Εφημερίδα της ανεξάρτητης Αριστεράς

Το ΚΚΕ στη δεκαετία του '80

Tο άθροισμα των δημοκρατικών δυνάμεων: μια φράση η οποία κυριάρχησε στη φρασεολογία της Αριστεράς τη δεκαετία του ’80. Μια θέση του ΚΚΕ που για τον κόσμο του (ακολουθώντας τη νόρμα της ηγεσίας) σήμαινε τουλάχιστον για τη δεδομένη χρονική στιγμή, την ισοπέδωση του δικομματισμού, για ένα ΠΑΣΟΚ που αποτελούσε βασικό του κομμάτι με ό,τι μπορεί να σήμαινε αυτό την εποχή εκείνη.



ΘΑΝΑΣΗΣ Κ. ΚΑΠΠΟΣ




Ο στόχος της δημοκρατικής κυβέρνησης υπήρχε ουσιαστικά από το 10ο Συνέδριο του ΚΚΕ το 1978, αλλά «αναθεωρήθηκε» από το 11ο Συνέδριο ως ξεπερασμένος, στηριζόμενος σε θέσεις παλαιότερων συνεδρίων...

Η δημοκρατική και η οικουμενική κυβέρνηση αποτέλεσαν τη δύναμη πυρός στην προπαγάνδα του ΚΚΕ στην πορεία προς το μαγικό και για πολλούς «ξεχασμένο» 1989. Ας ψάξουν όσοι το επιθυμούν και αγαπούν τις ιστορικές έρευνες, αν ο όρος δημοκρατική κυβέρνηση υπάρχει κάπου στις θέσεις του 12ου Συνεδρίου ή στις αρχικές και τελικές εισηγήσεις. Δηλαδή όσοι προπαγάνδιζαν από την πλευρά του ΚΚΕ την όποια συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ και τον Ανδρέα Παπανδρέου κατέληξαν τελικά στο 1989.

Στο 11ο Συνέδριο του 1982 υπήρξε από μερίδα της ηγεσίας του ΚΚΕ (το μεγαλύτερό της μέρος, οι διαφωνίες στην εν λόγω περίπτωση μάλλον έχουν απλά και μόνο ιστορικό χαρακτήρα) η θέση ότι το ΠΑΣΟΚ ήταν συστημικό κόμμα και εξυπηρετούσε συγκεκριμένες ανάγκες. Ανάγκες που για τα δεδομένα του πολιτικού συστήματος και της μεταπολίτευσης στην Ελλάδα, δεν ήταν άλλες από την είσοδο στο πολιτικό σκηνικό ενός «φρέσκου» φορέα, που θα κάνει τους Έλληνες να νιώσουν ακόμη πιο άνετα. Από τις δυσκολίες και την πίεση του μετεμφυλιακού κράτους της Δεξιάς, τη χούντα, την τραγωδία της Κύπρου και γενικότερα την έλλειψη ελευθερίας.

Έπρεπε με κάθε τρόπο να προωθηθούν νέα σχέδια ανασυγκρότησης με πιο δημοκρατικό υποτίθεται προσανατολισμό. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο το γεγονός των συναντήσεων μεταξύ του Ανδρέα Παπανδρέου και του Χαρίλαου Φλωράκη σε χώρες της Ευρώπης, πριν τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ. Υπουργός των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ που το τελευταίο διάστημα βρέθηκε στη δίνη του κυκλώνα λόγω σκανδάλων, θα το θυμάται πιστεύω αρκετά καλά. Αν θυμηθούμε και τις διαγραφές όλων εκείνων που ποτέ δεν δέχτηκαν τη λογική περί αθροίσματος των δημοκρατικών δυνάμεων, ελπίζοντας στη μετωπική αντιπαράθεση με τις δυνάμεις του δικομματισμού και του συστήματος για την Ελλάδα της νέας εποχής...

Φυσικά όλες οι προωθημένες θέσεις περί δημοκρατικής κυβέρνησης και αθροίσματος των δημοκρατικών δυνάμεων δεν ήταν δα και καμία σοβαρή νέα ανακάλυψη. Ήταν μια φυσιολογική παραλλαγή της εισήγησης του Γ. Βοντίσιου (Γούσια) στην Τρίτη ευρεία ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ και πιο συγκεκριμένα στο δεύτερο θέμα. Στη σελίδα 59 γινόταν λόγος για «άθροιση ψήφων των δημοκρατών, αλλά και όλων των δημοκρατικών δυνάμεων».
Τελικά τι ήταν όλο αυτό το παλαντζάρισμα θέσεων είναι μάλλον δύσκολο να το καταλάβει και να το κατανοήσει κάποιος. Έπρεπε να φύγουν από τη μέση οι δυνάμεις του κέντρου και το αποφασιστικό χτύπημα να δοθεί προς αυτές, γιατί μάλλον ήταν οι δυνάμεις που βάζουν τα εμπόδια στη δημοκρατική ενότητα δράσης. Ή έπρεπε να γίνει το 1989 και να γίνει η κάθαρση σε «συνεργασία με το διάβολο» για να έρθει η Αριστερά στο προσκήνιο;

Το μόνο σίγουρο είναι πως η ηγεσία του ΚΚΕ την εποχή εκείνη, αλλά και προγενέστερα, στόχευε στο να γίνει το συγκεκριμένο κομμάτι της Αριστεράς, διαιτητής στις διενέξεις του αστικού πολιτικού συστήματος και του δικομματισμού. Ήθελε να αποκτήσει ρόλο στο πολιτικό παιχνίδι και να συμμετάσχει στις εξελίξεις και όχι να βρεθεί στην αντίπερα όχθη. Και μάλιστα με συνταγές παλιών εποχών, οι οποίες αποδείχτηκαν άκρως αποτυχημένες. Αυτό και μόνο προκαλεί λύπη και απογοήτευση.