Πρέπει να περιορίσουμε τα ελλείμματα σε όλα τα κράτη - μέλη της ζώνης του ευρώ, αν θέλουμε να σώσουμε τιο ευρώ» διέταζε πριν λίγες ημέρες ο γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, απαιτώντας να επιβληθούν σκληρά προγράμματα λιτότητας σε όλη την Ευρώπη.
του Μιχάλη Ψύλου
Ως εκ θαύματος, η μία μετά την άλλη οι ευρωπαικές κυβερνήσεις άρχισαν να συμμορφώνονται. Από την Ισπανία και την Πορτογαλία ως την «ισχυρή» Δανία, σαν να ξεκίνησε μια εφιαλτική ...Γιουροβίζιον για το ποιος θα στραγγαλίσει περισσότερο τους εργαζόμενους και τους μικρομεσαίους.
«Πακέτα λιτότητας προετοιμάζονται σε κάθε ευρωπαική πρωτεύουσα αυτή τη στιγμή» πανηγύριζε το γερμανικό περιοδικό Σπίγκελ.
Η Ελλάδα ήταν μόνο η αρχή. Το Τέταρτο Ράιχ έχει εξαπολύσει μια απίστευτη επιχείρηση τρομοκρατίας του απλού κόσμου με τα δημοσιονομικά ελλείμματα, προσπαθώντας να τους πείσει ότι μόνο αν δεχτούν να σφίξουν κι άλλο το ζωνάρι θα μπορέσουν να επιβιώσουν. «Η ελίτ των ευρωπαίων πολιτικών και ακαδημαικών καταφεύγει στη μαζική ψυχολογία του φόβου για να επιτύχει μια νέα Ευρώπη των τρομοκρατημένων, υποταγμένων πολιτών» γράφει το περιοδικό Spiked.
«Αυτή η υστερία που έχει καταλάβει τις περισσότερες δυτικές κυβερνήσεις για την αντιμετώπιση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και του χρέους δεν έχει άλλο στόχο από τη μακροπρόθεσμη ιδιωτικοποίηση της δημόσιας περιουσίας, τη συντριβή του εργατικού κινήματος και την εξάρθρωση του δικτύου κοινωνικής προστασίας» λέει ο αμερικανός οικονομολόγος Μάικ Γουίτνεϊ. «Η υστερία με το έλλειμμα είναι μια φάρσα που δημιούργησαν ακροδεξιοί δημαγωγοί που προσπαθούν να προωθήσουν κοινωνικά καταστρεπτικές ατζέντες για δικό τους όφελος» προσθέτει.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Ιρλανδία. Το Δουβλίνο ξεκίνησε το 2008 μια δραστική περικοπή των δημοσίων δαπανών όταν το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας ήταν στο 7,3% του ΑΕΠ. Αποτέλεσμα; Η ιρλανδική οικονομία συρρικνώθηκε σχεδόν αμέσως κατά 10% και το έλλειμμα εκτινάχτηκε στο 14,3% του ΑΕΠ. Η Ιρλανδία δεν είναι η εξαίρεση είναι ο κανόνας. Η λιτότητα είναι καλή για τους μοναχούς, αλλά κακή για την οικονομία. «Κάθε χώρα που ακολουθεί τη συνταγή του ΔΝΤ για τη μείωση των ελλειμμάτων εισέρχεται σε ύφεση. Κι αυτό δεν οφείλεται απλά σε μια κακή οικονομική πολιτική. Πρόκειται για πολιτική επιλογή με στόχο την αποδυνάμωση του κρατικού τομέα και την ενίσχυση του ιδιωτικού και των κερδοσκόπων, που ελπίζουν να αρπάξουν φτηνά τη δημόσια περιουσία. Αυτός είναι ο πραγματικός στόχος πίσω από τα μέτρα λιτότητας και τη μείωση των ελλειμμάτων» σημειώνει το αμερικανικό περιοδικό Counter Punch.
Άλλωστε, όλο και περισσότεροι οικονομολόγοι θεωρούν καθαρή ανοησία τη συνθήκη του Μάαστριχτ, σύμφωνα με την οποία στις χώρες της ΕΕ δεν επιτρέπεται το έλλειμμα να υπερβαίνει το 3% του ΑΕΠ. Το παράλογο είναι ότι η συνθήκη προσπαθεί να καταργήσει ουσιαστικά την οικονομική συγκυρία με διατάγματα. Μήπως θα έπρεπε τα «γεράκια» του Βερολίνου να απαγορεύσουν επίσης με διάταγμα τις κρίσεις;
Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για να καταλάβει ότι σε συνθήκες κρίσης το έλλειμμα είναι αναγκαίο, λέει ο οικονομολόγος Τζέιμς Γκαλμπρέιθ σε συνεντευξή του στην Washington Post. «Το έλλειμα δημιουργεί ζήτηση. Η ζήτηση προκαλεί δαπάνες. Οι δαπάνες ενισχύουν την οικονομική δραστηριότητα. Η οικονομική δραστηριότητα δημιουργεί την ανάπτυξη. Η ανάπτυξη δημουργεί θέσεις εργασίας, αυξάνει τα δημόσια έσοδα, μειώνει τα ελλείμματα και βάζει τέλος στην ύφεση».
Tα «γεράκια» του ελλείμματος λένε: «Δεν μπορούμε να λύσουμε ένα πρόβλημα του χρέους προσθέτοντας περισσότερο χρέος». Το επιχείρημα ακούγεται πολύ πειστικό, αλλά είναι λάθος. Η αύξηση των ελλειμμάτων, μειώνει τα ελλείμματα. Αυτό μπορεί να ακούγεται λάθος, αλλά είναι το σωστό, λέει ο Τζέιμς Γκαλμπρέιθ. «Η οικονομία παρουσιάζει ανάκαμψη, λόγω των ελλειμμάτων του προϋπολογισμού. Χωρίς αυτά τα ελλείμματα, δεν θα υπάρξει ανάκαμψη, διότι είναι τα ελλείμματα που βοηθούν να διαθέσουμε περισσότερα χρήματα στις τσέπες των νοικοκυριών. Το να μιλάμε για ανάκαμψη, αλλά να επικρίνουμε τα ελλείμματα είναι γελίο».
