει ο Σόκρατες. Με τους σοσιαλιστές όμως στην αντιπολίτευση θα έχει πολύ δυσκολότερο έργο, αν δεν κατακτήσει ιδίως κοινοβουλευτική αυτοδυναμία. Αυτό το γνωρίζουν τόσο η αστική τάξη της Πορτογαλίας όσο και οι ηγεμονικές δυνάμεις της ΕΕ με επικεφαλής τη Γερμανία. Καθώς ο θλιβερός Σόκρατες θα παραμείνει υπηρεσιακός πρωθυπουργός μέχρι τις εκλογές, άρχισε ήδη η συζήτηση μήπως ο Σόκρατες οδηγήσει πραξικοπηματικά την Πορτογαλία υπό καθεστώς Μνημονίου με την ΕΕ και το ΔΝΤ...πριν(!) από τις εκλογές του Ιουνίου. Άρχισαν μάλιστα να ασκούνται και οι σχετικές, διερευνητικές σε αυτή τη φάση, πιέσεις. Κάτι τέτοιο όμως πρέπει να θεωρηθεί μάλλον απίθανο, καθώς συνιστά πολιτική αυτοκτονία και για τον Σόκρατες προσωπικά και για τους πορτογάλου σοσιαλιστές.

Τα μέτρα λιτότητας πάντως που πήρε ο Σόκρατες και οδήγησαν στην ανατροπή της κυβέρνησής του, καταρρίπτουν το μύθο ότι αυτά που υφίστανται οι Έλληνες οφείλονται στο υψηλό δημόσιο χρέος και στο υψηλό έλλειμμα του προϋπολογισμού. Το πορτογαλικό δημόσιο χρέος εκτιμάται ότι θα είναι φέτος 80% του ΑΕΠ, την ώρα που προβλέπεται πως το μέσο χρέος των χωρών της ευρωζώνης φέτος θα είναι ...87%! Όσο για το έλλειμμα, εκτιμάται ότι θα πέσει από το 7% στο 4,6% φέτος. Πού είναι το «υπερβολικό έλλειμμα» που δήθεν καθιστά «αναγκαία» τα αντιλαϊκά μέτρα;
Με πολιτική επιλογή της ΕΕ έχουμε να κάνουμε, με τίποτε λιγότερο.