Εφημερίδα της ανεξάρτητης Αριστεράς

Σε ποιoν ανήκει ο κόσμος;

  Μια αριστουργηματική και εξαιρετικά επίκαιρη ταινία σε σενάριο του Μπέρτολτ Μπρεχτ προβάλλεται στον κινηματογράφο Τριανόν. Θέμα της είναι η ανεργία στην Γερμανία του Mεσοπολέμου και η πολιτική δραστηριότητα των πρωτοπόρων εργατών και κομμουνιστών.




ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΣΙΤΑΣ, ΠΛΑΝΟΔΙΟΣ ΑΡΙΣΤΕΡΟΣ



Ποδήλατα πολλά τρέχουν στους δρόμους του Βερολίνου του Μεσοπολέμου. Άνεργοι ψάχνουν για δουλειά. Κοντινό πλάνο στις ρόδες των ποδηλάτων καθώς γυρίζουν. Ο τροχός μήπως συμβολισμός της Ιστορίας; Σε ποιον ανήκει αυτός ο κόσμος; Μια ταινία που το σενάριο έγραψαν ο Μπέρτολτ Μπρεχτ και ο Έρνεστ Ότγουολντ, ενώ τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Σλάταν Ντούντοφ.

Σε μια περίοδο παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, η Γερμανία είναι από τις χώρες που βιώνουν πιο έντονα τις σκληρές συνέπειές της. Εκατομμύρια άνεργοι, άθλιες συνθήκες εργασίας, δημιουργία τεράστιων παραγκουπόλεων, φτώχεια, πείνα, απελπισία, καμιά ελπίδα για το μέλλον… Καμιά; Ίσως υπάρχει τρόπος να σωθεί ο κόσμος, μέσα από την ενωμένη δύναμη των εργατών. Στην ιστορία μας, γνωρίζουμε την Άννι, μια νεαρή εργάτρια, που πασχίζει μαζί με την οικογένειά της να επιβιώσουν στις πιο απάνθρωπες συνθήκες. 

Ο αδελφός της, ύστερα από μήνες απελπιστικής ανεργίας, βουτά στο κενό και αυτοκτονεί. Η ίδια και η οικογένειά της αδυνατούν να πληρώσουν το ενοίκιο του μίζερου διαμερίσματός τους και βρίσκονται στο δρόμο με έξωση. Χωρίς στέγη, αποφασίζουν να πάνε στο Kuhle Wampe, έναν καταυλισμό, μια ώρα έξω από το Βερολίνο. Εκεί, έχουν βρει καταφύγιο μεγάλες μάζες φτωχών, ανέργων, ανθρώπων που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα. Μέσα σε αυτές τις καταστάσεις, η Άννι μένει έγκυος από τον αρραβωνιαστικό της, Φριτς, αλλά ο επικείμενος γάμος δεν πρόκειται να γίνει. Η Άννι, ύστερα από αυτό, μετακομίζει σε μια φίλη της στο Βερολίνο και αρχίζει να συμμετέχει ενεργά στο νεανικό Εργατικό Κίνημα.

«Μπροστά! Χωρίς να ξεχνάμε ποιος είναι ο δρόμος μας! Μπροστά, χωρίς να ξεχνάμε: Σε ποιον ανήκει ο δρόμος; Σε ποιον ανήκει ο κόσμος;», τα λόγια αυτά από το Τραγούδι της Αλληλεγγύης έδωσαν το όνομα της ταινίας. Η ταινία μιλάει για τους βερολινέζους εργάτες και ανέργους, κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης που συγκλόνισε τον καπιταλιστικό κόσμο, στα τέλη της δεκαετίας του 1920. Το Kuhle Wampe είναι μία γνήσια μπρεχτική ταινία με το αποστασιοποιημένο παίξιμο των ηθοποιών, την ηχητική αντίστιξη, τις εσκεμμένες ανακολουθίες, όλα στοιχεία από τα θεατρικά του έργα. Είναι επίσης το πιο ριζοσπαστικό δείγμα της αποκαλούμενης Νέας Αντικειμενικότητας, δηλαδή μιας τάσης της εποχής στη Γερμανία, για τέχνη με κοινωνική συνείδηση και ντοκιμαντερίστικη απόδοση της υπόθεσης. Με γυρίσματα κυρίως σε πραγματικές τοποθεσίες, το Kuhle Wampe χρησιμοποιεί με λιτότητα το μελόδραμα, για να αναλύσει την ανεργία μέσα από μια οικογένεια γερμανών εργατών.
Η ταινία γυρίστηκε μέσα σε αντίξοες συνθήκες. Ήταν παραγωγή μιας κομμουνιστικής κινηματογραφικής εταιρείας με μηδαμινούς πόρους, ενώ ο χώρος των γυρισμάτων δεχόταν επιθέσεις από φασιστικές οργανώσεις γι’ αυτό και περιφρουρούταν από μέλη του κόμματος. Πρόκειται για ένα συλλογικό κινηματογραφικό εγχείρημα, καθώς στην ταινία συμμετέχουν εκατοντάδες ερασιτέχνες εργάτες, 4.000 εργάτες - αθλητές του Αθλητικού Εργατικού Ομίλου Φίχτε και το πιο διάσημο εργατικό θέατρο δρόμου της εποχής. Επίσης, στην ταινία συμμετέχουν συνολικά 300 τραγουδιστές και τραγουδίστριες!

Η ταινία με την κυκλοφορία της βρήκε αμέσως θυελλώδη αντίδραση από τα συντηρητικά στοιχεία. Η προβολή της απαγορεύτηκε λόγω του έντονου πολιτικού της μηνύματος, της ανοιχτής απεικόνισης θεμάτων ταμπού, όπως η αυτοκτονία, η έκτρωση, η φτώχεια, αλλά και της ξεκάθαρης κομμουνιστικής θέσης της. Η μουσική του Άισλερ και οι στίχοι του Μπρεχτ δημιουργούν ένα σύνολο σαν γροθιά στη νοοτροπία των αστών και εμπνέουν αδελφοσύνη και δικαιοσύνη.

Ανάμεσα στις τρεις προβολές θα υπάρχουν δύο μουσικές παραστάσεις με το ίδιο εισιτήριο της ταινίας. 8 μ.μ.: Μουσική παράσταση: Μπρεχτ - Άισλερ - Βάιλ. Ερμηνεία: Πηνελόπη Σεργουνιώτη. Πιάνο: Στάθης Άννινος 10 μ.μ.: Μουσική παράσταση. Ερμηνεία: Σύλβια Καπερνάρου. Πιάνο: Κώστας Εγγλέζος. Εκτός από τα εισιτήρια των 8 και 6,5 ευρώ, για τη συγκεκριμένη ταινία θα ισχύουν επίσης: εργατικό 5 ευρώ και ανέργων 3 ευρώ. Για τις μουσικές παραστάσεις ισχύει ενιαίο εισιτήριο με την ταινία.Τριανόν (Κοδριγκτώνος 21, Στάση ΗΣΑΠ Βικτώρια, τηλ.: 210 8215469). Καθημερινά: 18.30 - 20.45 - 22.45. Σύλλογοι, σωματεία και λέσχες εκτός Αθήνας που ενδιαφέρονται να προβάλλουν την ταινία μπορούν να έρθουν σε επαφή με τη New Star 210 9512991.