Πήρε φόρα η Άννα Διαμαντοπούλου και πάει να φέρει τα πάνω - κάτω σε ολόκληρο το χώρο της εκπαίδευσης! Πυρήνας των νέων σαρρωτικών μέτρων η αντιμετώπιση της κρίσης. Μετά τις περικοπές σε μισθούς και επιδόματα, προχωρούν γοργά η αναστολή προσλήψεων εκπαιδευτικών και η εκτόξευση του αριθμού μαθητών στις τάξεις, αλλαγές στο διοικητικό χάρτη των ΑΕΙ και των ΤΕΙ, στα ολοήμερα σχολεία, στον τρόπο εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και ο κατάλογος δείχνει να μην έχει τέλος.
Παντελής Προμπονάς
Τα θέματα αυτά, και ιδιαίτερα των πανεπιστημίων, τέθηκαν ξανά στο τραπέζι με την ομιλία της υπουργού στη Σύνοδο Πρυτάνεων που διεξήχθη στο Λιτόχωρο με την ευθύνη του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Η Άννα Διμαντοπούλου δήλωσε μάλιστα στους πρυτάνεις των ήδη υποχρηματοδοτούμενων ιδρυμάτων πως επειδή χρήματα δεν υπάρχουν θα προχωρήσει σε διαρθρωτικές διοικητικές αλλαγές. Στην ουσία μίλησε για νέο νόμο - πλαίσιο μέχρι τα Χριστούγεννα, αλλαγές στο εξεταστικό σύστημα εισαγωγής όπως ήδη τις έχει εξαγγείλει και «εκπαιδευτικό Καλλικράτη» για ιδρύματα της επαρχίας, που θα κριθεί πως δεν ήταν απαραίτητα. Άξιο απορίας είναι βέβαια το γεγονός πως την ευθύνη ανοίγματος πολλών νέων τμημάτων και ιδρυμάτων είχε το ΠΑΣΟΚ και κορυφαία του στελέχη ιδιαίτερα από την περιφέρεια.
Συγκεκριμένα για τα πανεπιστήμια το υπουργείο θα προτείνει αναδιάρθρωση σε τέσσερις τομείς: διοίκηση, οργάνωση των σπουδών, διεθνοποίηση, χωροταξική αναδιάρθρωση (με την επισήμανση της «λειτουργικής ενοποίησης»). Θεσπίζει το Συμβούλιο Διοίκησης ως όργανο που θα βάζει κατευθύνσεις, κρατά τον τεταρτοετή οικονομικό προγραμματισμό και εκχωρεί ολόκληρη την οικονομική διοίκηση (και τη μισθοδοσία) στα ιδρύματα, τα οποία πλέον θα είναι υπεύθυνα για τη διαχείριση των κονδυλίων. Πρόταση ανατρεπτική αφορά την κατάργηση των τμημάτων και τη διάχυσή τους ως «προγράμματα σπουδών» μέσα σε σχολές βασιζόμενα στο ECTS (Ευρωπαϊκό Σύστημα Πιστωτικών Μονάδων)! Επιπλέον κόβονται τα βιβλία και προωθούνται τα ηλεκτρονικά συγγράμματα, ενώ τα μεταπτυχιακά προσδένονται περισσότερο με τους ερευνητικούς στόχους κάθε ΑΕΙ καθώς πλέον κάθε ίδρυμα τα συντονίζει όπως θέλει. Θεσμοθετούνται έδρες χορηγιών ενώ η φοιτητική μέριμνα περικόπτεται μέσω της κάρτας φοιτητή, η οποία συνδέεται με το ανώτατο όριο φοίτησης. Τέλος αναμορφώνονται και διευρύνονται τα προγράμματα άσκησης και μαθητείας, ενω ενισχύονται και τα φοιτητικά δάνεια!
Σήμερα, σε 40 ΑΕΙ και ΤΕΙ φοιτούν περισσότεροι από 500.000 φοιτητές και περίπου το 40% υπερβαίνει το όριο φοίτησης. Υπάρχουν 140 σχολές και 464 τμήματα. Στους 38.000 φτάνουν οι μεταπτυχιακοί φοιτητές και 21.000 είναι οι υποψήφιοι διδάκτορες. Δεν είναι γνωστό ακόμη ποια πανεπιστήμια βάζουν στο στόχαστρο οι εξαγγελίες. Ωστόσο, εξαιρετικά ανεπαρκή εμφανίζοται το Πανεπιστήμιο Στερεάς Ελλάδας (με μόλις δυο τμήματα σε λειτουργία) και κάποια ΤΕΙ στην Ήπειρο και τα νησιά του Ιονίου, ενώ στο μικροσκόπιο μπαίνουν τα ΑΕΙ που εκτείνονται σε πολλές πόλεις (Δημοκρίτειο, Αιγαίου, Θεσσαλίας, Πελοποννήσου). Στο θολό τοπίο των μεταπτυχιακών το υπουργείο προχωρά σε περικοπές στις χρηματοδοτήσεις, ενισχύοντας τη λογική των διδάκτρων ενώ σκέφτεται σοβαρά τη δημιουργία εθνικού κέντρου υποτροφιών για τους διδάκτορες, επιδιώκοντας περικοπές σε άλλους πόρους που ενισχύουν τις έρευνές τους, όπως τα επικουρικά διδακτικά προγράμματα.
Όλα τα παραπάνω το υπουργείο φιλοδοξεί να τα συζητήσει με ένα think-tank από το εξωτερικό που θα συνέλθη στα τέλη του καλοκαιριού, επισημοποιώντας την έναρξη της διαβούλευσης. Έχει σημασία πως θα κληθούν ακαδημαϊκοί και τεχνοκράτες από ξένα πανεπιστήμια ιδιαίτερα του αγγλοσαξωνικού χώρου ως εμπειρογνώμονες. Και για αυτούς κατατίθενται προτάσεις στον υπό συζήτηση νόμο, όπως η θέσπιση του δικαιώματος της διπλής εργασίας (στην Ελλάδα και το εξωτερικό), η συμμετοχή τους στα εκλεκτορικά και η γνωμοδότησή τους σε σύστημα αξιολόγησης και αριστείας στην έρευνα! Και με αυτό το πραξικόπημα επιχειρείται ουσιαστικά να απωθηθεί κάθε έννοια φοιτητικού ελέγχου στη λειτουργία των ΑΕΙ!
Πρόκεται για βαθιά ταξικές αναγγελίες που έρχονται λίγους μήνες μετά την αναγνώριση των κολεγίων, στον απόηχο μαχητικών απεργιών στο χώρο της εκπαίδευσης και εβδομάδες μετά την ανακοίνωση μέτρων για τα δημοτικά και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ο στόχος είναι σαφής και αφορά τη συμμόρφωση με τις οδηγίες της ΕΕ σε όλα τα επίπεδα, άμεση σύνδεση των επιχειρήσεων με τα πανεπιστήμια ώστε να μειώνονται οι κρατικές δαπάνες και ουσιαστική κατάργηση του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα των ιδρυμάτων. Παράλληλα δεν αγγίζεται ούτε στο ελάχιστο το καθεστώς αδιαφάνειας που καλύπτει την έρευνα και τα κονδύλια, ούτε και το μηχανισμό των εκλεκτορικών. Επίσης δεν ακούγεται κουβέντα για τη δραστική μείωση που είχαν φέτος οι θέσεις –βάσει Προεδρικού Διατάγματος– 407, που οδήγησαν δεκάδες νέους διδάσκοντες στο δρόμο ενώ άφησαν δυσαναπλήρωτα κενά σε τμήματα που δεν μπορούν ούτε να λειτουργήσουν. Την ίδια ώρα βέβαια η «επανεξέταση» αδειών κολεγίων δεν οδήγησε πουθενά, καθώς και πάλι μοιράστηκαν αφειδώς όπως ανακοινώθηκε από το υπουργείο.
