"..αίφνης η θάλασσα γινόταν κύματα αγανάκτησης, οι θερμές ιδέες μετατρέπονταν σε οργή και το καλοκαίρι γινόταν μια σκέψη για τον ερχόμενο χειμώνα."
ΘΑΝΑΣΗΣ ΣΚΑΜΝΑΚΗΣ
Έλεγα στο προηγούμενο σημείωμα για το καλοκαίρι που δεν σου δίνει ευκαιρία να το δεις ως παραλία, χαύνωση, βαθιές σκιές κι ανηλεή καύσωνα, λυτρωτικές μυρωδιές νερού σε διψασμένο χώμα, βράδια που δεν έχει τέλος ο κόσμος, και άλλα σχετικά ποιητικά, ευφρόσυνα και καλοκαιρινά. Αλλά, παρόλ’ αυτά, πήρα στάση θερινή, έβαλα στο μυαλό μου θερμές ιδέες, πυρπολημένες από ήλιο που σβήνουν σε θάλασσες, κι έπιασα να γράφω. Πλην όμως δεν έβγαιναν οι γραμμές. Γιατί αίφνης η θάλασσα γινόταν κύματα αγανάκτησης, οι θερμές ιδέες μετατρέπονταν σε οργή και το καλοκαίρι γινόταν μια σκέψη για τον ερχόμενο χειμώνα. Είναι λοιπόν τα γεγονότα που δεν σ’ αφήνουν να ευφρανθείς ή γίναμε (έγινα) εμμονικοί και δεν μπορούμε πια να απολαύσουμε ούτε ένα καλοκαίρι;
Βλέπεις τις παραλίες λίγο γεμάτες, λίγο άδειες, πάντως όχι όπως άλλες χρονιές και μετράς πόσο αλλάξαν τη ζωή μας όλα όσα σχεδιάζουν τα επιτελεία των Βρυξελλών και των τραπεζών. Μετά κοιτάς στις εφημερίδες και διαβάζεις πόσο, σχεδόν ενθουσιασμένοι, είναι οι δημοσιογράφοι από όλο αυτό το μακελειό. Και πως όσο περνάει ο καιρός, τόσο περισσότερο εκδηλώνονται, χωρίς κανένα πρόσχημα, ούτε καν εκείνα που επικαλείται η κατοχική κυβέρνηση, κάτι σαν αν δεν υπήρχε η κρίση, θα έπρεπε να την εφεύρουμε, γιατί μας δίνει την ευκαιρία να πετύχουμε εκείνον τον περίφημο εκσυγχρονισμό. Περιχαρείς λοιπόν που βρέθηκε επί τέλους η ευκαιρία να αλλάξουν όλα, περιγράφουν το τι θα κερδίσουμε με εκείνους τους αόριστους όρους, περί ανάπτυξης, ανταγωνιστικότητας κ.λπ., τα οποία δεν λένε ποτέ ποιους θα λειώσουν οι πάνω για να τα πετύχουν. Το ενδιαφέρον –πόσο άραγε είναι ενδιαφέρον πλέον;– είναι πως κάποιοι από τους θερμότερους συγγραφείς αυτών των απόψεων είναι παλιοί μας σύντροφοι, που δεν αγνοούν καθόλου, αν κάποιοι ας πούμε αγνοούν, πως οι λέξεις δεν είναι ουδέτερες και η ανάπτυξη δεν είναι αταξική. Το πώς μπόρεσαν να γίνουν δωσίλογοι πιο θερμοί από τους εντεταλμένους και παραδοσιακούς, αν και εξηγείται δεν είναι και να το προσπερνάς.
Φαίνεται πως η καθημερινότητα είναι πιο διαβρωτική από τις συγκρούσεις και πως οι πολυτελείς «ανάγκες» πιο πειστικές από τις ιδέες. Όταν μάλιστα κάποια σχέδια περί συγκρούσεων και ανατροπών δεν είναι πλέον της μόδας, πέρα από το ότι είναι και δύσκολα και κοπιαστικά, μπορεί δε και απραγματοποίητα. Καθώς όμως παραιτείσαι από τις προσδοκίες αυτές δεν είναι δύσκολο να κατασκευάσεις άλλα ιδεολογικά σχήματα για να αντικαταστήσεις τα παλιά και να δικαιολογήσεις τη στροφή σου. Κι ύστερα γίνεται σιγά-σιγά πιο απλό να περάσεις στην απολογητική του συστήματος. Πολύ συχνά με μεγαλύτερη θέρμη, από τους παραδοσιακούς απολογητές, καθώς πρέπει να αποδείξεις και σε εαυτόν και στους άλλους πόσο έχεις ειλικρινά ενταχθεί.
Οι καιροί μας τα έδειξαν όλα!
