του Θανάση Σκαμνάκη
Δυο πράγματα επαναλαμβάνουν, για να μας πείσουν να δεχτούμε τα μέτρα και την κατάσταση που διαμορφώνουν. Το ένα πως δεν υπάρχει άλλος δρόμος και το δεύτερο πως όλοι φταίμε καθώς περάσαμε την εικοσαετία όπου τρώγαμε με χρυσά κουτάλια χωμένοι, καθένας με το δικό του τρόπο και κατά που του αναλογούσε, στη διαφθορά ή τουλάχιστον στην ευκολία. Η απάντηση στο πρώτο επιχείρημα έχει ποικιλοτρόπως δοθεί, όσο για το δεύτερο, που ασκεί μια διαβρωτική επίδραση συνενοχής, έχουν ακόμα να δοθούν πολλές απαντήσεις, και κυρίως στους δρόμους.
Δεν είναι που καθεαυτό το επιχείρημα αποδεικνύεται έωλο, καθώς η μία μετά την άλλη οι χώρες της ΕΕ αντιμετωπίζουν και αυτές το φάσμα της χρεοκοπίας. Δεν είναι μόνο πως η διάχυση των ευθυνών σε πολλά μικρά μερίδια συσκοτίζει το τοπίο και αποκρύπτει τους πραγματικούς ενόχους. Είναι και πως έτσι μοιράζουν ίδια την ευθύνη ανάμεσα στους πρωταγωνιστές και στους θεατές του έργου, για την ακρίβεια δράματος.
Η δεκαετία του ’70 γέννησε ελπίδες πως αλλάζει, ή έστω πως μπορεί να αλλάξει το σκηνικό. Το μεταπολιτευτικό ρεύμα έθετε μια άλλη ιεράρχηση αξιών, πολιτικών, οικονομικών, ηθικών. Και γι’ αυτό δέχτηκε σαρωτική επίθεση υπονόμευσης σε όλα τα επίπεδα. Η πολιτική συνείδηση υπονομεύτηκε από τον ψευδεπίγραφο σοσιαλισμό του ΠΑΣΟΚ και την πλήρη σύγχυση που επέφερε. Οι οικονομικές και κοινωνικές αξιολογήσεις βούλιαξαν στη μίζα κυβερνώντων και συνεταίρων. Εργολάβοι, μεγαλοεκδότες, συμπαρατασσόμενο προσωπικό, υπάλληλοι, δημοσιογράφοι, καλλιτέχνες, έπεσαν με τα μούτρα στην αξιοποίηση της ευκαιρίας.
Οι ηθικές αξίες βούλιαξαν στο χυλό του λάιφ στάιλ, στη συστηματική επιβολή του οποίου συνέδραμαν με φανατισμό ιεραπόστολου κυβερνητικά, εκδοτικά και επιχειρηματικά επιτελεία.
Αποσάθρωσαν την ελληνική κοινωνία στο όνομα μιας κάλπικης ευημερίας. Χλεύασαν τις λαϊκές διεκδικήσεις, λοιδόρησαν την εντιμότητα του αγωνιζόμενου ανθρώπου, διέλυσαν τις συλλογικές προσπάθειες και την κοινωνική αλληλεγγύη, πανηγύρισαν για έναν μεταμοντέρνο θρίαμβο του «ο καθένας για την πάρτη του»!
Κι έτσι οι συμπατριώτες μας έγιναν οι «κωλοέλληνες» του Σαββόπουλου.
