Εφημερίδα της ανεξάρτητης Αριστεράς

Εκτός Ορίων: Ένας «Κεμάλ» η απάντηση στον ισλαμο-κεμαλισμό του Ερντογάν;


Την ώρα που ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εκτόξευε μύδρους κατά του Ισραήλ για την αιματηρή, πειρατική επέμβαση στο τουρκικό σκάφος «Μάβι Μαρμαρά», που μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα, ο νέος ηγέτης της «σοσιαλδημοκρατικής» αξιωματικής αντιπολίτευσης, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου επέλεξε τη στιγμή να εξαπολύσει μια –μέχρι παρεξηγήσεως– επίθεση στον τούρκο πρωθυπουργό. «Γιατί στείλαμε τους πολίτες μας εκεί; Για ποιο λόγο η τουρκική κυβέρνηση δεν έλαβε σοβαρά υπόψη τις προειδοποιήσεις του Ισραήλ;» διερωτήθηκε ο Κιλιτσντάρογλου, δηλώνοντας ότι θα καταθέσει πρόταση μομφής κατά του Ερντογάν στη Βουλή.


Του Μιχάλη Ψύλου



Το κόμμα του Ερντογάν αντέδρασε έντονα κατηγορώντας για «φιλο-ισραηλινή» πολιτική τον Κιλιτσντάρογλου, που εξελέγη πρόσφατα ηγέτης του «σοσιαλδημοκρατικού» Ρεπουμπλικανικού Λαικού Κόμματος, μετά τον εξαναγκασμό σε παραίτηση του Ντενίζ Μπαϊκάλ, λόγω ενός βιντεοσκοπημένου «ροζ» σκανδάλου. Ο 63χρονος Κιλιτσντάρογλου υπενθύμισε στον Ερντογάν ότι δεν είχε αντιδράσει όταν ο Μπους «έκαιγε τη Βαγδάτη» και η κόντρα συνεχίστηκεŸ Η διαμάχη του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου με τον Ερντογάν για την εγκληματική ισραηλινή επίθεση, αναμφίβολα ξεπερνά τη συνήθη διαμάχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης με την κυβέρνηση. Αλλωστε, ο Ερντογάν έχει μεγαλεπήβολα σχέδια που φοβίζουν το Ισραήλ. Αποσκοπεί στη συμπαράταξη Τούρκων, Αράβων και Ιρανών, με την Άγκυρα ως εκπρόσωπο του μουσουλμανικού κόσμου.
Ο Κιλιτσντάρογλου ήταν υποψήφιος δήμαρχος Κωνσταντινούπολης στις τελευταίες δημοτικές εκλογές, αλλά η άνοδός του στην ηγεσία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη γείτονα, που μέχρι σήμερα λειτουργούσε ως το μακρύ χέρι των στρατηγών στην πολιτική ζωή του τόπου, πρέπει να γίνει αντικείμενο σοβαρής ανάλυσης. Ο Κιλιτσντάρογλου προσπαθεί να εμφανιστεί ως ο πολιτικός που θα επαναφέρει το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα στις σοσιαλδημοκρατικές του ρίζες. «H εξουσία του λαού έρχεται στην Τουρκία. Εμπρός να χτυπήσουμε τη φτώχεια και την ανεργία» ήταν τα πρώτα λόγια του Κιλιτσντάρογλου μετά την εκλογή του.
«Η αιφνιδιαστική αναρρίχηση στην ηγεσία του σοσιαλδημοκρατικού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος του Κιλιτσντάρογλου αλλάζει το πολιτικό τοπίο της Τουρκίας και φέρνει νέα ελπίδα σε εκατομμύρια ψηφοφόρους, που εδώ και καιρό αναζητούσαν απεγνωσμένα μια αξιόπιστη εναλλακτική λύση απένατι στο ισλαμικό κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ερντογάν, το οποίο κυριαρχεί από το 2002» γράφει ο Εκόνομιστ. Ο Κιλιτσντάρογλου, που έχει και το ψευδώνυμο Γκάντι λόγω της ομοιότητάς του με τον ιστορικό ηγέτη της Ινδίας, είναι αλεβίτης το θρήσκευμα και κουρδικής καταγωγής. Προσπαθεί να χτυπήσει τον Ερντογάν με το ίδιο «όπλο» του τούρκου πρωθυπουργού: το «λαϊκισμό».
Ο Ερντογάν οδηγεί την Τουρκία από τον κεμαλισμό στον ισλαμο-κεμαλισμό, προσαρμόζοντας την κυρίαρχη ιδεολογία της χώρας στους νέους προσανατολισμούς της τουρκικής ελίτ. Ο Ερντογάν έσπευσε να χαρακτηρίσει τον Κιλιτσντάρογλου «επιχρυσωμένο τενεκέ, κατασκεύασμα των μέσων ενημέρωσης». Οι απαξιωτικοί χαρακτηρισμοί του τούρκου πρωθυπουργού κρύβουν μάλλον μια μεγάλη ανησυχία. Ο Ερντογάν φοβάται ότι το «βαθύ κράτος» αρχίζει να ανασυντάσσεται και να «εκσυγχρονίζεται» μετά τις ήττες που υπέστη το τελευταίο διάστημα με τις συλλήψεις εκατοντάδων στρατιωτικών και τον περιορισμό των εξουσιών των δικαστών. Οι πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι, υπό τον Κιλιτσντάρογλου, το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα θα μπορούσε να λάβει το 32% των ψήφων. Αυτό θα ήταν αρκετό για να στερήσει από τον Ερντογάν την αυτοδυναμία στις επόμενες εκλογές.
Ο Κιλιτσντάρογλου θα ικανοποιήσει όλους αυτούς που επιμένουν στην «αριστερή» στροφή του κόμματος; Οι περισσότεροι τούρκοι αναλυτές κουνούν αρνητικά το κεφάλι. Το σίγουρο είναι ότι και για την τουρκική ελίτ αποτελεί πρόβλημα η έλλειψη ενός τυπικού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος ως πυλώνα του συστήματος φυσικά, στην ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας.