Αιτία οι άγριες περικοπές που επιβάλλει το Mνημόνιο και όχι παιδαγωγικά κριτήρια
Σε ένα νέο, στρατηγικής σημασίας χτύπημα στη δημόσια εκπαίδευση προχώρησε η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ την περασμένη Δευτέρα, ανακοινώνοντας 2.000 σχολεία που συγχωνεύονται, κλείνουν ή υποβαθμίζονται.
ΓIΩPΓOΣ ΚΡΕΑΣΙΔΗΣ - ΝΤINA ΡΕΠΠΑ
Είχε προηγηθεί έντονο παρασκήνιο με διαρροές στον Τύπο που μετρούσαν την ανοχή της κοινωνίας, αλλά και επιχειρούσαν να μεταθέσουν τις αναπόφευκτες αντιδράσεις. Aκόμη και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, ένας θεσμός χάραξης εκπαιδευτικής πολιτικής με ιστορία προσαρμογής στις απαιτήσεις της εκάστοτε εξουσίας, δεν αξιοποιήθηκε. Τα στελέχη του σε ανακοίνωσή τους ξεκαθαρίζουν ότι και αυτοί μαθαίνουν τις προθέσεις του υπουργείου από τα ΜΜΕ. Ξεχωριστός ρόλος δόθηκε στους δημάρχους του ΠΑΣΟΚ και στους εκπαιδευτικούς που είναι διευθυντικά στελέχη και κυβερνητικούς συνδικαλιστές.
Το υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε ότι στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση από τα 1.523 σχολεία που αφορά η συγχώνευση καταργούνται 851 και απομένουν 672. Την ίδια στιγμή υποβιβάζονται, δηλαδή καλούνται να λειτουργήσουν με λιγότερο προσωπικό, άλλες 249 σχολικές μονάδες (92 νηπιαγωγεία και 157 δημοτικά σχολεία). Αντίστοιχα στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση από τα 410 σχολεία που αφορά το μέτρο προκύπτουν 205. Πρέπει να σημειωθεί ότι καταργούνται επίσης μια σειρά από ολοήμερα τμήματα που μετά τη μείωση του προσωπικού που φέρνει η υποβάθμιση, δεν θα προσφέρονται πλέον.
Η κυβέρνηση έχει επενδύσει στο σχέδιο συγχώνευσης - κλεισίματος το οποίο εκτιμά ότι θα αποδώσει σημαντικά ποσά που σήμερα απορροφώνται για συντήρηση κτιρίων, λειτουργικά έξοδα και αποδοχές εκπαιδευτικών. Αυτή η κίνηση συμβαδίζει με τη φετινή μείωση στο πλαίσιο του «Καλλικράτη» κατά 70% των κονδυλίων για τα λειτουργικά έξοδα των σχολείων που διανέμονταν μέσω των δήμων. Με δεδομένα τα άθλια οικονομικά τους, τις συνέπειες του εκβιαστικού «δεν πληρώνω για σχολεία» καλούνται να αναλάβουν οι γονείς βάζοντας από την τσέπη τους ή αναζητώντας σπόνσορα για να αξιοποιεί διαφημιστικά τα παιδιά τους. Έτσι φιλοδοξεί η κυβέρνηση να λειτουργήσει το... σχολείο του ΔΝΤ με το 2,75% του προϋπολογισμού, το μικρότερο κονδύλι για την παιδεία μετά τη μεταπολίτευση.
Παραπέρα το σχέδιο αυτό οδηγεί σε κατάργηση των ορίων των σχολείων ώστε να επιτρέπεται από τη διοίκηση η μετακίνηση μαθητών. Έτσι, το υπουργείο προσπαθεί να αποφύγει το χωρισμό των τμημάτων σε μικρότερα όταν ο αριθμός των μαθητών ξεπερνά τα όρια.
Όμως η πραγματική διάσταση των αντικοινωνικών επιλογών της κυβέρνησης δεν γίνεται αντιληπτή ολοκληρωμένα μόνο με τα ποσοτικά δεδομένα. Κατ’ αρχήν γιατί πολλά στοιχεία που ανακοινώνει το υπουργείο ή τα παπαγαλάκια του είναι «πειραγμένα», όπως στην περίπτωση του 4ου λυκείου Περιστερίου που συγχωνεύεται γιατί έχει 190 μαθητές με τάσεις μείωσης, ενώ όπως αποκαλύπτουν οι ίδιοι οι μαθητές έχει 220 με τάσεις αύξησης. Κατά δεύτερο λόγο γιατί το 3ο λύκειο με το οποίο ενοποιείται απέχει ένα χιλιόμετρο και δεν είναι συστεγαζόμενο ή γειτονικό όπως αφήνεται σκόπιμα να εννοηθεί. Στην περίπτωση του λυκείου στους Γόννους Λάρισας θα πρέπει να εγκαταλειφθεί το καινούργιο κτίριο με την πανάκριβη υποδομή του (εργαστήρια, γυμναστήριο κ.ά.), όπως αναφέρει ο σύλλογος διδασκόντων. Για το ορεινό Τσεπέλοβο Ιωαννίνων η μετακίνηση στην Ελεούσα σημαίνει 85 χιλιόμετρα σε καθημερινή βάση.
Μπροστά σε αυτήν την εικόνα, η κυβέρνηση εξαπέλυσε έναν πραγματικό πόλεμο προπαγάνδας για να πείσει ότι τα κριτήρια των συγχωνεύσεων είναι παιδαγωγικά. Στην πραγματικότητα όμως δεν υπάρχει άλλο κριτήριο από το λογιστικό, οποίο όμως δεν αφορά γενικά τα χρήματα που διαχειρίζεται το υπουργείο Παιδείας, αλλά τα ποσά που αφορούν τις εκπαιδευτικές ανάγκες. Την ίδια στιγμή γίνεται μια κολοσσιαία διανομή χρηματικών πόρων, κυρίως μέσω ΕΣΠΑ, για επιμορφωτικά προγράμματα αμφιβόλου αξιοπιστίας και αποτελεσματικότητας ή για αγορά εξοπλισμού νέων τεχνολογιών που μπορεί ποτέ να μη χρησιμοποιηθούν όπως έγινε με τους φορητούς υπολογιστές της Α΄ γυμνασίου.
Σε ό,τι αφορά στα περίφημα παιδαγωγικά κριτήρια, δεν υπάρχει ούτε μισή σελίδα στη σχετική επιστημονική βιβλιογραφία που να θεωρεί αποδεκτή τη μετακίνηση των μαθητών ή το στοίβαγμα σε τάξεις 30 περίπου μαθητών. Εξάλλου τα ολιγοθέσια και τα μονοθέσια σχολεία που επικαλέστηκε η Α. Διαμαντοπούλου δεν καταργούνται. Είναι παρόντα στο σχολικό χάρτη του ΔΝΤ μετά τις συγχωνεύσεις που τελικά δεν έγιναν για να... έχει κάθε τάξη ένα δάσκαλο.
Μεγάλης σημασίας είναι το γεγονός ότι η ανακοίνωση του υπουργείου τονίζει πως οι συγχωνεύσεις δεν είναι φετινό φαινόμενο. Η επισήμανση αυτή γίνεται κυρίως για να συνηθίσει η κοινωνία στην ιδέα ότι η λειτουργία ενός σχολείου θα επανεξετάζεται συχνά, ίσως σε ετήσια βάση, με τα παιδαγωγικά κριτήρια του μόνου «συγγράμματος» που διαβάζουν στο υπουργείο παιδείας, του Μνημόνιου ΠΑΣΟΚ, κεφαλαίου, ΕΕ και ΔΝΤ.
