Κύμα εξεγέρσεων στον αραβικό κόσμο

Λιβύη, Μπαχρέιν, Κουβέιτ και Υεμένη σε δίνη

   

Σε κάθε γωνία του αραβικού κόσμου έφτασε αυτή την εβδομάδα το κύμα εξεγέρσεων και επαναστάσεων που σαρώνει τα απολυταρχικά αλλά και φιλοαμερικανικά καθεστώτα της Αφρικής και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής. Από το μακρινό Κουβέιτ μέχρι τη μεσογειακή Λιβύη και από το Μπαχρέιν μέχρι την Αλγερία και την Ιορδανία εκατομμύρια άνθρωποι κατέβηκαν στους δρόμους και συγκρούστηκαν με δυνάμεις της αστυνομίας και του στρατού, διεκδικώντας απομάκρυνση των ηγετών τους αλλά και ριζικές κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές αλλαγές.

ΑΡΗΣ ΧΑΤΖΗΣΤΕΦΑΝΟΥ 

Ο μεγαλύτερος φόρος αίματος δόθηκε αυτή την εβδομάδα στη μάχη με το καθεστώς του Μοαμάρ Καντάφι στη Λιβύη. Ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες ανεβάζουν τον αριθμό των θυμάτων σε 50 ή ακόμη και 70 άτομα. Επίκεντρο των συγκρούσεων αποτέλεσε η Βεγγάζη, ενώ οι διαδηλωτές κατάφεραν προς στιγμή να καταλάβουν την πόλη αλ Μπαιντά προκαλώντας γιγαντιαία επιχείρηση των δυνάμεων καταστολής για την ανακατάληψή της. Το καθεστώς του Καντάφι, που από το 2003 πέρασε αιφνιδιαστικά στο δυτικό στρατόπεδο κατάφερε να κινητοποιήσει μεγάλο αριθμό «υποστηρικτών» του, που απειλούσαν τους διαδηλωτές για να μην προσέλθουν στις κηδείες των πρώτων θυμάτων. Οι διαδηλωτές στα συνθήματά τους ζητούν όχι μόνο πολιτικές αλλαγές αλλά και αντιμετώπιση της ανεργίας και του πληθωρισμού.

Το Μπαχρέιν αποτέλεσε, την εβδομάδα που πέρασε, το δεύτερο επίκεντρο διαδηλώσεων και αιματηρών συγκρούσεων με την αστυνομία. Καθώς γράφονταν αυτές οι γραμμές, πληροφορίες ανέφεραν ότι η αστυνομία άνοιξε πυρ εναντίον συγκεντρωμένων διαδηλωτών σε κεντρικά σημεία της πρωτεύουσας Μανάμα με αποτέλεσμα δεκάδες άτομα να οδηγηθούν σε νοσοκομεία. Οι γιατροί περιέγραφαν εικόνες φρίκης από τα θύματα του καθεστώτος που έφταναν αιμόφυρτα και με διαμπερή τραύματα από τις σφαίρες. «Τους πυροβολούν πλέον στο κεφάλι» δήλωναν γιατροί ενώ δημοσιογράφοι του Ασοσιέτεντ Πρες ανέφεραν ότι οι αρχές χρησιμοποιήσαν ακόμη και αντιαεροπορικές ρουκέτες προκειμένου να εκφοβίσουν το πλήθος.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας οι δολοφονικές επιθέσεις της αστυνομίας ανατροφοδοτούσαν νέα κύματα διαδηλώσεων καθώς οι κηδείες των θυμάτων μετατρέπονταν σε μεγαλειώδεις συγκεντρώσεις που κατέληγαν σε νέες συγκρούσεις με την αστυνομία. Την Πέμπτη η αστυνομία επιτέθηκε απροειδοποίητα με πλαστικές σφαίρες και δακρυγόνα εναντίον χιλιάδων διαδηλωτών που κοιμόντουσαν στην κεντρική πλατεία της πρωτέουσσας Μανάμα. Την ίδια ώρα ο ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης των σιιτών του Μπαχρέιν κατήγγειλε ότι η κυβέρνηση επιχειρεί να προκαλέσει σύγκρουση μεταξύ των σιιτών και των σουνιτών.

Η βαναυσότητα του καθεστώτος ανάγκασε ακόμη και τη Χίλαρι Κλίντον να καταδικάσει τις επιθέσει των δυνάμεων ασφαλείας. To Μπαχρέιν έχει μετατραπεί στο μεγαλύτερο πονοκέφαλο για το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και το Πεντάγωνο καθώς φιλοξενεί τον αμερικανικό πέμπτο στόλο – τη σημαντικότερη ναυτική δύναμη των ΗΠΑ για τον έλεγχο του Περσικού Κόλπου και την προβολή ισχύος προς το Ιράν. Ενδεχόμενη επιδείνωση των σχέσεων της Μανάμα με την Ουάσινγκτον θα έχει τρομακτικές συνέπειες για το στρατιωτικό σχεδιασμό της υπερδύναμης ενώ θα απειλήσει –όπως και σε όλες τις χώρες τις περιοχής– συμβόλαια δισ. δολαρίων σε αμυντικούς εξοπλισμούς.

Με αμείωτη ένταση συνεχίστηκαν οι διαδηλώσεις και στην Υεμένη εναντίον της αμερικανόδουλης κυβέρνησης του προέδρου Αλί Αμπντουλάχ Σάλεχ. Το καθεστώς έχει κατεβάσει πλέον στο δρόμο το σύνολο του παρακρατικού μηχανισμού που πραγματοποιεί επιθέσεις εναντίον των διαδηλωτών.

Ο «ιός της επανάστασης» όμως πέρασε για πρώτη φορά αυτή την εβδομάδα και στο Κουβέιτ όπου τουλάχιστον χίλιοι βεδουίνοι που είχαν συγκεντρωθεί στην πόλη Τζάχρα, ζητώντας αναγνώριση ιθαγένειας, δέχθηκαν επίθεση από την αστυνομία με καπνογόνα και κανόνια νερού.

Βίαια επεισόδια σημάδεψαν και την έβδομη κατά σειρά συγκέντρωση διαδηλωτών στην Ιορδανία. Για άλλη μια φορά «υποστηρικτές» του καθεστώτος επιτέθηκαν σε συγκεντρωμένους στην πρωτεύουσα Αμάν, οι οποίοι ζητούσαν ευρείες πολιτικές μεταρρυθμίσεις αλλά και αναθεώρηση του Συντάγματος. Επαναλαμβάνοντας τις τεχνικές του Χ. Μουμπάρακ οι δυνάμεις καταστολής παρέμειναν στην άκρη όταν οι «εξαγριωμένοι πολίτες» επιτέθηκαν στους διαδηλωτές φωνάζοντας –μεταξύ άλλων– και συνθήματα εναντίον του Αλ Τζαζίρα!

Διαδηλώσεις γνώρισε όμως και το μικροσκοπικό Σουλτανάτο του Ομάν όταν τουλάχιστον 300 άτομα διαδήλωσαν στο κέντρο της πρωτεύουσας, ζητώντας αυξήσεις μισθών και πολιτικές μεταρρυθμίσεις. Ανάλογη διαδήλωση στα μέσα Ιανουαρίου είχε αναγκάσει την κυβέρνηση να αυξήσει τον κατώτατο μισθό για τους ιδιωτικούς υπαλλήλους από τα 364 δολάρια στα 520 δολάρια το μήνα.

Αν όμως το κύμα της επανάστασης σαρώνει τα αυταρχικά φιλοαμερικανικά καθεστώτα του αραβικού κόσμου, από την ορμή του δεν γλίτωσε ούτε το αμιγώς αμερικανικό καθεστώς του Ιράκ. Δεκάδες συγκεντρώσεις πραγματοποιήθηκαν ταυτόχρονα μετά την προσευχή της Παρασκευής σε κάθε γωνιά της χώρας με τους διαδηλωτές να στρέφονται εναντίον της κυβέρνησης για τη διαφθορά αλλά και τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης εκατομμυρίων πολιτών. Οι κινητοποιήσεις έφτασαν ακόμη και στο βόρειο Ιράκ που τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει σχετικά καλύτερες συνθήκες ασφάλειας και οικονομικής ανάπτυξης λόγω της αρχικής συνεργασίας των κουρδικών οργανώσεων της περιοχής με τα αμερικανικά στρατεύματα κατοχής.