Οι παρακάτω προτάσεις καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα κυκλοφοριών που κινούνται στο χώρο της διεθνούς τζαζ από τα τέλη του 2008 έως και τις πρώτες κυκλοφορίες του 2010. Σε αυτές οι ακροατές θα βρουν τόσο φρέσκιες προτάσεις από την ανερχόμενη ευρωπαϊκή σκηνή, δίσκους αναφοράς στη world jazz, σημαντικές επανεκδόσεις όσο και μοντέρνες προσεγγίσεις αυτής της τόσο μοναδικής μουσικής. Τζαζ για όλα τα γούστα λοιπόν και αυτό ακριβώς είναι το ζητούμενο, να γνωρίσουμε τη σημερινή τζαζ σε όλες τις εκφράσεις.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΠΑΜΑΚΑΡΙΟΣ
S.M.V.
Thunder
Dreyfus / Ankh 2008
S.M.V., δηλαδή: Stanley Clarke, Markus Miller, Vicor Wooten. Τρεις γίγαντες του μπάσου, με παγκόσμια αναγνώριση από την τζαζ κοινότητα και το κοινό, ένωσαν το ταλέντο τους δημιουργώντας ένα άλμπουμ σταθμό για το όργανο που παίζουν. Το να απαριθμήσουμε τα κατορθώματα του καθενός δεν είναι ζήτημα, είναι κάτι παραπάνω από πολλά, μόνο για την καριέρα του Stanley Clarke, του πρεσβύτερου της παρέας, θα θέλαμε σελίδες. Στο προκείμενο δεν είναι μόνο η «βιρτουζιτέ», των τριών που δίνει αξία στο άλμπουμ και γίνεται must για κάθε ενεργό ή επίδοξο μπασίστα, αλλά και η ελευθερία που τους διακρίνει, συνθετική και εκτελεστική. Για παράδειγμα στο track 7 το Milano, «μπασογραφίζουν» πάνω στην μελωδία της βασικής σύνθεσης του Wojciech Kilar από το σάουντρακ του Δράκουλα του Κόπολα, με τη προσέγγιση του Kanengiser πάνω στο κλασσικό Turkish MarchŸ Αλλά για κάτι τέτοια δεν υπάρχουν οι μεγάλοι μουσικοί; Μεγάλοι σαν και αυτούς που φιλοξενούν και στο Thunder, τους George Duke, Chick Corea και Butterscotch.
The hot 8 brass band
Rock with
True Thoughts / Penguin 2008
Η ψυχή της Νέας Ορλεάνης ως γνωστό, είναι οι μπάντες της. Ειδικά οι μπάντες των χάλκινων πνευστών, οι επονομαζόμενες brass bands αποτελούν ένα ξεχωριστό κομμάτι της τζαζ ιστορίας τόσο της Νέας Ορλεάνης όσο και γενικά. Οι The hot 8 brass band, χαρακτηριστικοί εκπρόσωποι του σημερινού ήχου της πόλης, ανακατεύουν τη τζαζ με το φανκ, τη σόουλ, το χιπ χοπ και τη reggae, δημιουργώντας έναν πραγματικό σαματά, ένα μουσικό χαμό, μια γιορτή ήχων και μουσικής γεμάτο ενέργεια, ζωντάνια και πάθος που σε καταλαμβάνει ξυπνώντας τις πιο φωτεινές πλευρές της ύπαρξης σου. Δίσκος έκρηξης κεφιού, μια καρναβαλική μουσική παρέλαση, στην οποία από το πρώτο κομμάτι του Rock with, το What’s my name, τραβιέσαι να πάρεις μέρος. Το ερέθισμα της eυρωπαϊκής κυκλοφορίας αυτού του άλμπουμ, από τη bρετανική True thoughts, οφείλεται στο Quantic και τη σύλληψη του να βάλει σε Dj set του την καταπληκτική εκτέλεση του Sexual Healing του Marvin Gaye. Tα υπόλοιπα θα τα βρείτε μέσα σε αυτό το ξεχωριστό cd.
Bireli Lagrene
Electric side
Dreyfus Jazz / Ankh 2008
Αναγνωρισμένος εδώ και χρόνια σαν ένας αστέρας της gypsy jazz, γνωστός και από τις συνεργασίες του με τον Jaco Pastorius, ο μαέστρος της κιθάρας Birelli Lagrene, με μια υπερτριαντάχρονη πορεία στην τζαζ, σε αυτό το δίσκο συνεργάζεται με 6 ως επί το πλείστον νέους και σε κάθε περίπτωση ταλαντούχους μουσικούς, όπως ο μπασίστας Hadriend Feraud, ο ντράμερ Damien Schmitt ή ο Frank Wolf στο σοπράνο και τενόρο σαξόφωνο. Αποτέλεσμα, μια τζαζ σύνθεση όπου η εμπειρία και η τεχνική συνδυάζονται με την ενέργεια και το γκρουβ, δανειζόμενη στοιχεία τόσο από το ροκ όσο και από το hip hop, χάρη στα Scratches του Dj Afro Cut-Nanga. Το άλμπουμ περιέχει 8 συνθέσεις του Lagrene και 2 επανεκτελέσεις, μια στο Jack Rabbit του Herbie Hancock και μια στο Incertitude του Babik Reinhardt και είναι ένας δίσκος υψηλής ποιότητας, όπως και οι περισσότεροι του συγκεκριμένου καλλιτέχνη.
Joel Xavier
Sarava
Baylor Records / A & N 2009
Ηχογραφημένο ζωντανά στο Sao Luiz Theatre της Λισσαβόνας στις 14 και 15 Δεκεμβρίου του 2007, είναι το νέο άλμπουμ του εξαιρετικού και πολυβραβευμένου πορτογάλου κιθαρίστα της world jazz, Joel Xavier. O τίτλος του Sarava –κάτι σαν τη δική μας «θετική ενέργεια», (όχι αυτή της amitaŸ), φράση που φωνάζουν οι μουσικοί της σάμπα– εκφράζει το συναίσθημα που αναδύεται από την ακρόαση του άλμπουμ. Είναι αυτό το απαλό, σχεδόν μεταξένιο άγγιγμα της κιθάρας, που τον έχει κάνει γνωστό, πέρα από τη δεξιοτεχνία του, η οποία αποδεικνύεται και σε αυτό το άλμπουμ (κοινώς «ο άνθρωπος παίζει παπάδες»), όπως και οι συνθέσεις του οι οποίες, λόγω και της μουσικής παιδείας της πατρίδας του, μας ταξιδεύουν από την Πορτογαλία στη Βραζιλία και πίσω στη Βόρεια Αφρική. Το ντουέτο των Gustavo Roriz στο μπάσο και Milton Batera στα τύμπανα, έδεσαν με το Xavier χωρίς πρόβες, σαν να ήταν όλοι τους μέλη ενός τρίο από τα παλιά. Το άλμπουμ είναι αισθαντικό, ταξιδιάρικο, πολυπολιτισμικό και easy-listening, ως απόλαυση και όχι ως ευκολία, με τους αυτοσχεδιασμούς του να δείχνουν τη ποιότητα των μουσικών, χαρακτηριστικές οι αποκρίσεις τους στο Jindungo.
E.S.T.
Retrospective, the very best of
Act / A & N 2009
Δίσκος επιτομή και ανακεφαλαίωση της ιστορίας του ίσως σημαντικότερου σύγχρονου τζαζ σχήματος της γηραιάς ηπείρου, των Esbjorn Svensson Trio, γνωστότερων ως E.S.T. Το τζαζ ταξίδι τους ξεκίνησε το 1991 από τη Σουηδία. Κατέκτησαν τη τζαζ υφήλιο χάριν στη συνθετική ευφυΐα του Esbjorn Svensson και την εκτελεστική δεινότητα τόσο του ίδιου στο πιάνο, όσο και των 2 συνοδοιπόρων του, Dan Berglund στο μπάσο και Magnus Ostrom στα ντραμς. Κινούμενοι με άνεση και παιδεία πάνω στις διαφορετικές εκφράσεις της τζαζ, επιδεικνύοντας την ελευθερία που απαιτεί ο αυτοσχεδιασμός αλλά και το σεβασμό που απαιτεί η ιστορία της μουσικής που υπηρετούσαν, προσέφεραν σειρά ποιοτικών άλμπουμ. Ο θάνατος του Svensson του 2007 διέκοψε την πορεία των EST, σε μια φάση δημιουργικής κορύφωσης. Σε αυτή τη συλλογή τηρείται η χρονική σειρά των κομματιών, ξεκινώντας από το πανέμορφο From Gagarin’s point of view του 1999 φτάνοντας στο leucocyte του 2006. Για το κοινό τους, το Retrospective είναι μια βολική συλλογή ακρόασης του αγαπημένου τους γκρουπ. Για κάθε μουσικόφιλο αποτελεί σπουδαία πρόταση. Με άλλα λόγια μιλάμε για ένα «must» δίσκο για κάθε δισκοθήκη.
Max. Bab
Inner Orbit
Act / A & N 2009
Από τις πιο ελπιδοφόρες μπάντες της γερμανικής τζαζ, το κουαρτέτο των Max.Bab συνθέτει στο Inner οrbit, 10 κομμάτια εμπνευσμένα από τις αισθήσεις και τα συναισθήματα που αποκτά ο άνθρωπος που κινείται στο διάστημα. Μπορεί οι τέσσερεις μουσικοί να μη έχουν πείρα από κάτι τέτοιο, ωστόσο με οδηγό τη φαντασία έχουν συλλάβει το συναισθηματικό φορτίο και την αισθαντικότητα μιας τέτοιας εμπειρίας, μεταφράζοντας την σε μουσική, βασισμένη σε τενόρο και σοπράνο σαξόφωνο, πιάνο, μπάσο και τύμπανα. Έτσι το Inner οrbit κυλά με τη γαλήνη και το δέος να εναλλάσσονται ως μουσικές εκφράσεις, διαμορφώνοντας μια space jazz κατά κάποιο τρόπο. Το άλμπουμ είναι χωρισμένο σε 2 μέρη. Το πρώτο με 5 κομμάτια και τίτλο Leonov’s space walk suite, είναι εμπνευσμένο και αφιερωμένο στον σοβιετικό κοσμοναύτη Leonov, ο οποίος υπήρξε ο πρώτος άνθρωπος που στα 1965 και για 12 λεπτά «έπλεε» στο διάστημα. Το 2ο μέρος αποτελείται από 5 κομμάτια, με μια προσέγγιση τους στο From Gagarin’s point of view των EST, να συμπεριλαμβάνεται σε αυτά. Εν κατακλείδι οι Max. Bab είναι μία ακόμη ένδειξη της δημιουργικότητας της νέας γενιάς ευρωπαίων τζαζ μουσικών που βγαίνει στην επιφάνεια και με κάθε ευκαιρία δείχνει τη καλλιέργεια και τη παιδεία της.
No Vox
Out of Jazz
Mosaic Music 2009
Μην σας παραπλανά καθόλου ο τίτλος. Το νέο άλμπουμ των Γάλλων Novox, είναι ένα crossover πάνω από τα πολλαπλά πεδία της Jazz. Eίτε των κλασσικών της εκδοχών, είτε κυρίως της έντονα funky και της Jazz - rock, με τις απαιτούμενες hip hop δόσεις, όπως επιτάσσουν οι καιροί, πολύ επιτυχημένο το funky-jazz-hip hop Kool factory, όπως και το Funky miracle, αλλά και με ανατολίτικους πειραματισμούς όπως στο Indy, ή lounge διαθέσεις. Οι No Vox «κάνουν παιχνίδι» με διαφορετικές μουσικές θέτοντας τες κάτω από τη παλέτα της τζαζ. Άλλωστε αυτό δεν επιτάσσει και η ίδια η ουσία της τζαζ; Τη μέγιστη δηλαδή ελευθερία προσέγγισης και αυτοσχεδιασμού πάνω σε ότι παρουσιάζει ενδιαφέρον για ένα μουσικό της; Αυτό ακριβώς κάνουν και οι No Vox. Tο άλμπουμ τους λοιπόν δεν είναι καθόλου Out of Jazz, αλλά πολύ in στον πυρήνα της φιλοσοφίας της.
Acusmatic Group
Pilot
Irma / Penguin 2009
Οι Acusmatic Group, το σχήμα 2 μουσικών και παραγωγών, των Ιταλών Romeo Sandri και Michele Berselli, οι οποίοι υποστηρίζονται από μια 3μελή μπάντα για τις ζωντανές εμφανίσεις τους. Το Pilot είναι το ντεμπούτο άλμπουμ τους, στο οποίο η αγάπη τους για την κινηματογραφική τζαζ είναι κάτι παραπάνω από εμφανής. Οι συνθέσεις του Pilot φέρνουν στα αυτιά του ακροατή, ειδικά των μεγαλυτέρων, την τζαζ των αστυνομικών, γκανγκστερικών ταινιών του ’70, ιταλικής και αμερικάνικης ή βρετανικής παραγωγής, όπως και τη Blaxpoitation φιλμογραφία και τα σάουντρακ της, τη γνωστή και ως Crime Jazz. Κομμάτια που ερωτοτροπούν άλλοτε με μια funk διάσταση, άλλοτε με μια lounge αίσθηση, με scratch και hip hop παρεμβολές. Tο Pilot θα μπορούσε να είναι το απόλυτο σάουντρακ μιας τέτοιου τύπου κινηματογραφικής αναβίωσης, με την ηχητική ατμόσφαιρα που καταφέρνει να δημιουργεί. Όλες οι συνθέσεις είναι δικές τους πλην της πολύ καλής διασκευής τους στο Walking on the moon των Police.
New cool collective
Out of Office
Dox Records / A & N 2009
Οι New Cool Collective μας έρχονται από την Ολλανδία, η οποία σημειωτέον διαθέτει μια πολύ ενεργή σκηνή τζαζ και σόουλ φανκ, αποτελούμενη τόσο από συγκροτήματα όσο και από παραγωγούς. Το Out of office ως τίτλος προφανώς και υποδηλώνει την απόδραση από τη ρουτίνα της εργασιακής καθημερινότητας, ως περιεχόμενο δε υπηρετεί αυτή την απόδραση. Πώς την υπηρετεί; Με μια cool τζαζ που διαμορφώνει ατμόσφαιρα κλαμπ, εξ ου και η φωτογραφία του εξωφύλλου. Oι New Cool Collective, το δείχνουν καθαρά, είναι μια live μπάντα που ο σκοπός της είναι να περάσει καλά ο ακροατής. Το Out of office ως ηχογράφηση «πιάνει» όλο αυτό το κλίμα του τζαζ - μπαρ - κλαμπ. Το άλμπουμ έχει πολύ καλές στιγμές όπως το εναρκτήριο Lang Lang και το Ska-Jazz Scuzzy Skank, τo «καλοκαιρινό» Boca Arriba και το Afrocan – το οποίο είναι και ή καλύτερη στιγμή του δίσκου ή το τζαζ - ροκ Gigged Up. Δίσκος για cool ακροάσεις και αποδράσεις.
Barney Wilen and his Amazing Free Rock Band
Dear Prof. Leary
MPS / A & N 2009
Η αρχική του έκδοση, σπάνια και συλλεκτική πια, κυκλοφόρησε το επαναστατικό έτος 1968 και αποτέλεσε ένα από τα άλμπουμ που άνοιξαν το κεφάλαιο jazz-rock. Η Amazing Free Rock Band του γάλλο -αμερικανού σαξοφωνίστα Barney Willen, πραγματικά θαυμάσια με τον γερμανό πιανίστα Joachim Kuhn, τον ιταλό κιθαρίστα Mimi Lorenzini, τον επίσης γερμανό μπασίστα Gunter Lenz και δυο ντράμερ παρακαλώ, τον Ιταλό Aldo Romano και το Γερμανό Wolfang Paap, προσφέρει ένα απελευθερωμένο jazz-rock-ψυχεδελικό Jam, όπως υποδηλώνει και ο τίτλος του άλμπουμ άλλωστε. Στα χέρια τους οι Beatles (The fool on the hill), ο Ornette Coleman (Lonely woman), οι Supremes (Why do you keep me hangin on) και ο Otis Redding (Respect), πήραν άλλες διαστάσεις και μαζί με τα δικά τους κομμάτια, έβαλαν μερικούς από τους θεμέλιους λίθους της jazz-rock εποχής. Η επανέκδοση σε cd από την MPS, δίνει το δικαίωμα και στους νεότερους να πιάσουν το κλίμα εκείνων των χρόνων που σφράγισαν και τη μουσική.
Various
Socialized Jazz Beats vol 2
Social Beats / Penguin 2009
Μένουμε στην Ολλανδία με μια συλλογή «ότι πρέπει» για Jazz/bossa/lounge καταστάσεις. Το oλλανδικό label δραστηριοποιημένο τα τελευταία χρόνια στους δρόμους της soul, του funk και της jazz, με την 2η Jazz beats συλλογή του σε επιλογές του Phil Martin, όλες από oλλανδικά συγκροτήματα και παραγωγούς όπως οι The Houdini’s, Jazz Invaders, Solo Moderna και άλλοι, φτιάχνει μια easy-listening σύνθεση ταξιδιάρικη και αγχολυτική. Μια άλλη διάσταση της τζαζ, παλιότερα, την εποχή των μεγάλων ορχηστρών είχε ονομαστεί easy-listening. Σήμερα που οι παραγωγοί και οι μουσικοί δημιουργούν σε άλλα πλαίσια έχει ονομαστεί lounge και συνδέεται με cool διαθέσεις ακουστικής χαλάρωσης.
Dizzy Gillespie all-star big band
I’m Beboppin’ too
Halfnote / Soundforce 2009
Ορισμένες φορές στην ιστορία της μουσικής είναι τόσο μεγάλο το μέγεθος κάποιων δημιουργών που οι μουσικοί που τους συνοδεύουν όσο καλοί και αν είναι επισκιάζονται αντικειμενικά. Τέτοια περίπτωση μεγέθους είναι δίχως άλλο και ο Dizzy Gillespie, όπως και ανάλογη περίπτωση «επισκιαζόμενου» είναι και ο για μια δεκαετία, μπασίστας του John Lee, όπως και άλλα 5 μέλη της ορχήστρας, που αποτελούν το πυρήνα των τωρινών All-Star Big Band, η οποία συμπληρώνεται από νέους μουσικούς. Έτσι στη περίπτωση αυτών των μουσικών ο Dizzy, με την απουσία του πλέον, τους δίνει τη πρωτοκαθεδρία στη διαχείριση ενός υλικού πραγματικά μοναδικού. Ορισμένοι κατηγορούν αυτού του τύπου τις ορχήστρες ότι «τρώνε από τα έτοιμα των μεγάλων». Ωστόσο το ζήτημα της συνέχισης και του σεβασμού μιας μουσικής κληρονομιάς τέτοιου βεληνεκούς δεν είναι λίγο πράγμα. Οι All-Stars του Dizzy είναι μια μεγάλη ορχήστρα –αριθμητικά και εκτελεστικά–, που όπως δηλώνει και ο τίτλος του άλμπουμ «κάνει και αυτή bebop» και τιμά τον εμπνευστή της, παίζοντας μάλιστα κομμάτια του όχι πολύ ακουστά. Αλλά δεν μένει μόνο σε αυτό, μιας και καταπιάνεται τόσο με το Thelonious Monk και το Gershwin, όσο και παρουσιάζει δικά της κομμάτια.
Alphonse mouzon
Virtue
MPS / A & N 2009
Η Γερμανική MPS επανεκδίδει μια σειρά σημαντικών τζαζ δίσκων που κυκλοφόρησε τη δεκαετία του 70, με το αναγκαίο re-mastering αυτού του είδους των κυκλοφοριών. Δίσκοι που μέχρι σήμερα υπήρχαν μόνο σε βινύλιο (για αυτό και η βινυλιακή αισθητική των εκδόσεων). Μια από αυτές τις επανεκδόσεις αφορά το Virtue του Alphonse Mouzon, ενός από τους μεγαλύτερους δεξιοτέχνες των ντραμς και των κρουστών στη σύγχρονη μουσική. Κυκλοφόρησε το 1977, ηχογραφήθηκε δε τον Νοέμβριο του 1976, χρονιά που ο Mouzon μαζί με τους σημαντικούς μουσικούς που τον συνοδεύουν επισκέφτηκε την Ευρώπη. Το θέμα με τις επανεκδόσεις άλμπουμ όπως είναι το Virtue, είναι ότι έχουν κριθεί από το χρόνο και οι δικές μας κρίσεις μάλλον περιττεύουν. Ο Mouzon πέρα από το να δείχνει τη δεξιοτεχνία του στα τύμπανα, δείχνει πόσο κατέχει και αναπτύσσει τους ρυθμούς της Αφρικής στη Drum suite του, παίζει στακάτο jazz-funk στο Master Funk, εμπνέεται από το Love Supreme του Coltrane στο Virtue, απογειώνει τη σάμπα στο Baker’s Daughter, χωρίς αυτό να τον αποτρέπει από το να γίνει ερωτικός στο Come into my life. Ένας βιρτουόζος μουσικός σε μια σημαντική ηχογράφηση.
Mulatu Astatke
Mulatu Steps Ahead
Strut / Penguin 2010
Ο επονομαζόμενος και «πατέρας της τζαζ της Αιθιοπίας», γνωστός εδώ και 30 χρόνια για τη συνάντηση της με τη δύση και τη Λατινική Αμερική, αποδεικνύει ότι η ηλικία του όχι μόνο δεν αποτελεί εμπόδιο παρουσίας και δημιουργικότητας, αλλά αντίθετα λειτουργεί υπέρ μιας παγκόσμιας fusion-jazz, καμωμένης από την εμπειρία, τη γνώση και τους ανοιχτούς ορίζοντες. Ο Astatke, μετά τη συνεργασία του με τους Helliocentrics, επιστρέφει με ένα ακόμη μεγάλο δίσκο. Με μέλη των Helliocentrics, της Either Orchestra της Βοστόνης, αλλά και αναγνωρισμένους αιθίοπες και αφρικανούς μουσικούς, μπαίνει οδηγός μιας μουσικής πορείας που ενώνει το cool, το bebop, το swing και τη smooth jazz με τις μουσικές παραδόσεις της Αιθιοπίας. Τα κομμάτια του Steps ahead, αφηγούνται ιστορίες με την μοναδική ικανότητα που έχει η μουσική να «μεταφράζει» την εμπειρία, την πραγματικότητα και το συναίσθημα, ενώ ο Mulatu επαναπροσεγγίζει και παλιές κλασσικές του συνθέσεις, όπως το Boogaloo και το I Faram Gami I Faram προσδίδοντας τους νέες διαστάσεις.
