ΕΙΡΗΝΗ ΚΟΣΜΑ
Μία τεράστια βιομηχανία κατασκοπίας, παρακολουθήσεων, συγκέντρωσης απόρρητων πληροφοριών, αλλά και προπαγάνδας έχουν αναπτύξει οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, σε συνεργασία με ιδιωτικές εταιρείες ασφάλειας, μετά την 11 Σεπτεμβρίου. Αποκαλυπτική είναι η έρευνα που δημοσίευσε αυτή την εβδομάδα η αμερικανική εφημερίδα Ουάσινγκτον Ποστ, η οποία διήρκεσε δύο χρόνια, σχετικά με το μέγεθος και τις δραστηριότητες κρατικών υπηρεσιών και ιδιωτικών εταιρειών που εμπλέκονται στη βιομηχανία «καταπολέμησης της τρομοκρατίας».
Ο ιδιωτικός και δημόσιος «κλάδος» της κατασκοπίας έχει απλώσει τα πλοκάμια του σε τέτοιο βαθμό, ώστε είναι πλέον αδύνατον να υπολογιστεί το ακριβές κόστος του για το φορολογούμενο στις ΗΠΑ. Άγνωστος είναι και ο συνολικός αριθμός όσων εμπλέκονται σε δραστηριότητες των υπηρεσιών ασφάλειας και των μυστικών υπηρεσιών της χώρας –μόνο στην Υπηρεσία Πληροφοριών του Πενταγώνου, σήμερα απασχολούνται 16.500 άτομα, από 7.500, το 2002– με αποτέλεσμα να καθίσταται αδύνατος ο κρατικός έλεγχός τους. Σύμφωνα με το δημοσίευμα της Ουάσινγκτον Ποστ, σχεδόν 2.000 ιδιωτικοί και 1.270 κρατικοί οργανισμοί αναπτύσσουν προγράμματα κατασκοπίας, σε συνεργασία με τις αρχές ασφάλειας και τις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ σε 10.000 περιοχές σε όλη τη χώρα. Περίπου 854.000 άνθρωποι έχουν πρόσβαση σε απόρρητα αρχεία. Στην ευρύτερη περιοχή της Ουάσινγκτον, κατασκευάζονται ή ήδη έχουν παραδοθεί στις μυστικές υπηρεσίες, 33 κτιριακά συγκροτήματα που στο σύνολό τους καλύπτουν μία έκταση ίση με περίπου τρία Πεντάγωνα ή 22 Καπιτώλια. Ο όγκος των πληροφοριών που συγκεντρώνουν είναι τεράστιος. Καθημερινά, στα συστήματα της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφάλειας των ΗΠΑ αποθηκεύονται 1,7 δισ. ηλεκτρονικά μηνύματα και τηλεφωνικές συνομιλίες. Αναλυτές που μελετούν έγγραφα και ηχογραφημένα μηνύματα που συλλέγουν, κατάσκοποι των αμερικανικών και διεθνών υπηρεσιών εκδίδουν 50.000 απόρρητες αναφορές ετησίως.
Όλες οι πληροφορίες συγκεντρώνονται τελικά σε ένα άκρως απόρρητο σύστημα ελέγχου, στο οποίο ελάχιστοι έχουν πρόσβαση. Αυτοί μόνο έχουν μία πλήρη εικόνα των στοιχείων που συλλέγονται. Ωστόσο η Ουσάσιγκτον Ποστ σημειώνει ότι η υπερδιόγκωση του συστήματος, μετά την 11η Σεπτεμβρίου, το έχει καταστήσει αναποτελεσματικό, όσον αφορά στην πρόληψη των τρομοκρατικών επιθέσεων, κάτι που αποδεικνύεται από πρόσφατα γεγονότα, όπως η απόπειρα βομβιστικής επίθεσης σε αεροσκάφος του Ντιτρόιτ, τον περασμένο Δεκέμβριο, αλλά και η προσπάθεια ανατίναξης στην Τάιμς Σκουέαρ στη Νέα Υόρκη τον Μάιο, που ανέδειξαν τις αδυναμίες του. Παρ’ όλ’ αυτά, κυβέρνηση Ομπάμα δεν δείχνει αποφασισμένη να περιορίσει το κατασκοπικό όργιο που υποκινεί η Ουάσινγκτον εδώ και σχεδόν μία δεκαετία.
Μόνο πέρυσι, η αμερικανική κυβέρνηση δαπάνησε 75 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις, για να καλύψει ανάγκες των μυστικών υπηρεσιών. Στο ποσό αυτό μάλιστα δεν περιλαμβάνονται τα κονδύλια για στρατιωτικές δαπάνες και για αντιτρομοκρατικά προγράμματα. Ο προϋπολογισμός της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφάλειας των ΗΠΑ, διπλασιάστηκε μετά την 11η Σεπτεμβρίου, ενώ οι Υπηρεσίες Καταπολέμησης της Τρομοκρατίας του FBI από 35 έχουν αυξηθεί σε 106. Εξαιτίας της ταχύτατης αύξησης της εισροής χρημάτων, οι υπηρεσίες πληροφοριών πολλαπλασιάστηκαν. Συνολικά, τουλάχιστον 263 υπηρεσίες ιδρύθηκαν ή αναδιοργανώθηκαν, μετά την 11η Σεπτεμβρίου. Ο ιδιωτικός τομέας έσπευσε να διεισδύει στον ευαίσθητο κλάδο των μυστικών υπηρεσιών, τον οποίο, σε ένα βαθμό, ελέγχει. Σύμφωνα με την Ουάσινγκτον Ποστ, η ανάθεση σε ιδιώτες υπηρεσιών ασφάλειας και κατασκοπίας έχει αυξήσει σημαντικά την εξάρτηση της αμερικανικής κυβέρνησης από ιδιωτικές εταιρείες.
Η αμερικανική εφημερίδα εκτιμά ότι από τους 845.000 ανθρώπους με πρόσβαση σε απόρρητα αρχεία, οι 265.000 είναι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα. Ιδιωτικές εταιρείες που συνεργάζονται με τη CIA έχουν στρατολογήσει κατασκόπους στο Ιράκ, έχουν εμπλακεί σε υποθέσεις δωροδοκίας με σκοπό την άντληση πληροφοριών στο Αφγανιστάν και έχουν προσφέρει προστασία σε διευθυντές της CIA σε διάφορες αποστολές τους σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι ιδιωτικές εταιρείες κατασκοπίας έχουν εμπλακεί και σε υποθέσεις απαγωγής υπόπτων στην Ευρώπη, σε ανακρίσεις μαρτύρων που κρατούνταν σε μυστικές φυλακές εκτός ΗΠΑ και σε παρακολουθήσεις «αποστατών» στα προάστια της Ουάσινγκτον.
Η αμερικανική βιομηχανία ασφάλειας πουλάει από στρατιωτικές υπηρεσίες και υπηρεσίες πληροφοριών και συμβούλων, μέχρι αεροπλάνα, πλοία και τάνκς. Άνθρωποί της έχουν γραφεία στην καρδιά του Πενταγώνου, όπου μελετώνται τα σενάρια ενδεχόμενων κρίσεων σε κάθε γωνιά του κόσμου. Παράλληλα, οι ιδιωτικές εταιρείες κατασκοπίας έχουν αναπτυχθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε είναι πλέον σε θέση να επηρεάζουν τις παγκόσμιες εξελίξεις, καθώς και την κοινή γνώμη στις ΗΠΑ και διεθνώς. Σύμφωνα με την Ουάσινγκτον Ποστ, τον Σεπτέμβριο του 2009, η εταιρεία General Dynamics υπέγραψε συμβόλαιο 10 εκατ. δολ. με το τμήμα ψυχολογικών επιχειρήσεων της Υπηρεσίας Ειδικών Αποστολών των ΗΠΑ, για τη δημιουργία ιστοσελίδων προώθησης της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Η εταιρεία προσέλαβε συγγραφείς, συντάκτες, γραφίστες και ανέπτυξε μια σειρά από ειδησεογραφικά σάιτ στο διαδίκτυο που η θεματολογία τους καλύπτει όλες τις ηπείρους.
Η διεύρυνση των δραστηριοτήτων των ιδιωτικών εταιρειών κατασκοπίας και ασφάλειας, πάντως, είχε και «παράπλευρες απώλειες» για την Ουάσινγκτον, καθώς σε κάποιες περιπτώσεις χειροτέρευσε την ήδη κακή διεθνή εικόνα της. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η υπόθεση της κακοποίησης κρατουμένων στο Αμπού Γκράιμπ, ενώ και ο ρόλος των μισθοφόρων της Blackwater, που συνέβαλε σημαντικά στο χάος και στη βία που επικράτησαν στο Ιράκ, μετά την αμερικανική εισβολή, ανέδειξε την εταιρεία στο σύμβολο μίας υπερδύναμης, σε κατάσταση αμόκ.
Το όργιο των ιδιωτικών εταιρειών και των κρατικών υπηρεσιών κατασκοπίας, ακόμα και στην πιο «ψύχραιμη» εποχή της διακυβέρνησης Ομπάμα, εξακολουθεί να ζημιώνει τους αμερικανούς φορολογούμενους. Η ανεξέλεγκτη και μυστική δράση τους, που περιορίζει δραματικά τις πολιτικές ελευθερίες και πλήττει τα δημοκρατικά δικαιώματα στις ΗΠΑ και παγκοσμίως, μπορεί να αξιοποιηθεί από σκοτεινές δυνάμεις σε βάρος πολιτών ή ολόκληρων λαών, ανάλογα με τα συμφέροντα που εξυπηρετούν.