Ως η τέταρτη καλύτερη ταινία όλων των εποχών βαθμολογήθηκε από εκατομμύρια χρήστες του imdb το Inception που σκηνοθέτησε ο Βρετανός Κρίστοφερ Νόλαν, μετά τους -δύο πρώτους- Νονούς του Κόπολα και την Τελευταία έξοδο Ρίτα Χέιγουορθ. Και μόνο γι'αυτό το λόγο δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΖΙΑΝΤΖΗΣ
To Inception, που από την Τετάρτη προβάλλεται στις κινηματογραφικές αίθουσες, είναι η πιο πολυσυζητημένη ταινία της χρονιάς. Το σενάριο και τη σκηνοθεσία υπογράφει ο απόλυτος μεταμοντέρνος δημιουργός της τελευταίας δεκαετίας, ο βρετανός Κρίστοφερ Νόλαν (Prestige, Memento, Σκοτεινός Ιππότης). Σύμφωνα με τη βαθμολογία εκατομμυρίων κινηματογραφόφιλων στην ψηφιακή βάση δεδομένων του imdb (που σίγουρα είναι πιο αντιπροσωπευτική από οποιαδήποτε λίστα επαγγελματιών κινηματογραφικών κριτικών), το Ιnception ανακηρύσσεται η τέταρτη καλύτερη ταινία όλων των εποχών μετά τους δύο «Νονούς» του Φράνσις Φορντ Κόπολα και το Τελευταία έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ (που είναι βασισμένο σε ένα διήγημα του Στίβεν Κινγκ). Η ταινία αποθεώθηκε από κοινό και κριτικούς. Ο Κρίστοφερ Νόλαν χαρακτηρίζεται πλέον ως ο διάδοχος του Χίτσκοκ και του Κιούμπρικ. Είναι όμως όντως η ταινία τόσο καλή ή αποτελεί άλλη μια εντυπωσιακή φούσκα όπως το Avatar ή το Dark Knight;
Η λέξη inception σημαίνει έναρξη, η αρχή ενός γεγονότος. O κεντρικός ήρωας της ταινίας, ο Ντομ Κομπ, που τον υποδύεται ο Λεονάρντο ντι Κάπριο (σε ένα ρόλο που θυμίζει πολύ έντονα την προηγούμενη ταινία του Το νησί των καταραμένων), είναι ένας «κλέφτης ιδεών» και εργάζεται στον τομέα της βιομηχανικής κατασκοπίας. Ο Κομπ έχει τη σπάνια ικανότητα να εισβάλλει στις πιο προσωπικές στιγμές των άλλων μέσα από τα όνειρά τους και να τους κλέβει τις ιδέες ώστε να τις πουλήσει μετά στον μεγαλύτερο πλειοδότη. Ωστόσο, ο ήρωας έχει και ένα σκοτεινό παρελθόν, εξαιτίας του οποίου του απαγορεύεται η είσοδος στις ΗΠΑ. Για να μπορέσει να «κερδίσει πάλι τη ζωή του» και να επιστρέψει στην οικογένειά του ο «κλέφτης ονείρων» καλείται να πραγματοποιήσει το ακατόρθωτο. Αντί να κλέψει μια ιδέα, πρέπει να «εμφυτεύσει» μια νέα ιδέα στο μυαλό του θύματος. Αυτό όμως που δεν ξέρει είναι ότι θα βρεθεί αντιμέτωπος με μια ομάδα αδίστακτων αντιπάλων οι οποίοι περιμένουν την κάθε του κίνηση.
Ενας σωστός όρος για να χαρακτηρίσει κανείς την ταινία είναι «σκεπτόμενη ταινία δράσης». Η ταινία είναι δομημένη με έξυπνο τρόπο καθώς ο θεατής καλείται να λύσει ορισμένα παζλ και να συνδέσει στοιχεία ώστε να μπορέσει να καταλάβει τι συμβαίνει. Το πρώτο μισάωρο είναι ίσως το πιο εντυπωσιακό μέρος της ταινίας, καθώς ο θεατής νιώθει αρκετά πελαγωμένος. Στη συνέχεια, ο σκηνοθέτης προσφέρει διάφορα επεξηγηματικά «διαλείμματα» όπου αρκετά από τα «σκοτεινά» σημεία φωτίζονται αφήνοντας ωστόσο στον θεατή και κάποια «δουλειά» αποδόμησης για τα σπίτι. Χαρακτηριστικό της επιτυχίας της ταινίας είναι ότι πολλοί θεατές χρειάστηκε να την παρακολουθήσουν δεύτερη ή και τρίτη φορά ώστε να καταφέρουν τελικά να ενώσουν όλα τα κομμάτια του παζλ.
Η ταινία είναι δομημένη με έναν τρόπο που είναι αδύνατον να αντιληφθείς αν τα ορατά σεναριακά κενά αποτελούν όντως σεναριακή αδυναμία ή συγκροτούν ακόμα έναν –αρχιτεκτονικά σχεδιασμένο- γρίφο και επομένως αποτελούν μέρος του μυστηρίου.
Η ταινία είναι και καλή και πρωτότυπη. Τα καλύτερα σημεία της, ωστόσο, θυμίζουν υπερβολικά αντίστοιχες σκηνές από τον Ορφέα του Ζαν Κοκτό ή την Οδύσσεια του Διαστήματος του Στάνλει Κιούμπρικ ή ακόμα και την τηλεοπτική σειρά Lost ενώ τα «πρωτότυπα» σημεία ξεχωρίζουν περισσότερο για τα υπέροχα οπτικά εφέ. Τπ πιο αδύναμο σημείο της είναι η ανάπτυξη των χαρακτήρων, που όμως υποτίθεται ότι επιδιώκει «να μας δώσει την ευκαιρία να εστιάσουμε στην ιστορία και όχι στα πρόσωπα». Τα ερωτήματα που γεννιούνται είναι πολλά αλλά δεν ξεχωρίζουν για την πρωτοτυπία τους: «είναι όλα ένα όνειρο;», «μήπως ο πρωταγωνιστής είναι νεκρός και δεν το ξέρει;»
Η ταινία, παρά το ονειρικό σενάριο, τα όνειρα μέσα στα όνειρα και τις κλινικές ψυχολογικές αναλύσεις, παραμένει ένα προϊόν μαζικής κατανάλωσης χωρίς τις καλλιτεχνικές ή σουρεαλιστικές αξιώσεις ταινιών όπως το Mulholland Drive ή ακόμα και η Αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού. Είναι ιδιαίτερα ευχάριστη και όντως αναγκάζει τον θεατή να σκεφτεί και να προβληματιστεί, αλλά όχι για τίποτα που έχει σημασία: απλώς για μια σειρά από γρίφους που δεν ακονίζουν τη σκέψη περισσότερο από ένα Sudoku.
