Εφημερίδα της ανεξάρτητης Αριστεράς

Ασπίδα προστασίας από Ερντογάν σε Κούρδους!


Την πρώτη επίσημη επίσκεψη τούρκου πρωθυπουργού στο κουρδικό ομόσπονδο κρατίδιο του Ιράκ, γνωστό και ως «ιρακινό Κουρδιστάν», πραγματοποίησε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο τούρκος πρωθυπουργός ο οποίος συνοδευόταν από τον υπουργό Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου συναντήθηκε στην πρωτεύουσα Ερμπίλ με τον Πρόεδρο της Περιφερειακής Κυβερνήσεως του Κουρδιστάν (και παλαιό γνώριμο της Τουρκίας) Μασούντ Μπαρζανί και τον ανιψιό του προέδρου και πρωθυπουργό, Νετσιρβάν Μπαρζανί. Είχε ήδη συναντηθεί στη Βαγδάτη με τον άλλο ιστορικό ηγέτη των Κούρδων του Ιράκ και πρόεδρο του ομόσπονδου Ιράκ από το 2005, Τζαλάλ Ταλαμπανί.



ΠΕΤΡΟΣ ΚΟΣΜΑΣ



Η επίσκεψη συνιστά μεγάλη στροφή της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής στη Μέση Ανατολή. Ήδη από το τέλος της πρώτης εισβολής της Δύσης στο Ιράκ το 1991, η Τουρκία αντιδρούσε στη αναγνώριση μιας ντε φάκτο κουρδικής μειονότητας, υπό την προστασία του διεθνή παράγοντα στο βόρειο τμήμα του Ιράκ. Προκαλούσε ανασφάλεια στην Τουρκία η δημιουργία κουρδικού κράτους από την οριστικοποίηση του διαμελισμού του Ιράκ. Η παρουσία του ΡΚΚ και στις δύο πλευρές των συνόρων, περιέπλεκε ακόμη περισσότερο τα πράγματα. Η Τουρκία υποδαύλιζε τον ανταγωνισμό στο εσωτερικό του κουρδικού λαού με σκοπό να υποθηκεύσει την κουρδική αυτονομία. Στη δεύτερη εισβολή της Δύσης στο Ιράκ, οι κουρδικές παραστρατιωτικές δυνάμεις αποδείχθηκαν οι μοναδικοί σύμμαχοι των Αμερικανών στο Ιράκ και ανταμείφθηκαν. Σημειώνεται ότι η εισβολή έγινε χωρίς τη συμμετοχή του τουρκικού στρατού. Αυτό δημιούργησε νέα δεδομένα στην περιοχή: Την υπαγωγή της πόλεως του Κιρκούκ, των πετρελαιοφόρων κοιτασμάτων της υπό κουρδικό έλεγχο και την αναγνώριση ομόσπονδου κράτους υπό κουρδική διοίκηση.

 Η πλούσια σε πετρέλαιο πόλη αποτελεί τα τελευταία χρόνια το «Μήλον της Έριδος» μεταξύ της Τουρκίας και των Κούρδων του Ιράκ, με την πρώτη να υποστηρίζει ότι αποτελεί ιστορική κοιτίδα των Τουρκομάνων της περιοχής και τους δεύτερους να προσανατολίζονται στη ντε φάκτο ενσωμάτωσή της στο αυτόνομο ιρακινό Κουρδιστάν.
Παρά τις συγκρούσεις σε διπλωματικό επίπεδο αναπτύχθηκαν λόγω των νέων δεδομένων στην περιοχή ισχυρές συμμαχίες μεταξύ της τουρκικής και κουρδικής αστικής τάξης. Από την Αρμπίλ ο τούρκος πρωθυπουργός επιχείρησε άνοιγμα όχι μόνο στους Κούρδους του Ιράκ, αλλά κυρίως της Τουρκίας δηλώνοντας ότι «στις περιοχές που ζουν κουρδικής καταγωγής πολίτες μας, βάζουμε τέλος στις διακρίσεις και τις πολιτικές άρνησης και ενισχύουμε τους δεσμούς του κράτους με το λαό». Ακούγεται ως ειρωνεία αλλά η Τουρκία έγινε ο μεγαλύτερος ξένος επενδυτής στο «ιρακινό Κουρδιστάν». Τα οικονομικά συμφέροντα αποτέλεσαν μοχλό πίεσης και αλλαγής της στροφής της τουρκικής προσέγγισης προς την αναδυόμενη κουρδική αστική τάξη. Η συνεργασία στο θέμα της ενέργειας είναι που «ερεθίζει» όλους τους εμπλεκόμενους. Αποτελεί μεγάλης σημασίας η οικονομική συνεργασία ανάμεσα στην Τουρκία και την Κουρδική Διοίκηση για την αναζήτηση νέων και την αξιοποίηση νέων και παλαιών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.

Η Άγκυρα έχει σπεύσει να ενθαρρύνει τουρκικές πρωτοβουλίες του εγχώριου κεφαλαίου στη ευρύτερη περιοχή του «ιρακινού Κουρδιστάν». Τουλάχιστον τρεις τουρκικές ενεργειακές εταιρείες συμμετέχουν σε σχήματα στη δαπανηρή μα επισταμένη έρευνα και δοκιμαστική εξόρυξη του υπεδάφους προς αναζήτηση πετρελαίου και όπως δίνουν οι πληροφορίες μέχρις στιγμής υπάρχουν θετικά αποτελέσματα προς όφελος αυτών των εταιρειών. Ο στόχος των πρωτοβουλιών είναι να γίνει η Τουρκία ο άξονας που μέσω αυτής θα διοχετεύονται τεράστιες ποσότητες φυσικού αερίου προς την ευρωπαϊκή αγορά. Η συμφωνία Τουρκίας και την Κουρδικής Διοίκησης του βόρειου Ιράκ έχει ένα αγκάθι: Έως και σήμερα υπάρχει ασυμφωνία της Ερμπίλ με την Βαγδάτη στο θέμα της τελικής ευθύνης χάραξης περιφερειακής πολιτικής και κυρίως, της διαμόρφωσης του ύψους του μερίσματος των πετρελαϊκών προσόδων.

Η πρωτοβουλία του Ερντογάν να επισκεφθεί το Βόρειο Ιράκ προκάλεσε εκνευρισμό στους Κούρδους της Τουρκίας, που επεσήμαναν τη χρονική στιγμή που πραγματοποιήθηκε η επίσκεψη αυτή, λίγο δηλαδή πριν από τις εκλογές στην Τουρκία. Το ΡΚΚ δεν επιθυμεί σε καμία περίπτωση τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων μεταξύ των Κούρδων του Β. Ιράκ και της Τουρκίας, καλλιεργώντας παράλληλα την ιδέα το ΡΚΚ να πάρει τη σκυτάλη από το κύμα των εξεγέρσεων στον αραβικό κόσμο.