Εφημερίδα της ανεξάρτητης Αριστεράς

Κύπρος: Κόκκινο χαλί στρώνουν στην τρόικα κυβέρνηση, εργοδότες και συνδικάτα!


Στον ειδυλλιακό χώρο του αρχαίου θεάτρου του Κουρίου και υπό τους ήχους της Κρατικής Ορχήστρας Κύπρου διεξήχθη μεσοβδόμαδα η επίσημη τελετή έναρξης της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ. Η αίγλη που κάποτε πρόσφερε αυτός ο θεσμός της Προεδρίας έχει σβήσει με την έναρξη της κρίσης στην ευρωζώνη. Η υπαγωγή της Κυπριακής Δημοκρατίας σε καθεστώς Μνημονίου χάλασε το όποιο κλίμα αισιοδοξίας που θα υπήρχε στο να αναδείξει το εθνικό της ζήτημα. Στα αξιοσημείωτα της τελετής ήταν μια αντιπροσωπεία Τουρκοκυπρίων από συνδικάτα και πολιτικούς φορείς των κατεχομένων που ανάρτησαν δύο πανό που έγραφαν «ΕΕ τι κάνεις εναντίον του αφανισμού των Τουρκοκυπρίων και της κατοχής;».

Του Πέτρου Κοσμά



Η ανασφάλεια που επικρατεί στον κυπριακό λαό είναι έντονη. Θα μπορέσει να αντέξει το ασφυκτικό αυτό καθεστώς ένα κράτος με εθνικό πλούτο 18 δισ. και έναν υπερδιογκωμένο τραπεζικό τομέα που καταρρέει; Το σίγουρο είναι ότι τα 10 δισ. από τον μηχανισμό αποτελούν ένα αστρονομικό ποσό για τα μεγέθη της οικονομίας Κύπρου, που δεν είναι σε θέση να υποστηρίξει την κατάρρευση των τραπεζών της.

Εν πολλοίς η γενική ρητορική των απολογητών της προσφυγής θυμίζει το σκηνικό που στήθηκε στα κράτη που υπαχθήκαν σε καθεστώς Μνημονίου. «Η Κύπρος έχασε την ανταγωνιστικότητά της αφού καταναλώνουμε περισσότερα από όσα παράγουμε». Οι συγκεκριμένος πολιτικός λόγος αποτελεί στυγνή αντιγραφή λέξη προς λέξη του μνημονιακού μπλόκ της Ελλάδας. Τα κυπριακά επικοινωνιακά επιτελεία διαθέτουν την τεχνογνωσία. Πιο οργανωμένοι προπαγανδιστικοί μηχανισμοί έχουν κάνει ήδη όλη τη δουλειά, ενοχοποιώντας τους εργαζόμενους ώστε να μην αντιδράσουν και να αποδεχθούν ως αναπόφευκτη τη «θεραπεία σοκ».

Η αριστερή κυβέρνηση Χριστόφια εξαγγέλλει μέτρα λιτότητας για εξοικονόμηση 188 εκατ. ευρώ, μειώνοντας επιδόματα, λειτουργικές δαπάνες και χορηγίες προς ημικρατικούς οργανισμούς. Επίσης, αυξάνει την έμμεση φορολογία και τους φόρους κατανάλωσης. Ξεκινά, δηλαδή, μια επίθεση ενάντια στους εργαζόμενους του δημόσιου τομέα και στα φτωχότερα στρώματα πριν καλά καλά μπει σε εφαρμογή το Μνημόνιο. Την ίδια ώρα, ο πρόεδρος Χριστόφιας σε ομιλία του στο ευρωκοινοβούλιο στις 4 Ιουλίου έσπευσε να καθησυχάσει την ευρωπαϊκή αστική τάξη δηλώνοντας ότι «μπορεί να είμαι κομμουνιστής, αλλά δεν θα κάνω καμιά επανάσταση, μην ανησυχείτε».

Την ίδια ώρα οι τροϊκανοί αλώνιζαν τη Λευκωσία πραγματοποιώντας συναντήσεις με διάφορους φορείς για να καταλήξουν στην επιλογή των δυσβάστακτων όρων του Μνημονίου που θα επιβάλουν. Η συνάντηση με τους εκπροσώπους των Συνδέσμων Εργοδοτών ΚΕΒΕ και ΟΕΒ έγινε σε πολύ καλό κλίμα, όπως θα έκαναν δύο καλοί συνέταιροι. Η συζήτηση επικεντρώθηκε στην κατάργηση της ΑΤΑ και στην εκποίηση της δημόσιας περιουσίας. Οι ΔΕΚΟ θα μετατραπούν σε ιδιωτικού δικαίου και θα αποκρατικοποιηθούν πλήρως. Είναι γνωστό ότι οπουδήποτε εφαρμόστηκε το «δόγμα σοκ», ο Δούρειος Ίππος του ξενόδουλου κεφαλαίου που λέγεται τρόικα έκανε τη βρώμικη δουλειά.

Στη συνέχεια, οι τροϊκανοί συναντήθηκαν με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις. Τα αποτελέσματα της συνάντησης υποτιμούν το ιστορικό εργατικό κίνημα της Κύπρου που είναι γεμάτο αγώνες και ιδίως την Παγκύπρια Εργατική Ομοσπονδία (ΠΕΟ) που πρόσκειται στο ΑΚΕΛ. Καταρχάς σε καμιά περίπτωση δεν έπρεπε να δεχτούν να συνομιλήσουν με την τρόικα. Υπάρχουν το επίσημο κράτος και οι φορείς της εργοδοσίας. Σε καμιά περίπτωση οι οργανωμένοι φορείς της εργασίας δεν πρέπει να συμβάλουν στη δρομολγούμενη κατάλυση της εθνικής υπόστασης της Δημοκρατίας.

Μόνο απογοήτευση μπορούν να προκαλέσουν οι δηλώσεις του γ.γ. της ΠΕΟ Πάμπη Κυρίτση μετά την συνάντηση με την τρόικα. Μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στη συμβολή του συνδικαλιστικού φορέα για την αντιμετώπιση των δυσκολιών που παρουσιάζει η οικονομία, ενώ ζήτησε τον «σεβασμό στην παράδοση της κυπριακής κοινωνίας, που είναι παράδοση κοινωνικού διαλόγου και συλλογικής διαπραγμάτευσης». Αν επικρατήσει αυτή η γραμμή της συναίνεσης, οι εργαζόμενοι θα οδηγηθούν σε παράδοση αμαχητί, καθώς σύντομα θα κληθούν να πληρώσουν τον δυσβάστακτο λογαριασμό που άφησε το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο. Η περίπτωση της Κύπρου θυμίζει αρκετά το παράδειγμα της Ιρλανδίας.

Φυσικά, αν είχε λόγο ο κυπριακός λαός για το αν θα πρέπει η Κύπρος να υπαχθεί σε καθεστώς Μνημονίου, οι εξελίξεις θα ήταν διαφορετικές. Αυτό καταδεικνύουν τα τελευταία γεγονότα που εκτυλίχθηκαν στους χώρους δουλειάς. Μάλιστα σε μία ιστορική φάση, λίγες μέρες πριν την υπαγωγή σε καθεστώς Μνημονίου. Η Κύπρος μπορεί να θεωρείται φορολογικός παράδεισος για το ξένο και μεγάλο κεφάλαιο με έναν ενιαίο συντελεστή που φθάνει το 10%. Αλλά οι εργασιακές συνθήκες κάτω από τις οποίες δουλεύουν χιλιάδες ντόπιοι και ξένοι εργάτες μόνο παραδεισένιες δεν είναι. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η αλυσίδα ξενοδοχείων της εταιρείας Τσόκκος, η οποία διαθέτει 20 ξενοδοχεία σε περιοχές του νησιού που διακρίνονται για τον μαζικό τους τουρισμό. Όπως καταγγέλλουν οι συντεχνίες των εργαζομένων ΠΕΟ (ΑΚΕΛ) και ΣΕΚ (ΔΗΣΥ) η εταιρεία προχώρησε μονομερώς στην κατάργηση θεμελιωδών εργασιακών δικαιωμάτων: Αποκοπή του Ταμείου Προνοίας, του επιδόματος διακεκομμένου ωραρίου και της καταβολής αποζημίωσης για την κυριακάτικη εργασία και τις αργίες. Επίσης, η εταιρεία εξαναγκαστικά απασχολούσε τους εργαζόμενους σε εξαήμερη αντί της πενθήμερης εργασία, χωρίς να προβλέπεται αποζημίωση. Τους κοινοτικούς εργαζόμενους τους απασχολούσε σε 12ωρη βάση και χωρίς να προβλέπεται καταβολή υπερωριών κατά παράβαση της εργατικής νομοθεσίας.

Έτσι, η κήρυξη της απεργίας δεν άργησε να έλθει και στις 27 Ιουνίου οι περίπου 500 εργαζόμενοι (ντόπιοι και ξένοι) στα 20 ξενοδοχεία της εταιρείας κατέβηκαν σε 24ωρη προειδοποιητική απεργία. Παρά όμως τις απειλές της εταιρείας να κηρυχθεί η απεργία παράνομη, την επόμενη μέρα η εργοδοσία έκανε πίσω και δεσμεύτηκε να αποσύρει τις μονομερείς ενέργειες εναντίον του προσωπικού. Σε όλη την ξενοδοχειακή βιομηχανία της Κύπρου επικρατούν συνθήκες εργασιακού μεσαίωνα. Έχει μεγάλη αξία να γνωρίζει κάποιος το τι επικρατεί εντός της. Κι αυτό γιατί μετά τον υπερδιογκωμένο χρηματοπιστωτικό τομέα, ο παρασιτικός τουριστικός τομέας αποτελεί την «βαριά βιομηχανία» της Κύπρου.

Λίγες ημέρες πριν είχε προηγηθεί μία άλλη δυναμική κινητοποίηση εργαζομένων. Αυτή στην εταιρεία Cyprometal, που αποτελεί έναν από τους υπερεργολάβους στις εργασίες ανακατασκευής της μεγαλύτερης ηλεκτροπαραγωγικής μονάδας του νησιού στο Βασιλικό, όπου είχε ολοκληρωτικά καταστραφεί μετά την έκρηξη στο Μαρί έναν ακριβώς χρόνο πριν. Στις 22 Ιουνίου οι εργαζόμενοι συγκεντρώθηκαν έξω από τις εγκαταστάσεις του Βασιλικού και με αποφασιστικότητα δήλωναν πως δεν θα αποχωρήσουν αν η εργοδοσία δεν εφαρμόσει τους προβλεπόμενους από την εργατική νομοθεσία όρους εργασίας που απορρέουν από τη συλλογική σύμβαση της μεταλλουργικής βιομηχανίας. Αντ’ αυτού, η εταιρεία προσπάθησε να παρακάμψει τη συλλογική σύμβαση και να εκμεταλλευτεί το πρώιμο κλίμα του νέου εργασιακού μεσαίωνα ενόψει Μνημονίου, όπου προβλέπεται η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων. Οι συμβάσεις που η εταιρεία ήθελε να περάσει προέβλεπαν 66 ώρες δουλειάς εβδομαδιαίως με 4 ευρώ τη μεικτή εργατοώρα. Χωρίς να προβλέπεται επιπλέον αποζημίωση για την απασχόληση τα Σαββατοκύριακα! Η πλειοψηφία των εργαζομένων δεν υπέκυψε στις απειλές των εργοδοτών και αρνήθηκε να υπογράψει τις ατομικές συμβάσεις εργασίας. Οι εργάτες, μάλιστα, δηλώνουν έτοιμοι για κλιμάκωση των αγώνων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι συγκεκριμένες σπίθες εργατικών κινητοποιήσεων πραγματοποιήθηκαν μερικές μέρες πριν την επιβολή των μέτρων του Μνημονίου και συμπεριλάμβαναν μεγάλο αριθμό κοινοτικών εργαζομένων. Και στις δύο περιπτώσεις, μέσα στα αιτήματα των εργαζομένων ήταν η εξίσωση των εργασιακών δικαιωμάτων των κοινοτικών με αυτά των Kυπρίων. Αυτό έχει μεγάλη αξία, γιατί αν ο πολιτικός χάρτης των αστικών κομμάτων διαμορφωθεί σε μνημονιακές και αντιμνημονιακές δυνάμεις, τότε υπάρχει σοβαρός κίνδυνος το αδελφό κόμμα της Χρυσής Αυγής που λέγεται ΕΛΑΜ να εμφανιστεί ως η μόνη αντιμνημονιακή δύναμη στην Κύπρο. Η επίσημη Aριστερά πλέον ανήκει στο μνημονιακό μπλοκ. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, ο φασισμός θα βρει γόνιμο έδαφος για να αναπτυχθεί.

Ωστόσο, η ίδια η κρίση του καπιταλισμού βαθαίνει και ο αναβρασμός ολοένα και θα φουντώνει. Αυτό θα οδηγήσει σε σύγκρουση της κυβέρνησης και του ίδιου του ΑΚΕΛ με τον κόσμο της εργασίας. Για το λόγο αυτό κρίνεται επιτακτική η ανάγκη εμφάνισης ενός μαζικού αντικαπιταλιστικού ρεύματος και νέας κομμουνιστικής προοπτικής. Mε σαφή περιεχόμενο βάσει ενός προγράμματος εξόδου από την κρίση, να θεμελιώσει την πάλη για το μετασχηματισμό της κοινωνίας σε σοσιαλιστική. Και να διεκδικήσει αυτή τη φορά την εξουσία, όμως όχι τη διαχείριση του κυβερνητικού έργου...