Από τη μια άκρη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως την άλλη προαναγγέλλονται προγράμματα καρατόμησης κοινωνικών δαπανών κι εργατικών δικαιωμάτων, με πρόσχημα τη μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και του δημόσιου χρέους. Ταυτόχρονα πληθαίνουν οι απεργίες κι οι εργατικοί ξεσηκωμοί.
της Ειρήνης Κοσμά
Εξαπλώνεται το πρόγραμμα ευρω-λιτότητας που επιχειρούν να επιβάλουν ΕΕ, ΔΝΤ και κυβερνήσεις στους εργαζόμενους της Ευρώπης, χωρίς ωστόσο να κάμπτεται η αντίσταση των λαών. Μετά το «πείραμα» στους οικονομικούς «νάνους» του ευρωπαϊκού νότου και οι «γίγαντες» του βορρά μπαίνουν στο χορό. Βρετανία και Γερμανία ανακοίνωσαν προγράμματα περικοπών με πρόσχημα την «εξυγίανση» των δημοσιονομικών τους. Ο συντηρητικός πρωθυπουργός της Βρετανίας, Ντέιβιντ Κάμερον, την Κυριακή προειδοποίησε ότι η χώρα του θα γνωρίσει χρόνια «οδύνης», για να αποκαλύψει τελικά τη Δευτέρα ότι η κυβέρνηση συνασπισμού της οποίας ηγείται θα ανακοινώσει έκτακτο προϋπολογισμό με σκληρά μέτρα για τον περιορισμό του ελλείμματος, που φτάνει το 11% του ΑΕΠ. Ο Κάμερον προειδοποίησε ότι τα μέτρα λιτότητας θα επηρεάσουν τον τρόπο ζωής όλων των Βρετανών, χωρίς να αποκαλύψει περισσότερες λεπτομέρειες για την αντεργατική επίθεση που ετοιμάζεται να εξαπολύσει.
Στο χορό των περικοπών μπαίνει και η Γερμανία, με την καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, που πρωτοστατεί στην προσπάθεια επιβολής της ευρω-λιτότητας με τη συνδρομή του ΔΝΤ, να ανακοινώνει τη Δευτέρα περικοπές, συνολικού ύψους 81,6 δισ. ευρώ από το 2011 μέχρι και το 2014. Σύμφωνα με τη Μέρκελ, το πρόγραμμα λιτότητας εντάσσεται στο πλαίσιο της προσπάθειας η Γερμανία «να συμβαδίσει με τους κανονισμούς περί δημοσιονομικού ελλείμματος, που το 2010 αναμένεται να φτάσει στο 5% του ΑΕΠ». «Η Γερμανία βρίσκεται αντιμέτωπη με δύσκολους και ιδιαίτερα κρίσιμους καιρούς, αλλά τα μέτρα είναι απαραίτητα για το μέλλον της χώρας μας», δήλωσε η Μέρκελ. Η γερμανική κυβέρνηση προτείνει μεταξύ άλλων την περικοπή χιλιάδων θέσεων εργασίας στο Δημόσιο.
Τα μέτρα λιτότητας της γερμανικής κυβέρνησης «θα πρέπει να χρησιμεύσουν ως παράδειγμα για όλη την ευρωζώνη», έσπευσε να δηλώσει ο κεντρικός τραπεζίτης της Γερμανίας, Άλεξ Βέμπερ, επικεφαλής της Μπούντεσμπανκ, μέλος του ΔΣ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και πιθανός διάδοχος του Ζαν-Κλοντ Τρισέ στη θέση του προέδρου της ΕΚΤ. Ο Βέμπερ συνεχάρη τη γερμανική ομοσπονδιακή κυβέρνηση και παράλληλα, απηύθυνε νέα απειλή προς τα κράτη - μέλη της ευρωζώνης, επαναλαμβάνοντας ότι όσα δεν τηρούν τους δημοσιονομικούς κανόνες, «θα πρέπει να οδηγούνται στη στάση πληρωμών».
Η πίεση που ασκούν τραπεζίτες, Βερολίνο και Βρυξέλλες εντείνεται, καθώς εκτός από τις απειλές περί καταδίκης των «απείθαρχων» σε χρεοκοπία, συνεχίζονται και οι κερδοσκοπικές επιθέσεις κατά κρατών - μελών της ΕΕ. Τελευταίο θύμα των αγορών ήταν η Ουγγαρία. Η δεξιά κυβέρνηση της χώρας που εξελέγη μόλις τον Απρίλιο, επειδή υποσχέθηκε διακοπή του προγράμματος λιτότητας, δέχτηκε μίνι κερδοσκοπική επίθεση που αποτέλεσε βούτυρο στο ψωμί για τον ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν να αναθεωρήσει τη στάση του. Ο Όρμπαν αποπειράθηκε όντως να επαναδιαπραγματευτεί τους όρους δανεισμού της χώρας του. Την περασμένη εβδομάδα όμως ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, απαίτησε τελεσιγραφικά από τον ούγγρο πρωθυπουργό να συνεχίσει την πολιτική στραγγαλιστικής λιτότητας των σοσιαλιστών προκατόχων του. Ο Όρμπαν υπέκυψε στον εκβιασμό και το ΔΝΤ εξέφρασε άμεσα τα συγχαρητήριά του για τη δήλωσή του ότι «αν χρειαστεί θα ληφθούν νέα μέτρα». Παράλληλα το ΔΝΤ αποκάλυψε ότι κλιμάκιό του θα επισκεφθεί τη Βουδαπέστη στις αρχές του Ιουλίου.
Από την Ελλάδα μέχρι την Ιρλανδία και από την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Ιταλία, μέχρι τη Δανία, τη Γερμανία και τη Βρετανία, η επιχείρηση επέκτασης της ευρω-λιτότητας συνεχίζεται. Προηγήθηκε ανάλογο εγχείρημα των Βρυξελλών και της Ουάσινγκτον, μέσω του ΔΝΤ, στα νεότερα κράτη - μέλη όπως η Ουγγαρία, η Ρουμανία, η Σλοβενία, η Βουλγαρία, η Λετονία, η Πολωνία κ.λπ. Η προσπάθεια επέλασης στης ευρω-λιτότητας στην οποία συναινούν η μία μετά την άλλη οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, θέτοντας στο στόχαστρο το κοινωνικό κράτος και τα εργασιακά δικαιώματα στην Ευρώπη, παρουσιάζεται τόσο από τους εκπροσώπους των Βρυξελλών, όσο και από του ΔΝΤ ως μονόδρομος. Ωστόσο τα επιχειρήματά τους δεν είναι πειστικά. Παρά την εμμονή ΕΕ και ΗΠΑ στην πολιτική αφαίμαξης των λαϊκών εισοδημάτων που καταδικάζει τους εργαζόμενους και τους νέους στις χώρες όπου εφαρμόστηκε στη φτώχεια και στην ανεργία, οι ευρωπαϊκοί λαοί συνεχίζουν να αντιστέκονται.
Στους δρόμους κατέβηκαν την Τρίτη οι εργαζόμενοι του δημόσιου τομέα στην Ισπανία, διαμαρτυρόμενοι για τα μέτρα λιτότητας που προβλέπουν την πρώτη –τα τελευταία 30 χρόνια– μείωση των αποδοχών τους. Η απεργία αποτέλεσε εργατική απάντηση κατά της κυβέρνησης Θαπατέρο, η οποία ανακοίνωσε μέτρα για περικοπή των μισθών των δημόσιων υπαλλήλων κατά 5% και πάγωμα το 2011, καθώς επίσης πάγωμα των συντάξεων, περιορισμό των κρατικών επενδύσεων και κατάργηση επιδομάτων. Τα δύο μεγαλύτερα σωματεία που εκπροσωπούν περισσότερους από δύο εκατομμύρια εργαζομένους στο Δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα της χώρας έκαναν λόγο για συμμετοχή της τάξης του 75% στις κινητοποιήσεις.
Γενική απεργία κήρυξε για τις 25 Ιουνίου και το μεγαλύτερο συνδικάτο της Ιταλίας, το CGIL, αντιδρώντας στο σχέδιο λιτότητας της κυβέρνησης Μπερλουσκόνι. Οι περικοπές στην Ιταλία προβλέπουν αυστηρή λιτότητα για την εξοικονόμηση 24,9 δισ. ευρώ για τα έτη 2011 και 2012. Μεταξύ άλλων, επιχειρείται να επιβληθεί μείωση των κρατικών δαπανών με πάγωμα για τρία χρόνια στους μισθούς, μείωση κατά 10% στους προϋπολογισμούς των υπουργείων κι ενίσχυση των προσπαθειών για πάταξη της φοροδιαφυγής. Επιπλέον, διαδήλωση έχουν προγραμματίσει οι εργαζόμενοι στο δημόσιο τομέα της Ιταλίας το Σάββατο 12 Ιουνίου στη Ρώμη. Μεγάλες εργατικές κινητοποιήσεις έχουν πραγματοποιηθεί και στην Πορτογαλία και τη Γαλλία, όπου δεν έχει ανακοινωθεί προς το παρόν πρόγραμμα λιτότητας, αλλά το ασφαλιστικό σύστημα έχει ήδη βρεθεί στο στόχαστρο της κυβέρνησης Σαρκοζί. Ακόμα στη Ρουμανία, τις προηγούμενες εβδομάδες πραγματοποιήθηκαν οι μεγαλύτερες κινητοποιήσεις της δεκαετίας.
